PERSBERICHT ALTERRA
Economische vooruitzichten voor zilte aquacultuur in de Zuidwestelijke Delta niet gunstig
Zilte aquacultuur zou een oplossing kunnen zijn voor de problemen waar de landbouw in kustgebieden voor komt te staan bij een toenemende invloed van zout water. Maar dat gaat niet zomaar. "De productietechnologie is nog niet voldoende ontwikkeld en ondernemen in deze branche is daarom riskant," zegt dr.ir. Lodewijk Stuyt van Alterra (onderdeel van Wageningen UR). Het ministerie van LNV vroeg hem welke zilte bedrijfssystemen het meest kansrijk zijn, maar zelfs die vraag kan op dit moment nog niet goed worden beantwoord.
Het Kierbesluit, waarbij de Haringvlietsluizen af en toe op een kier worden gezet, het verzouten van het Volkerak-Zoommeer en de klimaatverandering zorgen voor een toenemende invloed van brak en zout water in de Zuidwestelijke Delta. Dat heeft nadelige gevolgen voor de (huidige) landbouw. "Vrijwel iedereen vindt dat er straks iets met aquacultuur moet worden gedaan," zegt Lodewijk Stuyt, "maar slechts weinigen voelen zich geroepen de handschoen op te pakken. Het is geen eenduidig afgebakende activiteit, waardoor het lastig is om een vergunning te krijgen. Er komen bijzonder veel belangen en 'culturen' in samen. De productietechnologie is nog volop in ontwikkeling. En bepaalde vormen van zilte aquacultuur (o.a. kweekvis) hebben nog te maken met een hoge mortaliteit waarvan de oorzaak niet altijd kan worden vastgesteld. 'Learning by doing' werkt niet langer, zo is nu wel vastgesteld. De sector moet overgaan op hi-tech procesinnovatie en doet dat inmiddels ook."
Hi-tech procesinnovatie wordt bijvoorbeeld al met succes toegepast bij de kweek van algen. "Maar," zegt Lodewijk Stuyt, "Nederland moet het vooral hebben van kennis, niet van bulkproductie. Daarvoor is gewoon te weinig ruimte, bovendien is de markt te klein en arbeid te duur. Misschien bieden nicheproducten, afkomstig van gemengde zilte bedrijven, voldoende afzetmogelijkheden. Het bewijs hiervan moet echter nog worden geleverd. Wageningen UR is daarom, samen met private partners, in 2008 in de Zuidwestelijke Delta gestart met een omvangrijk multidisciplinair onderzoek naar de levensvatbaarheid van een gemengd zilt bedrijf waar de productie van kweekvis ('Zeeuwse Tong') in vijversystemen centraal staat. Daarnaast moeten we zeker inzetten op het ontwikkelen en in het buitenland vermarkten van onze technologie. Want de kansrijkdom van nichemarkten staat of valt met de prijs-kwaliteitverhouding en in een open markeconomie zijn onze schaarse ruimte en hoge arbeidskosten geen voordeel."
Volgens bepaalde toekomstscenario's zou over 20 jaar in de Zuidwestelijke Delta een oppervlak van 30.000 ha aan zilte aquacultuur mogelijk moeten zijn. Maar Lodewijk Stuyt maant tot voorzichtigheid met dit soort suggesties. "Het gaat niet om het totale areaal, maar om de productiviteit per oppervlakte-eenheid. De competitie om de schaarse ruimte zal alleen maar groter worden. Bovendien: om nu dit soort uitspraken te doen over 2029 is zeer speculatief en daarom weinig zinvol. Natuurlijk kun je ervoor kiezen om in het kader van verbrede landbouw je kaarten op aquacultuur te zetten. Maar dat is een keuze, en gegeven de economische vooruitzichten geen vanzelfsprekendheid."
Meer informatie over dit onderzoek kunt u krijgen bij Alterra:
dr.ir. Lodewijk Stuyt
0317 486428 (tevens mobiel) of
Het onderzoekrapport (Alterra-rapport 1839) is digitaal beschikbaar via deze link:
---
Bert Jansen
communicatie-adviseur
Alterra / Wageningen Universiteit Omgevingswetenschappen postbus 47
6700 AA Wageningen
0317 - 485053