Gemeente Utrecht


beantwoording van SV 2009, nr. 89 inzake sociale veiligheid Stationsgebied


2009 SCHRIFTELIJKE VRAGEN
89 Vragen van mevrouw G.A. Oskam
ingekomen 14 juli 2009
en antwoorden door het college verzonden op 25 augustus 2009)


Op 7 juli jl. vond een informatiebijeenkomst plaats van de Projectorganisatie Stationsgebied over o.a. het Entréegebouw, Stadskamer en Poortgebouw in en rondom de nieuwe Catharijnesingel. Van aanwezigen bij deze informatiebijeenkomst, de VVE Radboudveste en via de website www.bouwput.blogspot.com , heeft D66 informatie verkregen over deze informatiebijeenkomst. Op basis van die informatie maken wij ons opnieuw grote zorgen over met name de sociale veiligheid in het nieuw aan te leggen gebied. D66 was een tegenstander van de enorme overkapping over de Catharijnesingel ter hoogte van de zogenaamde Catharijneknoop, maar ook wij moesten ons neerleggen bij de contracten hierover die op 3 maart 2006, 4 dagen voor de gemeenteraadsverkiezingen, zijn getekend. Het toenmalige college heeft verzuimd hierover de raad actief te informeren, ook en vooral niet over de tekeningen in de bijlagen over deze overkapping.

D66 maakte zich vooral zorgen over de sociale veiligheid onder die overkapping van de Catharijneknoop en vroeg o.a. om een 3D-simulatie onder deze knoop. Ook de breedte en hoogte van de beide loopcorridors baarde ons zorgen wat betreft de sociale veiligheid. Sociale veiligheid was immers één van de ijkpunten wat in het nieuwe Stationsgebied drastisch moest verbeteren in vergelijking met het huidige? Eén van de toezeggingen van de wethouder was dat de kwaliteit van de openbare ruimte en de materiaalkeuze zou moeten bijdragen aan het gevoel van sociale veiligheid. Bij de raadsinformatieavond van 7 mei jl. werd door Corio gemeld dat er gedacht werd aan een glazen vloer van de Stadskamer. Op de bijeenkomst van 7 juli zou dit echter weersproken zijn.

Dit alles leidt D66 tot de volgende vragen:
1. Is er in de contracten van 3 maart 2006 iets geschreven over waarborgen voor de sociale veiligheid onder de overkapping over de Catharijnesingel? Zo ja, wat is er geschreven. Zo nee, waarom niet?

Algemeen: In de BOO/ BPO Vredenburg d.d. 3 maart 2006 staat dat voor de ontwikkelingen in het deelgebied als uitgangspunt geldt (artikel 2.3. onder f): de Leidraad Gelijkwaardigheid en Brandveiligheid, Veiligheid en beheer, Leidraad Beheer en Veiligheidsparagraaf en Beheer en Veiligheid.

Daarnaast is in deze BOO/BPO opgenomen dat de door Corio en gemeente op te stellen definitieve ontwerpen en bouwplannen dienen te voldoen aan deze normen (o.a. artikel 3.3 en 5.3) Op basis van deze normen wordt mede de sociale veiligheid getoetst.

Bovenstaande is dus ook van toepassing op de overkluizing Catharijnesingel.


2. Is het college zonodig bereid om afspraken te maken over de kwaliteit van het beheer van de openbare ruimte en de materiaalkeuze ten bate van een verbetering van het gevoel voor sociale veiligheid?

Deze afspraken zijn al gemaakt in de nota Beheer en Veiligheid (bijlage bij het Masterplan 2003) en het referentiekader Openbare Ruimte (materiaalkeuze en onderhoudsniveau; bijlage bij de actualisatie Masterplan uit 2004)

In onze brief van 21 december 2007 . hebben wij aangegeven bij de verdere uitwerking speciale aandacht te besteden aan het gebied onder het bruggebouw (tussen het Radboudkwartier en het middengebouw). Ook hebben wij aangegeven daarbij in ieder geval te denken aan 24-uurs toegankelijkheid, de vestiging van de beveiligingsdiensten, taxistandplaatsen en goede verlichting. In dit gedeelte is er sprake van toetreding van daglicht (in de vorm van de "tube"). In het kader van de definitieve ontwerpen van zowel de Catharijnesingel als de Catharijneknoop als onderdeel van het oostelijk deel Stationsgebied, wordt komende maanden een beheer- en veiligheidsparagraaf opgesteld door gemeente respectievelijk Corio.

Wij zullen u hierover informeren na de totstandkoming van beide paragrafen en als de overige aspecten van het definitief ontwerp Catharijneknoop zijn getoetst.


3. Klopt het dat de Stadskamer toch geen glazen vloer zou krijgen, waardoor het daglicht niet meer in dat gedeelte van de Catharijnesingel komt? Zo ja, waarom? Zo ja, welke andere waarborgen voor daglicht onder de Catharijneknoop zijn er dan mogelijk?

Afgelopen half jaar zijn in intensief overleg waarbij naast de supervisoren Stationsgebied ook de rijks- en spoorbouwmeester waren betrokken, vele varianten van de Stadskamer aan de orde geweest. De relatie met de openbare ruimte en een transparante vormgeving (motie Catharijneknoop, 2008 M3) waren daarbij de belangrijkste randvoorwaarden. Hoewel aan het definitief ontwerp komende maand nog de laatste hand wordt gelegd, zijn de deskundigen tot de conclusie gekomen dat een glazen vloer een duidelijke structuur eerder in de weg zit dan dat deze daartoe bijdraagt.

Wij wachten de voorstellen af en nemen op basis hiervan een besluit. Naar verwachting is dat nog dit jaar. Daarna zullen wij u het definitief ontwerp voorleggen.


. Kritiek op de huidige, veel smallere overkappingen achter de huidige V&D is het betonnen aanzicht, de rommel, onoverzichtelijke hoekjes en smerige urinelucht, wat allemaal niet bijdraagt aan een gevoel voor sociale veiligheid. Hoe wilt u dit bij de nieuwe, veel bredere, overkapping voorkomen?


Algemeen: voor een goed begrip merken wij op dat de breedte van de overkluizing in het nieuwe plan ca. 17 meter is (bestaande situatie 100 meter wegprofiel) en dat binnen deze maat zowel fietsers, wandelaars en automobilisten hun weg moeten vinden. Dit profiel leidt op zich tot een overzichtelijker situatie met meer sociale controle. Daarnaast zijn de volgende specifieke maatregelen aan de orde:

1.uidelijke stedenbouwkundige structuur (strakke lijnen, geen onoverzichtelijke hoekjes, afsluiting Stationstraat),)

2.aantrekkelijke materialisering van de wanden en plafonds, goed verlichtingsplan

3. diverse functies in de aangrenzende panden (bijv.woningen in voorzetgebouw, 24-uurs functies in de plint).


4. Kritiek op de huidige bebouwing van HC en het station, zijn de vele voor- of achteruitspringende gevels en hoekjes dat wederom niet bijdraagt aan het gevoel voor sociale veiligheid. Hoeveel voor- of achteruitspringende gevels zijn er nu ontworpen rondom de Catharijnesingel en rondom het nieuwe Stationsplein? Is dit het gevolg van contracten, of van keuzes van de ontwerper(s)?.


De voornaamste stedenbouwkundige principes zijn vastgelegd in het Masterplan. Rondom de Catharijnesingel worden de gebouwen zo ontworpen dat er geen sprake meer is van voor- of achteruitspringende gevels en hoekjes. Ook kolommen in de openbare ruimte worden zoveel mogelijk voorkomen. Dit geldt ook voor het nieuwe Stationsplein. Sociale veiligheid is één van de belangrijkste onderdelen bij de toets op ontwerpproducten.

Overigens merken wij op dat de uitgangspunten van het Masterplan volgens sommige deskundigen in de Welstands- en monumentencommissie niet het gewenste beeld van parcellering en profilering van gevelwanden oplevert.


5. Hoeveel meter overkapping komt er over de nieuwe Catharijnesingel vanaf het Paardenveld tot aan de Moreelsepark? Hoeveel meter is dat nu het geval?

Nu:

overkluizing water: -

overkluizing straat: 27 meter bij 70 meter (Radboudtraverse) en 8 bij 65 meter Gildentraverse); .

Toekomst:

overkluizing water (stadskamer): 120 meter bij 20 meter

overkluizing straat (bruggebouw) 70 bij 17 meter;

zie bijgevoegde kaart.


Hoeveel ondertunneling komt er in totaal in het gehele Stationsgebied, exclusief het Westplein? Het betreft

toegangstunnel parkeergarage Catharijnesingel noordzijde: 245 meter

toegangstunnels parkeergarage Catharijnesingel zuidzijde: 235 meter.

toegangstunnel expeditiehof Muziekpaleis: 40 meter.

- toegangstunnel parkeergarage NS-Poort Mineurslaan Noord: circa 30 meter.(expeditieverkeer en lijnbussen) - toegangstunnel Jaarbeurspleingarage: circa 100 meter.

6. Klopt het dat de nieuwe Stationsstraat ook overkapt gaat worden? Waarom?


Ten behoeve van de ontwikkeling van OV-Terminal, Stationsplein Oost en Nieuwe Stationsstraat wordt de huidige traverse tussen stationshal en Hoog Catharijne gesloopt.

In de BOO/BPO Radboud/koppen OV-Terminal van 24 januari 2008 is de afspraak opgenomen dat de verbinding tussen OVT en HC via Stationsplein Oost als "beschutte" doorloop gerealiseerd zal worden. In de huidige ontwerp voorstellen is dit ingevuld in de vorm van een groot vrijstaand dak boven het plein.


7. Klopt het dat het nieuwe Muziekpaleis is aangepast t.o.v. het door de raad goedgekeurde definitieve ontwerp vanwege de onderhandelingen met Heijmans? Zo ja, hoe is het definitieve ontwerp aangepast? Zo ja, kunt/wilt u een tekening sturen van het eventuele nieuwe ontwerp aan de raad?


Het definitief ontwerp, waarover wij u bij verschillende gelegenheden hebben geïnformeerd, is als gevolg van de onderhandelingen niet aangepast t.a.v. de opzet, de omvang, structuur, programmatische kwaliteit enz. M.a.w. de architectonische uitgangspunten zijn geheel overeind gebleven. Wel zijn aanpassingen doorgevoerd t.a.v. materiaalkeuze en afwerkingsniveau's. In bouwteam verband met architecten en aannemer zijn deze keuze's gemaakt en verwerkt in de begroting. Het definitief ontwerp is overigens ook aangepast vanwege wetgeving en nadere ontwerpinzichten van de gebruikers en architecten. Er komt in het najaar een nieuw informatieboekje over het Muziekpaleis; deze wordt aan de raadscommissie Stad en Ruimte verstrekt.

8. In navolging van het door de gemeenteraad goedgekeurde rapport van de Rekenkamer over het Stationsgebied: bent u bereid de ontwerpen van de verschillende gebouwen en van de openbare ruimte in en rondom de Catharijnesingel in delen aan de gemeenteraad voor te leggen?


Ja. Dit hebben wij al eerder toegezegd.

---

In plaats van overkapping is het juister te spreken over overkluizing. Een overkluizing is te vergelijken met een brug maar dan met één of meer opstallen erop. In veel binnensteden in Europa en daarbuiten komen overkluizingen voor. In Nederland is dit ook een algemeen verschijnsel bijvoorbeeld de Binnendieze in 's-Hertogenbosch, waar het water op verschillende plaatsen is overbouwd en de Stadhuisbrug in Utrecht.
Brief aan de gemeenteraad naar aanleiding van de behandeling bilaterale ontwikkel/ projectovereenkomst Radboud/ koppen OV-Terminal) in de raadscommissie Stedelijke Ontwikkeling van 20 november 2007. In die vergadering is het voorlopig ontwerp Catharijneknoop uitvoerig aan de orde gekomen.
* Zie voetnoot 1;

daarnaast zijn er nog viaducten en bruggen;

nu: Catharijneviaduct 28 meter, Vredenburgviaduct 27 meter, Mariaplaatsbrug 23 meter, Willemsviaduct 20 meter;

toekomst: Knipstraatburg circa 15 meter; Vredenburgknoop 32 meter; Mariaplaatsbrug circa 21 meter.

Hieronder wordt verstaan: een verbinding tussen twee punten onder de grond of onder het water; de raming is exclusief de Van Sijpestijntunnel (110 meter lengte). en de Daalsetunnel (90 meter lengte)


---- --


---- --