Kamerbrief inzake een AIV-adviesaanvraag over de herziening NAVO Strategisch Concept
Kamerbrief inzake een AIV-adviesaanvraag over de herziening NAVO Strategisch Concept
29-06-2009 | Kamerstuk | Nederlands Ministerie van Buitenlandse Zaken
Graag bied ik u hierbij aan, mede namens de minister van Defensie, de adviesaanvraag aan de Adviesraad Internationale Vraagstukken over de herziening van het Strategisch Concept van de NAVO.
De Minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
* Ministerie van Buitenlandse Zaken
* Bezuidenhoutseweg 67
* Postbus 20061
* 2500 EB Den Haag
* Tel.: 070-3 486 486
* Fax: 070-3 484 848
* Internet: www.minbuza.nl
De Voorzitter van de Adviesraad
Internationale Vraagstukken
Mr. F. Korthals Altes
Postbus 20061
2500 EB Den Haag
Datum juni 2009
Betreft Adviesaanvraag herziening NAVO Strategisch Concept
Pagina 1 van 3
Ministerie van Defensie
Postbus 20701
2500 ES Den Haag
Ministerie van Buitenlandse
Zaken
Directie Veiligheidsbeleid
Postbus 20061
2500 EB Den Haag
Graag zouden wij van de AIV advies verkrijgen over het volgende.
Tijdens de top ter gelegenheid van het 60-jarige bestaan van de NAVO op 3 en 4
april jl. in Straatsburg/Kehl is besloten het Strategisch Concept van de NAVO te
herzien. In de Verklaring inzake Bondgenootschappelijke Veiligheid die tijdens de
top is aangenomen, is dit besluit als volgt verwoord:
Wij committeren ons aan de vernieuwing van het Bondgenootschap om beter te
reageren op de dreigingen van vandaag en te anticiperen op de risico's van
morgen. Verenigd door deze gemeenschappelijke toekomstvisie, dragen wij de
Secretaris-Generaal op een brede groep van gekwalificeerde experts bijeen te
brengen en te leiden, om in nauw overleg met alle Bondgenoten de basis te
leggen voor de opstelling van een nieuw Strategisch Concept en voorstellen
voor de implementatie daarvan ter goedkeuring voor te leggen tijdens de
volgende top. De Secretaris-Generaal zal de Raad in permanente zitting
gedurende het proces betrokken houden.1
Het huidige Strategisch Concept dateert uit 1999. Het reflecteert onder andere de
ervaringen met de crises op de Balkan als gevolg van het uiteenvallen van het
voormalige Joegoslavië en het eerste optreden van de NAVO out of area. De
internationale veiligheidsomgeving is sindsdien echter verder gewijzigd. Naast de
intra-statelijke conflicten die in de eerste jaren na de Koude Oorlog de nieuwe
veiligheidssituatie kenmerkten, hebben zich in de afgelopen jaren vele andere
directe en indirecte bedreigingen voor onze veiligheid gemanifesteerd, variërend
van terrorisme en proliferatie van massavernietigingswapens tot bedreiging van
de energievoorzieningszekerheid en verandering van het klimaat. De vraag is wat
dit betekent voor de invulling van de klassieke rol van de NAVO, te weten de
verdediging van het bondgenootschappelijk territoir.
1 Informele vertaling. Voor originele, Engelstalige tekst, zie:
http://www.nato.int/cps/en/natolive/news_52838.htm?mode=pressrelease
Pagina 2 van 3
Daarbij komt dat niet alleen de wereld is veranderd, maar ook de NAVO zelf. Het
bondgenootschap is sinds 1999 met 12 leden uitgebreid tot een totaal van 28
leden, die afhankelijk van hun geschiedenis en hun geografische ligging niet
allemaal dezelfde accenten leggen. Evenzeer van belang bij de herziening van het
Strategisch Concept is daarom in deze nieuwe samenstelling een gezamenlijk
antwoord te geven op de vraag wat de core business van de NAVO is. Er dient een
nieuw evenwicht gevonden te worden tussen de door sommige bondgenoten
benadrukte collectieve verdediging van het eigen grondgebied en het door andere
bondgenoten bepleite optreden ver buiten het verdragsgebied. Daarbij blijft het in
de afgelopen jaren opgebouwde trans-Atlantische 'acquis' van waarde. Eén van de
uitgangspunten van het nieuwe Strategisch Concept zou de Comprehensive
Political Guidance kunnen zijn, die in 2006 door de NAVO-top in Riga is aanvaard.
Tegen deze algemene achtergrond luiden de specifieke onderzoeksvragen als
volgt:
1. Wat?
· Welke betekenis hebben de oorspronkelijke doelstellingen van de NAVO in de
21ste eeuw, rekening houdend met de actuele veiligheidsdreigingen en de
evolutie die zich sinds 1999 heeft voltrokken, met name ten aanzien van:
- de toegenomen omvang en diversiteit van de alliantie;
- de gewijzigde aard van conflicten;
- de gewijzigde aard van het militair optreden;
- expeditionaire operaties ver van huis;
- nieuwe dreigingen zoals cyber defence, piraterij en
energievoorzieningszekerheid.
2. Met wie?
· Wat moeten het doel en de reikwijdte van eventueel verdere NAVO-uitbreiding
zijn?
· Hoe kan nader invulling worden gegeven aan de relaties met partners
(individuele landen, formele partnerschappen en internationale organisaties)?
In het bijzonder:
- hoe zou de relatie met landen als Australië en Japan zich verder moeten
ontwikkelen?
- moet de NAVO invulling geven aan zijn relatie met Rusland?
- hoe kunnen de NAVO en de EU hun relaties verbeteren en op welke
deelterreinen dienen zij samen te werken en/of elkaar aan te vullen in het
kader van de comprehensive approach?
3. Hoe?
· Welke hervormingen zijn noodzakelijk om de NAVO effectief te kunnen laten
functioneren in de nieuwe context?
· Hoe zou het expeditionaire profiel van de NAVO-strijdkrachten verder kunnen
worden vergroot?
· Op welke wijze zou het principe van burden sharing in de breedste zin van het
woord (het delen van troepenbijdragen, financiële lasten en operationele
risico's) kunnen worden geoptimaliseerd, met name bij expeditionaire
operaties?
· Welke rol kan de NAVO spelen op het gebied van wapenbeheersing,
ontwapening en non-proliferatie?
Pagina 3 van 3
4. Nederland
· Welke rol kan Nederland bij dit alles spelen?
Wij zien uw advies met veel belangstelling tegemoet.
De Minister van Defensie De Minister van Buitenlandse Zaken
E. van Middelkoop Drs. M.J.M. Verhagen
Ministerie van Buitenlandse Zaken