Openbaar Ministerie


* >Openbaar Ministerie op koers met aanpak faillissementsfraude

Openbaar Ministerie op koers met aanpak faillissementsfraude

11 juli 2009 - Functioneel Parket

Faillissementsfraude heeft een ontwrichtend effect op de samenleving. Het schaadt het vertrouwen in het handelsverkeer en kan verstrekkende gevolgen hebben voor schuldeisers. Daarom is een versterkte aanpak van faillissementsfraude een van de speerpunten in het versterkingsprogramma `financieel-economische criminaliteit' en wordt er geïnvesteerd in preventie, toezicht en handhaving.

Op 8 juli 2009 hebben het Ministerie van Justitie en de Radboud Universiteit Nijmegen een symposium georganiseerd waarin de belangrijkste intensiveringsmaatregelen voor de bestrijding van faillissementsfraude met alle belanghebbende partijen zijn besproken. Het symposium beoogde input van de spelers in dit veld op deze maatregelen te verkrijgen voordat deze maatregelen definitief worden. Tijdens het symposium is uitgebreid stilgestaan bij de bijdrage van het strafrecht en hebben onder meer de faillissementscuratoren de inzet van het Openbaar Ministerie kritisch beschouwd tegen de achtergrond van de economische recessie en het toenemend aantal faillissementen.

Belangrijke les voor het Openbaar Ministerie is dat het in zijn aanpak op koers ligt. Het kabinet heeft tot een breed palet van maatregelen besloten. De nadruk ligt daarbij sterk op preventie met daarnaast een duidelijke rol voor het strafrecht. Het versterkingsprogramma financieel-economische criminaliteit voorziet in diverse maatregelen die tot doel hebben de curator beter in positie te brengen om binnen de faillissementsonderzoeken ook fraudeonderzoek te doen. Een belangrijke maatregel heeft betrekking op het herzien van de Garantstellingsregeling curatoren. Daarnaast streeft het Kabinet ernaar om gegevens die van belang zijn bij het voorkomen van faillissementsfraude actief beschikbaar te maken en uit te wisselen ten behoeve van analyse en pro-actief optreden. Voorts wil het kabinet, in het kader van een geïntensiveerde en integrale aanpak van financieel-economische criminaliteit, de mogelijkheden te verruimen om bij veroordeling voor een financieel-economisch misdrijf de schuldige voor bepaalde duur het recht te ontzeggen een bepaald beroep uit te oefenen. Daaronder valt ook het optreden als bestuurder van een rechtspersoon. Een daartoe strekkend wetsvoorstel ligt op dit moment bij de Eerste Kamer. Een civielrechtelijke variant van het bestuursverbod zal naar verwachting deze zomer in procedure worden gebracht.

De afgelopen jaren is de capaciteit van politie en openbaar ministerie ten behoeve van fraudebestrijding vergroot. Het gaat daarbij om officieren van justitie en ondersteuning op parketten en analisten bij de fraudemeldpunten. Eén van de fraudemeldpunten van het OM fungeert als expertisecentrum faillissementsfraude. Er wordt geen specifieke capaciteit toegekend aan de bestrijding van faillissementsfraude. Hierdoor kan de totale beschikbare capaciteit op het gebied van fraudebestrijding daar worden ingezet waar deze het meest nodig is. De op 1 maart 2009 in werking getreden Aanwijzing opsporing en vervolging faillissementsfraude is daarbij het richtsnoer.

Nu al brengt het Functioneel Parket, het onderdeel van het Openbaar Ministerie dat is gespecialiseerd in de bestrijding van financieel-economische criminaliteit, jaarlijks meer dan vijftig complexe faillissementsfraudezaken voor de rechter. Deze vaak grootschalige en langdurige onderzoeken vragen veel capaciteit en bijzondere expertise. Het opsporingsonderzoek naar deze zaken wordt daarom onder leiding van het Functioneel Parket door teams van gespecialiseerde FIOD-ECD-rechercheurs verricht. De andere OM-onderdelen hebben in 2008 gezamenlijk rond de honderd zaken in behandeling genomen.

Door de huidige economische crisis neemt het aantal faillissementen toe. Vooralsnog zijn er geen aanwijzingen dat het aantal faillissementsfraudezaken is toegenomen, maar het Openbaar Ministerie volgt het aanbod samen met zijn opsporingspartners intensief. Vooruitlopend hierop wordt op initiatief van het Openbaar Ministerie overleg gevoerd tussen alle bij de aanpak van faillissementsfraude betrokken partijen om te bezien welke maatregelen nodig zijn bij een eventuele (forse) toename van het aantal gevallen van faillissementsfraude.