Universiteit van Amsterdam
Persbericht, 10 juli 2009.

Alle Seba-tekeningen nu terug in Madrid

Nauwelijks 5 weken nadat de UvA 11 gestolen tekeningen uit de verzameling van de Amsterdamse apotheker Albertus Seba (1665-1736) terugbezorgde aan het Museo de Ciencias Naturales in Madrid, zijn álle resterende 242 tekening aan het museum overgedragen.

De belangrijke verzameling gekleurde tekeningen werd tussen 1980 en 1985 gestolen uit het Madrileense Natuurhistorisch Museum. Een medewerker van het museum stal de tekeningen in opdracht van een antiquaar en via diens winkel kwam ze terecht bij een Britse verzamelaar. In 1985 kwam de zaak aan het licht en werden de medewerken en antiquaar gearresteerd. De Brit werd korte tijd vastgehouden in de Spaanse hoofdstad en verbannen uit het museum, maar werd uiteindelijk vrijgesproken van medeplichtigheid. Hij bood de collectie ter verkoop aan bij de Artis Bibliotheek en liet 11 van de tekeningen 'op zicht' in de bibliotheek achter.

Na onderzoek werd duidelijk dat de aangeboden collectie afkomstig was van het Spaanse museum. De tekeningen werden oorspronkelijk gemaakt voor de publicatie van de Naaukeurige beschryving van het schatryke kabinet der voornaamste seldzaamheden der natuur (Amsterdam, 1734-1765), een magnifiek uitgevoerde catalogus van Seba's befaamde verzameling. De apotheker genoot grote bekendheid met zijn kabinet van gedroogde planten en geprepareerde dieren. Nadien kwamen de tekeningen terecht in de verzameling dierprenten van de natuurhistoricus en literator Joannes le Francq van Berkhey (1729-1812). Uiteindelijk kwamen ze via een veiling in handen van de Spaanse koning Carlos III, die de tekeningen toevoegde aan zijn koninklijk kabinet, het latere natuurhistorisch museum in Madrid.

De afgelopen jaren heeft de Universiteit van Amsterdam in nauwe samenwerking met Madrid bemiddeld om de slepende zaak tot een oplossing te brengen. Hoewel de bereidheid bestond om de tekeningen terug te bezorgen, was de Brit lange tijd niet bereid om akkoord te gaan met de aangedragen wijze van teruggave. De Uva besloot daarop om althans de 11 tekeningen, die jarenlang in de kluis van de Artis Bibliotheek werden bewaard, terug te geven. Op 29 mei werden de tekeningen overhandigd aan directeur Alfonso Navas, die vervolgens contact opnam met de Britse verzamelaar. Deze besloot uiteindelijk om de 242 tekeningen aan het Madrileense museum terug te geven, waarmee de Amsterdamse dierafbeeldingen bijna 30 jaar na de diefstal bij de rechtmatige eigenaar zijn teruggekeerd.

Noot voor de redactie,