ChristenUnie
Bijdrage Ernst Cramer AO Spoor
Bijdrage Ernst Cramer AO Spoor
donderdag 24 september 2009 10:00
De heer Cramer (ChristenUnie): Voorzitter. De ChristenUnie heeft
gevraagd om een taskforce vitaliteit spoorsector gezien de onrust
onder de spooraannemers. Zij stellen dat er binnen bestaande
overlegstructuren wordt gesproken en dat de taakgroep niet
onafhankelijk is, omdat de regie nog steeds bij ProRail ligt. Er zou
geen concrete opdracht door de minister zijn verstrekt. Ik zou daar
graag vandaag duidelijkheid over krijgen. Wat is de stand van zaken?
Hoe kan die onafhankelijke taskforce functioneren? De ChristenUnie
maakt zich nog steeds zorgen over het spooronderhoud en de andere
budgetten voor het spoor. De minister schrijft dat ProRail op koers
ligt om in 2009 het volledige reguliere pakket werkzaamheden te
realiseren door een groei van 8%. De onderbesteding in 2008 was echter
25%. Klopt het dat het waarschijnlijk is dat er ook dit jaar veel geld
op de plank blijft liggen? Ik vraag de minister om grote spoed achter
de audit naar de spoorbudgetten. De Kamer moet hierover voor de
begrotingsbehandeling worden geïnformeerd. Als projecten om goede
redenen vertraagd zijn, zou het goed zijn om het geld aan andere
projecten te besteden.
Wij kunnen uren praten over de techniek van ERTMS. U kent mij op dat
vlak ...
De voorzitter: Nee, nee, alstublieft niet!
De heer Cramer (ChristenUnie): ... maar het gaat erom wat je ermee
kunt doen. Wordt het spoor met de invoering van ERTMS daadwerkelijk
slimmer, sneller en zuiniger? Het valt de ChristenUnie-fractie op dat
in de antwoorden van de minister op onze Kamervragen steeds
geredeneerd wordt vanuit de vervanging van het systeem en niet vanuit
het doel, namelijk die betere benutting. De minister vraagt zelfs of
ERTMS wel capaciteitswinst zal opleveren. Ik verwacht echter dat de
minister actief stuurt op die capaciteitswinst en die kostenbewaking.
Het is mooi dat de minister bereid is om een snel scenario voor de
invoering van ERTMS te onderzoeken. Decisio constateert dat er
allerlei gevoeligheden liggen. Ik ben benieuwd welke dat zijn. Er zijn
kennislacunes en ik lees allerlei veronderstellingen over hardware en
software, maar ik mis een onderbouwing. Ik vraag mij echt af hoe dit
mogelijk is na al die jaren van studie. Ik verwacht van de minister
dat hij vandaag toezegt dat hij alle partijen een duidelijke opdracht
zal geven, waarbij een significante prestatievergroting, zoals
gevraagd in mijn motie, tegen fors lagere maatschappelijke kosten
centraal komt te staan. Kortom: innovatie in plaats van de huidige
focus op systemen.
Wat de reistijdverbetering betreft ben ik buitengewoon verbaasd over
het gesteggel tussen de minister en NS over 160 km/u via ATB Code 147,
ATBNL of Code Groen. Ik hoop dat dat gesteggel eens een keer ophoudt.
Een jaar geleden heeft de minister een vergelijkend onderzoek
toegezegd, maar dat is er nog steeds niet. NS krijgt alweer tijd om
dingen uit te zoeken waarvan Europa zegt dat het niet de oplossing kan
zijn. Daar staat tegenover mijn voorstel van Code Groen, dat ook
sneller ingevoerd kan worden. Het mag van Europa en het is ook
goedkoper. De minister houdt waarschijnlijk nog 15 mln. over ook. Als
gevolg van onze notitie heeft de IVW een rapport opgesteld, waarin
wordt aangetoond dat mijn alternatief daadwerkelijk kan. Eigenlijk
heeft het mij een beetje verbaasd dat de spoorsector zelf nooit met
dit alternatief is gekomen.
Het rapport wekt bij mij ook brede zorg over de aansturing van de
spoorsector. Ten eerste worden de risico's benoemd waarbij een
gemotiveerde inventarisatie van de kans op optreden geheel ontbreekt.
Mijn inschatting is dat die kans nul is. Ten tweede wordt het
belangrijkste veiligheidsrisico totaal niet genoemd, namelijk het
risico op een tijdelijke snelheidsbeperking. Ten derde vind ik het
vreemd dat de IVW allerlei uitspraken doet over de technische en
economische haalbaarheid. Volgens mij is dat niet de wettelijke taak
van de inspectie. Zou je dat niet door een andere partij moeten laten
onderzoeken, zodat de inspectie zich kan beperken tot onafhankelijk
toezicht? Ik ben dus een beetje bang dat er een fout zit in de
verdeling van de verantwoordelijkheden tussen ministerie, ProRail, NS
en IVW.
Ik heb gehoord dat het inhaalspoor bij Beilen niet doorgaat door
verzet van de goederenvervoerders. Wat gebeurt er met het geld dat
hiervoor was gereserveerd?
Ik had gehoopt dat de vertraging met Maarheeze eenmalig was, maar nu
is Veendam weer vertraagd. En ook station Westervoort duurt al jaren.
Wat gaat hieraan worden gedaan?
De minister kondigt aan, nog dit jaar met een beleidskader
transferpunten te komen voor verbetering van de regionale knooppunten
in het goederenvervoer. Al jaren worden kansrijke overslaglocaties
gesloten.
De voorzitter: Mijnheer Cramer, wij hebben gisteren in de
procedurevergadering besloten om het goederenvervoer van de agenda af
te voeren.
De heer Cramer (ChristenUnie): Wat jammer, want dit is zo'n mooi
punt. De minister gaf in het debat over grensoverschrijdend spoor twee
argumenten om station Eijsden gesloten te houden: de regio staat er
achter en er is geen aanleiding om te twijfelen aan het onderzoek van
Arcades. Het draagvlak in de regio is inmiddels niet meer eensgezind.
De gemeenteraad van Eijsden wil het station openen. Juist over de
onderbouwing van Arcades zijn door mijn collega Anker vragen gesteld
die nog niet beantwoord zijn. Daarom herhaal ik die vandaag. Ik lees
veel over kosten, maar weinig over baten. De minister stelt dat een
oplossing voor Eijsden 8 mln. kost, maar ik heb gehoord dat er een
oplossing is die minder dan 1 mln. kost. Arcades concludeert dat er
maar een potentieel is van 368 reizigers. Waar komen dan de 522
reizigers uit 2006 vandaan?
De provincies Groningen en Drenthe zijn vlak voor de zomer gekomen met
een nieuw compromis, waarbij Groningen zijn snelle intercity's krijgt,
maar waarbij Hoogeveen één keer per uur een intercitystop behoudt. Wat
is de reactie van de minister op dit indringend appel vanuit het
Noorden?
Ernst Cramer