VU medisch centrum
Kanker: van terminale naar chronische ziekte
6 oktober 2009
`In de toekomst zal kanker niet langer een terminale ziekte zijn. Het
moet lukken om de ultieme bloedvatgroeiremmer te ontdekken, zodat
kanker `slechts' een chronische ziekte wordt.' Dat is de overtuiging
van prof.dr. Arjan Griffioen, hoogleraar in de angiogenese.
Angiogenese is het proces van de vorming van nieuwe bloedvaten. Omdat
tumoren alleen kunnen groeien als zij via bloedvaten zuurstof en
voedingsstoffen krijgen, kan een bloedvatgroeiremmer in theorie de
tumorgroei stoppen. Angiogeneseremmers hebben de afgelopen vijf jaar
dan ook een belangrijke plaats ingenomen bij de behandeling van
patiënten met kanker. Vooralsnog hebben deze anti-kankermiddelen
echter een beperkt succes. Een van de obstakels is het ontstaan van
resistentie.
Toch is prof.dr. Griffioen ervan overtuigd dat bloedvatgroeiremmers de
toekomst hebben in de strijd tegen kanker. Hij pleit er voor om een
ándere strategie te hanteren bij het onderzoek naar angiogeneseremmers
dan tot nu toe gebruikelijk was. Het onderzoek moet zich niet richten
op het remmen van groeifactorsignalen van de veranderlijke
kwaadaardige tumorcellen, maar op de stabiele eigenschappen van de
endotheelcellen die de binnenbekleding van de bloedvaten vormen. De
geneesmiddelen moeten een rechtstreeks effect hebben op de
bloedvatcellen van de tumor, los van het grillige gedrag van de
kwaadaardige tumorcellen. Op deze manier kan een therapie effectief
zijn, zonder dat de tumorcellen agressiever worden, wat tot
resistentie kan leiden.
In het Angiogenese Laboratorium van VU medisch centrum werken de
onderzoekers al enkele jaren met deze strategie. Op moleculair
biologisch niveau bestuderen zij verschillen tussen de endotheelcellen
in tumoren en die in gezond weefsel. Er zijn al moleculen gevonden die
bruikbaar zijn om een anti-kankertherapie tegen te richten. Een
volgende stap is de ontwikkeling van geneesmiddelen. Een in het
Angiogenese Laboratorium ontwikkeld nieuw geneesmiddel is bijna gereed
voor eerste tests bij mensen. Voor meer informatie over het
Angiogenese Laboratorium, kijk op www.angiogenesis.nl