Goede doelen houden doelbestedingen op peil ondanks vrees voor inkomen

06/10/2009 09:43

PricewaterhouseCoopers B.V.

Amsterdam, 6 oktober 2009 - Een meerderheid van de Nederlandse goede doelenorganisaties verwacht dat hun inkomsten dit jaar stagneren of teruglopen als gevolg van de crisis. Dat blijkt uit een onderzoek van accountant- en adviesorganisatie PricewaterhouseCoopers in samenwerking met Stichting Civil Society naar de impact van de economische crisis onder 100 Nederlandse fondsenwervers en vermogensfondsen. De fondsenwervers verwachten dat vooral de inkomsten uit eigen fondsenwerving teruglopen. De crisis raakt ook vermogensfondsen. Maar na het slechte beursjaar 2008 zien vermogensfondsen door de aantrekkende beurs het jaar met meer vertrouwen tegemoet dan fondsenwervers. Goede doelen zijn niet van plan minder te besteden aan hun doelen, maar zullen onder meer een beroep gaan doen op buffers die ze hebben opgebouwd voor moeilijke tijden, zo is de verwachting. De onderzoeksresultaten worden vandaag bekendgemaakt bij de uitreiking van de Transparant Prijs voor het beste charitatieve jaarverslag. De informatie in het jaarverslag over de impact van de crisis kan volgens de jury nog beter.

Van de ondervraagde fondsenwervers verwacht bijna de helft (47%) dalende en 16% stagnerende inkomsten. Bij vermogensfondsen zijn deze percentages respectievelijk 44% en 13%. Vooral kleine charitatieve organisaties vrezen een inkomstendaling. Volgens 62% van de ondervraagde fondsenwervers heeft de crisis vooral een negatieve invloed op inkomsten van bedrijven. Opvallend is dat, ondanks de verwachte dalende inkomsten, driekwart van de charitatieve organisaties verwacht dit jaar minimaal een gelijk niveau aan doelbestedingen te kunnen doen als in 2008. Van de fondsenwervers verwacht 49% zelfs meer te besteden aan de doelstellingen tegen 26% van de vermogensfondsen. Dat betekent dat veel goede doelen een beroep gaan doen op hun reserves of incidentele meevallers, of gaan bezuinigen op kosten.

Volgens Martin Bauman, voorzitter van de sectorgroep maatschappelijke organisaties bij PwC, is het goed dat goede doelen hun doelbestedingen op peil houden of zelfs intensiveren. "Juist in tijden van crisis ontstaat een grotere behoefte aan het werk dat de charitatieve organisaties doen. Door blijven gaan met besteden is investeren in de toekomst, en een teken van ondernemerschap in de sector. Bovendien bewijzen goede doelen dat ze in het verleden een verstandig beleid hebben gevoerd, waardoor ze nu over buffers beschikken waarmee ze moeilijke tijden kunnen overbruggen."

Uit het onderzoek blijkt dat het jaarverslag het meest wordt ingezet om te communiceren over de impact van de crisis met donateurs, potentiële gevers en vrijwilligers. Bauman: "Volgens de sector zelf speelt het jaarverslag een essentiële rol bij het informeren van donateurs en andere stakeholders over de crisis. Echter, uit de screening van jaarverslagen blijkt dat de transparantie in het jaarverslag over de impact van de crisis nog beter kan. Hier ligt duidelijk een spanningsveld tussen de perceptie die organisaties hebben en het inzicht dat ze daadwerkelijk geven. Het onderzoek onderstreept het belang van transparantie."

De toekomst is onzeker. Een meerderheid denkt de komende jaren nog last te ondervinden van de crisis of is niet zeker van wat de toekomst brengen zal. Veel fondsenwervers (40%) en vermogensfondsen (30%) denken dat collega organisaties het komende jaar in de problemen komen vanwege de crisis. Bijna de helft (49%) van de fondsenwervers heeft inmiddels een scenarioplanning opgesteld waarin de mogelijke gevolgen van de crisis zijn uitgewerkt.

Fondsenwervers met beleggingen zijn positief over het rendement op hun beleggingen, maar behoudender dan vermogensfondsen als het gaat om de hoogte van het rendement. Opmerkelijk is dat uit de jaarverslagen van de deelnemers van de Transparant Prijs blijkt dat fondsenwervers in 2008 1% en vermogensfondsen 11% verloren hebben op hun beleggingen. Daarmee lijken fondsenwervers conservatievere beleggers dan vermogensfondsen. De richtlijnen voor goede doelen stellen dat organisaties moeten aantonen dat ze over een reeks van jaren op de goede weg zitten met beleggingsopbrengsten.

Een meerderheid van de charitatieve organisaties heeft zijn beleggingsbeleid of risicoprofiel van beleggingen niet aangepast vanwege de crisis. Wel heeft een derde van de vermogensfondsen en een vijfde van de fondsenwervers de asset mix - de spreiding van het vermogen in aandelen, onroerend goed, obligaties, deposito en liquide middelen - aangepast. Een vijfde heeft de rendementsdoelstellingen aangepast. Slechts een enkel fonds heeft de crisis aangegrepen om het beleid voor duurzaam beleggen aan te passen. De diepgang en de frequentie van de rapportage en verantwoording van het gevoerde beleggingsbeleid zijn nauwelijks aangepast vanwege de crisis.

"De media-aandacht voor het beleggingsbeleid van fondsenwervende instellingen heeft geleid tot een conservatiever beleggingsbeleid. Daarmee is een groot verlies op de beurs voorkomen", aldus Martin Bauman. "De vermogensfondsen hebben een meer lange termijn perspectief wat leidt tot een ander beleggingsbeleid waardoor de kredietcrisis op hen meer impact heeft gemaakt. Een andere verklaring kan zijn dat er over de schouder van de fondsenwervers nadrukkelijker wordt meegekeken dan bij vermogenfondsen die de tucht van donateurs niet kennen."

Bijna de helft van de charitatieve organisaties verwacht dat inkomsten uit subsidies zullen toenemen. Met name internationale hulporganisaties verwachten een stijging van subsidie-inkomsten in 2009. Dit laatste is opmerkelijk, omdat het budget voor ontwikkelingshulp gekoppeld is aan het bruto nationaal product (BNP) van Nederland. Ongeveer een vijfde van de ondervraagde charitatieve organisaties is voornemens te bezuinigen en bijna driekwart continueert het huidige kostenniveau. De organisaties die personeel hebben en gaan bezuinigen, doen dat vooral op tijdelijke inhuurkrachten.

Bij een meerderheid van de fondsenwervers heeft de crisis impact op het beleid: 70% van de fondsenwervers neemt maatregelen, die variëren van wijzigen vermogensbeleid, kostenbezuinigingen, investeren in fondsenwerving en samenwerken met andere organisaties. Van de vermogensfondsen neemt daarentegen 40% soortgelijke maatregelen. Het is het opvallend dat 38% van de fondsenwervers wil blijven investeren in fondsenwerving. "De economische crisis vraagt wel om creatievere methodes om fondsen te werven, minder zendergericht", aldus Martin Bauman. "Blijf investeren, is ons devies. De kost gaat immers voor de baat uit."





http://www.transparantprijs.nl