TNS NIPO-RTL publicaties
23 juni 2009
PVV grootste in peiling
En hier moeten de andere partijen volgens de kiezers aan werken
Bij de Europese verkiezingen op 4 juni boekte de PVV een daverende
verkiezingszege. Met zeventien procent van de stemmen (omgerekend naar
Tweede Kamerzetels: 25) moest ze alleen het CDA nog voor zich dulden.
Deze trend tekende zich al geruime tijd in de nationale peiling af. Op
2 juni scoorde de PVV 26 zetels, tegenover 28 voor het CDA. Op 22 juni
is de situatie omgekeerd: de PVV wordt met 28 zetels de grootste,
gevolgd door het CDA (26). Dit bleek maandag uit onderzoek van TNS
NIPO, in opdracht van RTL Nieuws.
In vergelijking met begin juni zien we dat ook de PvdA - dé grote
verliezer op 4 juni - inlevert (van 27 naar 24). De VVD, opgelucht na
de `acceptabele' uitslag op 4 juni en het wegebben van de commotie
omtrent de uitspraken van Mark Rutte aangaande de vrijheid van
meningsuiting, wint vier zetels (van 15 naar 19). D66 verliest twee
zetels (van 18 naar 16), de SP één (van 16 naar 15), net als de
ChristenUnie (van 6 naar 5). De Partij voor de Dieren zou op drie
zetels uitkomen, Trots op Nederland op twee.
CDA en PvdA moeten - linksom of rechtsom - duidelijker worden
Om de benauwde electorale situatie van de traditionele grote
middenpartijen (CDA, PvdA, VVD) in kaart te brengen, hebben we mensen
die een van deze partijen na 22 november 2006 de rug hebben toegekeerd
de volgende vraag voorgelegd: `Wat zou de partij kunnen doen om uw
gunst terug te winnen?'
CDA
Voor het CDA gaat het nog een hele kluif worden om mensen opnieuw voor
zich te winnen. Uitspraken die vaak terugkeren zijn: `Dat is
onmogelijk' en `Ik zou het niet weten'. Uit de opmerkingen van
teleurgestelde kiezers blijkt hoezeer de partij onder druk staat van
enerzijds de zuiver christelijke achterban, anderzijds de sociaal
georiënteerde christen-democraten, maar - in meerderheid - de `law and
order' CDA'ers. Deze kiezers lopen in groten getale over naar de PVV.
De VVD wordt als een vluchtheuvel gezien door de kiezers die het CDA
teveel als een middenpartij vinden opereren, maar de PVV een brug te
ver vinden.
Enerzijds stellen weglopende CDA-kiezers dat de partij Wilders moet
aanpakken, anderzijds dat `Wilders het tenminste recht voor zijn raap
zegt'. Over één ding lijken ze het eens te zijn: de partij moet
duidelijker zijn, kleur bekennen. In het geval van kiezers die naar de
VVD overlopen: rechtser worden zonder `de PVV achterna te lopen'.
PvdA
De problemen voor de PvdA zijn niet minder groot. Deze partij zit in
een zelfde soort spagaat als het CDA: ze moet `niet draaien, maar meer
standvastig zijn'. Maar dat kan niet zonder kleur te bekennen, want
enerzijds verliest de partij aan D66 (en in mindere mate aan
GroenLinks), en anderzijds aan de PVV (en in mindere mate aan de SP).
VVD
De commotie rondom de uitspraken van Rutte lijkt enigszins te zijn
geluwd, maar dat betekent niet dat geen enkele VVD-kiezer uit 2006 de
partij daar niet meer op afrekent. Hoewel de uittocht van VVD-stemmers
momenteel minder massaal is dan de uittocht van bijvoorbeeld CDA- en
PvdA-stemmers, wordt ook deze partij aan twee kanten bedreigd. De VVD
verliest vooral aan de PVV en aan D66. Eerstgenoemde groep wil vooral
dat de VVD `duidelijker en standvastiger' wordt, eigen identiteit
toont, hardere oppositie voert en `meer opkomt voor de Nederlanders,
in plaats van alles aanpassen aan de buitenlanders'. Mensen die
overlopen naar D66 zouden graag willen dat de VVD een heldere
toekomstvisie presenteert, met één mond praat, niet zo modder gooit
naar andere partijen, voor zichzelf opkomt en dat Rutte opstapt.
Niet-stemmers en CDA-stemmers hofleverancier PVV
Kijken we naar de politieke herkomst van de mensen die aangeven dat ze
nu op de PVV zouden stemmen als er vandaag verkiezingen zouden zijn,
dan heeft slechts 24,5 procent ook op 22 november 2006 PVV gestemd. De
PVV weet opvallend veel niet-stemmers te mobiliseren (17,9% van de
PVV-achterban zou uit niet-stemmers bestaan). Niet de VVD, maar het
CDA (14,9%) eindigt op de tweede plaats, gevolgd door de SP (11.7 %),
de VVD (11,2%) en de PvdA (9,8%).
C6955 F1 | TNS NIPObase CAWI | Het veldwerk heeft plaatsgevonden van
18 tot en met 21 juni 2009. Hierbij zijn 984 personen van 18 jaar en
ouder, behorend tot het Leven-in-Nederland-forum, ondervraagd. Er is
herwogen op geslacht, leeftijd, opleiding, gezinsgrootte, regio,
werkzaamheid en politiek stemgedrag (TK 2006)
Bij publicatie of verspreiding de bron TNS NIPO/RTL Nieuws vermelden.
Voor eventuele vragen kunt u contact opnemen met Tim de Beer (tel: 020
522 53 99).
TNS NIPO