1 1
> Retouradres: Postbus 20901, 2500 EX Den Haag
De voorzitter van de Tweede Kamer Plesmanweg 1-6
der Staten-Generaal 2597 JG Den Haag
Binnenhof 4 Postbus 20901
2500 EX Den Haag
2513 AA DEN HAAG T 070 351 61 71
F 070 351 78 95
Contactpersoon
-
T -
Ons kenmerk
VenW/DGMo/2009/8394
Uw kenmerk
Datum 29 september 2009 -
Onderwerp voortgangsrapportage Betuweroute Bijlage(n)
1
Geachte voorzitter,
Hierbij bied ik u in het kader van de Regeling Grote Projecten de 26ste
voortgangsrapportage van de Betuweroute aan. De voortgangsrapportage
behandelt de periode van 1 januari 2009 tot 1 juli 2009. In deze aanbiedingsbrief
stel ik u op de hoogte van de actuele stand van zaken.
1. Gebruik Betuweroute
Het aanbod van lading in de Rotterdamse haven en de daarmee samenhangende
overslag was in de eerste helft van 2009 20% minder dan in de eerste helft van
2008. Het transport van goederen, ook dat per spoor, is fors teruggelopen.
Keyrail rapporteerde in het halfjaarbericht van augustus 2009 dat het aantal
treinen in de haven met 20% is afgenomen. In de eerste helft van 2009 reden er
gemiddeld 1500 goederentreinen per week over de Havenspoorlijn en in 2008
waren dat er 1900 per week. Deze neergaande tendens heeft zich logischerwijs
doorgezet in het aantal goederentreinen naar Duitsland. Niettemin heeft Keyrail
het aantal treinen over het A15- tracé van de Betuweroute constant kunnen
houden. De dienstregeling over dit tracé opende in 2009 met 200 ritten per week
en Keyrail noteerde begin september 2009 nog steeds 200 ritten per week. De
vervoerders hebben de keuze om over het gemengde net of over de Betuweroute
naar Duitsland te rijden. Het gebruik van de Betuweroute blijft in een krimpende
markt stabiel dankzij verplaatsing van vracht van het gemengde net naar de
Betuweroute. Dit betekent dat het marktaandeel van de Betuweroute t.o.v. de
routes via Venlo en Arnhem in 2009 is gestegen.
Keyrail handhaaft haar prognose dat het gebruik van de Betuweroute zal stijgen
naar zo'n 300 ritten per week zodra de 25 kV op de Havenspoorlijn in bedrijf komt
in december 2009. Dan wordt het vervoer van erts- en kolen met elektrische
locomotieven vanuit de haven naar het A15-tracé bedrijfseconomisch interessant
voor de vervoerders.
Als de transportmarkt op termijn weer aantrekt zal de Betuweroute daar
verhoudingsgewijs het meest van profiteren.
a
agina 1 van 3
P
Datum
2. Beschikbaarheid ERTMS locomotieven. Ons kenmerk
VenW/DGMo/2009/8394
Ruim 100 ERTMS locomotieven zijn nu inzetbaar op het A15-tracé van de
Betuweroute. De meeste van deze locomotieven zijn met behulp van subsidie van
het ministerie omgebouwd. Inmiddels verschijnen er ook ERTMS locomotieven op
de markt, die gebruik maken van recente Europese subsidiemogelijkheden. Het
valt op dat de goederenvervoerders steeds meer kiezen voor inzet van elektrische
locomotieven op de Betuweroute. Deze locomotieven met hoog vermogen zijn
nieuw voor de Nederlandse spoormarkt, zijn breed inzetbaar in Europa en kunnen
treinen via de Betuweroute in één keer van Rotterdam naar hun eindbestemming
brengen. Diesellocomotieven worden nu vooral ingezet op de Havenspoorlijn,
omdat daar de 25 kV nog ontbreekt.
Binnenkort moeten de ERTMS locomotieven ook gecertificeerd zijn voor level-1
om van de Havenspoorlijn gebruik te kunnen maken. Daartoe zijn begin 2009
aanvullende contracten gesloten om de level-1 functionaliteit toe te voegen aan
de bestaande ERTMS treinapparatuur. Inmiddels zijn er voldoende locomotieven
gecertificeerd met level-1 om de treinbewegingen op het havenspoor onder
ERTMS te kunnen uitvoeren. De situatie bij de locomotieven maakt de beoogde
omschakeling naar ERTMS level-1 op de Havenspoorlijn op 4 oktober 2009 en
naar 25 kV op 13 december 2009 mogelijk.
De aanpassing van de boordapparatuur in de locomotieven gebeurt in opdracht
van de eigenaren van de locomotieven. De vervoerders dragen zorg voor de
aanvullende level-1 opleiding van hun machinisten. De opleidingen verlopen
volgens plan en per 4 oktober zullen de meeste machinisten hun training hebben
afgerond.
De regeling, op grond waarvan de vervoerders hun kosten voor de opleidingen
kunnen declareren, is gepubliceerd in de Staatscourant. De uitvoering ervan ligt
in handen van Keyrail. De subsidieregeling voor de inbouw van level-1 in de
locomotieven wacht op goedkeuring voor staatssteun van de Europese
Commissie.
3. Havenspoorlijn
De projectorganisatie, waarin Keyrail, vervoerders, ProRail, Havenbedrijf
Rotterdam en mijn ministerie samenwerken, bereidt zich voor op de
inbedrijfname van ERTMS level-1 per 4 oktober 2009. Daarna wordt het
bestaande ATB-systeem uit de baan gehaald opdat per 13 december 2009 de 25
kV ingeschakeld kan worden. Als dit wordt gerealiseerd, dan is met ingang van de
dienstregeling 2010 de volledige Betuweroute (A15-tracé en Havenspoorlijn) te
gebruiken onder ERTMS en 25 kV.
De projectorganisatie acht het risico van vertraging in de planning gering. ERTMS
level-1 wordt in september 2009 uitvoerig getest. De interacties tussen
infrastructuur en de verschillende types locomotieven worden beproefd en de
machinisten doen zoveel mogelijk praktijkervaring op. De projectorganisatie
realiseert zich wel dat deze periode erg kort is. De testen verlopen vooralsnog
naar tevredenheid van Keyrail en vervoerders, maar er wordt rekening mee
gehouden dat in de eerste weken na de omschakeling zich pas echt de eventuele
kinderziekten zullen openbaren. Voor de eerste dagen na 4 oktober is een
supportteam aanwezig om snel eventuele storingen op te lossen. Voor de periode
Pagina 2 van 3
daarna intensiveert Keyrail de inzet van medewerkers om het vervoer in de haven
Datum
zo soepel mogelijk af te wikkelen.
Ons kenmerk
4. Emissie van diesel VenW/DGMo/2009/8394
Kamerlid mevrouw van Gent van Groen Links vroeg in het Algemeen Overleg van
1 juli 2009 nadere informatie over de emissie van diesellocomotieven in
vergelijking met die van vrachtwagens.
In een recente studie naar transportemissies blijkt (zie tabel) dat de emissie van
een dieseltrein beduidend lager ligt dan die van vrachtwagen. Een elektrische
trein scoort weer beter dan een dieseltrein. Dit geldt voor CO2, maar nog meer op
het gebied van luchtverontreinigende emissies (NOx, PM10, SO2).
CO2 NOx PM10 SO2 g/ton-km g/ton-km g/ton-km g/ton-km Vrachtauto >20 ton 121-163 0,81-1,10 0,018-0,024 0,075-0,101 Trekker met oplegger 96-130 0,63-0,85 0,013-0,018 0,059-0,080 Trein elektrisch 11,2-61 0,006-0,020 0,000-0,001 0,002-0,031 Trein diesel 14,2-66 0,25-0,38 0,005-0,008 0,009-0,040 Bron: CE Delft, Studie naar transportemissies van alle modaliteiten, 2008
Gekeken is naar containervervoer in 2010 over afstand groter dan 150 km. De onder- en bovengrens van de emissies worden bepaald door de beladingsgraad en mate van voor- en natransport over de weg bij trein. De data zijn inclusief emissies tijdens raffinage en elektriciteitsproductie.
5. Financiën
Ten opzichte van VGR 25 laat het saldo van mee- en tegenvallers een verschuiving zien van een negatief saldo van 17 miljoen naar een negatief saldo van 13 miljoen. Het geschatte risicobedrag is afgenomen van 2 miljoen naar nihil.
De prognose eindstand van de Betuweroute komt, inclusief de verwachtingswaarde van het risicoprofiel en gecorrigeerd voor het saldo van mee- en tegenvallers, op 4.696 miljoen (namelijk het projectbudget van 4.683 miljoen plus het saldo van mee- en tegenvallers van 13 miljoen).
Hoogachtend,
DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT,
ir. Camiel Eurlings
Pagina 3 van 3