Gevolgen van oorlog voor kinderen groter dan ooit

23 juni 2009, New York - In 1996 onderzocht de VN onder leiding van Nelson Mandela's echtgenote Graça Machel de situatie van kinderen die in conflictgebieden moeten opgroeien. Sinds dit onderzoek wordt regelmatig de balans opgemaakt. De gevolgen van oorlog voor de levens van kinderen zijn groter dan ooit, blijkt uit een nieuwe studie.

De 7-jarige Nino Samkharadze uit Georgië krijgt les over de gevaren van landmijnen. Foto: UNICEF/2009/Degan De 7-jarige Nino Samkharadze uit Georgië krijgt les over de gevaren van landmijnen. Foto: UNICEF/2009/Degan

Wereldwijd leven naar schatting meer dan een miljard kinderen in landen of gebieden waar conflicten plaatsvinden. Dat is bijna een zesde van de totale wereldbevolking. Van deze kinderen zijn er ongeveer 300 miljoen jonger dan vijf jaar.

Het rapport benadrukt dat oorlog de rechten van kinderen schendt: het recht op leven, op opgroeien in familieverband, op gezondheid en onderwijs, op bescherming tegen geweld en misbruik en op humanitaire hulp.

Manier van oorlog voeren is veranderd Doordat de manier van oorlogvoeren is veranderd, zijn de gevolgen van conflicten voor kinderen en jongeren ernstiger dan ooit. Er zijn meer kleine wapens in omloop, meer gewapende groeperingen nemen het tegen elkaar op, er zijn meer landmijnen en andere onontplofte explosieven die een bedreiging vormen en er is sprake van meer terrorisme en van maatregelen die daartegen worden genomen. Kinderen worden gerekruteerd als soldaat, zijn doelwit van aanvallen op scholen en ziekenhuizen en slachtoffers van luchtbombardementen. Seksueel geweld wordt als oorlogswapen ingezet en meisjes en jongens zijn daar het slachtoffer van.

Ook indirect heeft oorlog gevolgen voor het welzijn van kinderen. Ten tijde van een conflict gaan ze vaak niet naar school en kampen ze met armoede, ondervoeding, dakloosheid en ziektes.

Internationale maatregelen Sinds het onderzoek van Graça Machel zijn er diverse juridische maatregelen genomen om kinderen die in oorlogsgebieden moeten leven, beter te kunnen beschermen. Ook zijn er internationale standaarden opgesteld die moeten voorkomen dat kinderen als soldaten worden gerekruteerd en ervoor moeten zorgen dat voormalige kindsoldaten succesvol de draad van hun oude bestaan kunnen oppakken. Ook worden tijdens vredesonderhandelingen vaker de belangen van kinderen in het oog gehouden. Dat gebeurt ook bij het vaststellen van het mandaat van vredesmissies.

Nu is het zaak dat landen de internationale afspraken toepassen op nationaal niveau. Landen waarin kinderen lijden onder conflicten moeten daarvoor beter hun best doen, zegt Radhika Coomaraswamy, de Speciale Vertegenwoordiger van de VN voor kinderen in gewapende conflicten. "Daarnaast moeten degenen die misdaden tegen kinderen hebben begaan worden bestraft en moet het schenden van de rechten van kinderen tijdens een oorlog stoppen. Voor alle partijen is een rol weggelegd," aldus Coomaraswamy.

Zie ook: www.unicef.org/children/conflict