Erasmus MC



---

Commerciële DNA-scans onbetrouwbaar door te weinig kennis...

Consumenten hebben niks aan commerciële DNA-scans die te koop zijn bij internetbedrijven. De uitslagen van de testen zeggen weinig over de kans dat iemand de geteste ziekten wel of juist niet krijgt. Dat blijkt uit onderzoek van het Erasmus MC.

De onderzoekers doen verslag van hun bevindingen in het wetenschappelijk tijdschrift Genetics in Medicine.

Genetische 'scans'
Op internet duiken steeds meer bedrijven op die genetische `scans' verkopen. Voor honderden tot duizenden euro's kunnen consumenten DNA bestellen die honderdduizenden DNA- variaties testen en voorspellingen doen over hun risico op aandoeningen en ziekten als kanker, huidziekten, darmziekten, oogkwalen en diabetes. Daarvoor moeten de klanten DNA-materiaal (meestal speeksel) in een testbuisje opsturen naar het bedrijf. Enkele weken later krijgen ze een code waarmee ze op een internetsite kunnen lezen op welke tientallen aandoeningen ze meer of minder risico lopen. De bedrijven passen de voorspellingen aan als wetenschappers nieuwe ontdekkingen doen die deze risico's kunnen veranderen.

Uit het onderzoek blijkt dat de voorspellingen nietszeggend zijn. `Er is nog te weinig bekend over genen om op basis van zo'n test te kunnen voorspellen welke risico's mensen lopen. De meeste genen moeten nog ontdekt worden. En van de genen die al wèl ontdekt zijn weten we vaak nog niet hoe groot de invloed van de genen precies is op de gezondheid', zegt Cecile Janssens, epidemioloog bij het Erasmus MC.

Voorspelling
Haar onderzoeksteam heeft gekeken in welke mate nieuwe ontdekkingen de uitslag van de test veranderen. Bij een grote groep mensen is eerst op basis van één gen (het belangrijkste gen voor diabetes type 2) onderzocht hoeveel risico ze liepen op diabetes type 2. Vervolgens hebben de onderzoekers de test herhaald door 17 andere, later ontdekte genen aan de voorspelling toe te voegen. Janssens: `Nadat we alle nieuwe genen bij de test hadden betrokken, kreeg ruim één op de drie deelnemers een tegenovergestelde uitslag. Mensen die eerst een hoger risico liepen op diabetes hadden plots een lager risico dan gemiddeld. Andersom kwam ook voor.'

Doordat wetenschappers met grote regelmaat nieuwe genen ontdekken kan de uitslag van een test wel per maand wisselen. Daardoor kunnen consumenten niets met de voorspellingen. `Terwijl de meeste bedrijven die de testen aanbieden dat wel suggereren. Ze wijzen consumenten erop dat ze de risico's die ze lopen kunnen verkleinen door hun levensstijl aan te passen op basis van de testuitslag.'Janssens heeft eerder onderzoek gedaan naar DNA-testen. Ze keek toen naar testen van bedrijven die gezondheidsadviezen koppelden aan voorspellingen die slechts werden gedaan op basis van een paar genen. Daaruit bleek dat die bedrijven de kans op bepaalde aandoeningen voorspelden aan de hand van genen die niets met de aandoeningen te maken hadden.

gepubliceerd: 27 juli 2009

---