Planbureau voor de Leefomgeving
6 oktober 2009
Nieuwe regionale bevolkingsprognoses tot 2040: Bevolking daalt in kwart
Nederlandse gemeenten
De komende dertig jaar treedt in delen van Nederland, vooral in de
periferie, een omvangrijke bevolkingskrimp op. In ruim een kwart van
de Nederlandse gemeenten daalt het aantal bewoners tot 2040 met meer
dan 2,5%; in totaal een kwart miljoen inwoners. Daarentegen groeit het
aantal bewoners in de meer centrale delen van Nederland, vooral in de
Randstad, met ruim 1,25 miljoen. Dit blijkt uit de nieuwe Regionale
bevolkingsprognose 2009 - 2040 die het Planbureau voor de Leefomgeving
(PBL) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) uitbrengen.
Krimp vooral in de periferie
Bevolkingskrimp treedt volgens de prognose vooral op in de randen van
Nederland. In het noordoosten van Groningen, het zuiden van Limburg en
het zuiden van Zeeland is nu al sprake van krimp en deze zal de
komende decennia voortzetten. Rond 2025 is in die gebieden de omvang
van de krimp, naar verwachting, al opgelopen naar ruim 150 duizend
inwoners.
Parkstad Limburg telt in 2025 naar verwachting ruim 15 duizend minder
inwoners dan nu en tussen 2025 en 2040 daalt het inwonertal met nog
eens 40 duizend. In de hele periode tot 2040 krimpt de bevolking in
deze regio hierdoor met ruim 15%. Vooral in Heerlen en Kerkrade is dit
het geval. Noordoost-Groningen telt volgens de prognose in 2025 12
duizend inwoners minder dan nu. Vooral Delfzijl is hier een voorloper
in de krimp. Tot 2040 daalt het aantal bewoners in Noordoost-Groningen
verder. Het inwonertal in deze regio zal hierdoor tot 2040 met bijna
15% afnemen.
Naar verwachting ziet Zeeuws-Vlaanderen het inwonertal tussen nu en
2040 met ruim 10 duizend teruglopen; een krimp van ruim 10%. En in
Gelderland krijgt de Achterhoek te maken met een bevolkingsafname van
ruim 20 duizend in de komende drie decennia, ofwel een krimp van 5%.
Het is vooral de vergrijzing die ten grondslag ligt aan de krimp in de
randen van Nederland: er overlijden meer ouderen dan dat er kinderen
worden geboren. Bovendien trekken in deze gebieden jongeren vaak weg
naar centralere delen van Nederland vanwege studie en werk.
Groei vooral in de Randstad
De totale bevolking van Nederland blijft daarentegen doorgroeien: in
2040 telt ons land 17,5 miljoen inwoners, ongeveer één miljoen meer
dan nu. Deze forse groei doet zich vooral voor in de Randstad en
Midden-Nederland. In de komende drie decennia zal de bevolking hier
met ruim 1,25 miljoen toenemen.
De groei concentreert zich in de Randstad; de vier grote steden en
Almere zijn koplopers. Tussen nu en 2025 zal Amsterdam naar
verwachting met 90 duizend mensen groeien, tegen 80 duizend voor
Utrecht. Voor Almere wordt een toename met 60 duizend verwacht. De
twee andere grote gemeenten, Rotterdam en Den Haag, groeien naar
verwachting met rond 40 duizend bewoners.
Ook buiten de Randstad zijn er gemeenten die waarschijnlijk de komende
15 jaar stevig zullen groeien. Het gaat hier om universiteitssteden of
steden die een sterke economische structuur kennen. In Groningen,
Nijmegen, Amersfoort, Tilburg en Zwolle zal het inwonerstal volgens de
prognose toenemen met 20 tot 30 duizend. Daarnaast groeit ook de
bevolking in diverse randgemeenten van de grote steden.
De bevolkingsgroei in de grote steden komt door de buitenlandse
migratie en door natuurlijke aanwas (er zijn meer geboortes dan
sterftegevallen). Nederland kent volgens de prognoses van het CBS de
komende decennia een beduidend vestigingsoverschot. De immigranten
hebben een duidelijke voorkeur voor de Randstad omdat zij hier meer
mogelijkheden hebben voor werk en omdat veel landgenoten er al wonen.
Daarnaast trekken jongeren vanuit de periferie veelal naar de grote
stad voor studie en een eerste baan. Grote steden hebben een relatief
jonge bevolking, waardoor er verhoudingsgewijs veel kinderen worden
geboren en weinig ouderen overlijden.
De randgemeenten van de grote steden groeien vaak doordat jonge
stellen vanuit de grote stad naar nieuwbouwlocaties verhuizen, met
veel eengezinswoningen en meer ruimte voor kinderen.
0003_001k_pearl 2025.jpg
0003_002k_pearl 2040.jpg
Technische toelichting
De resultaten in dit persbericht zijn afkomstig uit de Regionale
bevolkings- en huishoudensprognose 2009-2040, die door samenwerking
tussen het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en het CBS tot stand
is gekomen. Deze prognose wordt elke twee jaar uitgebracht en geeft
een samenhangend toekomstbeeld van de ontwikkelingen op het gebied van
bevolking en huishoudens van alle gemeenten, uitgesplitst naar
leeftijd, geslacht, huishoudenstype en herkomst.
De prognose is een update van de regionale prognoses die het PBL en
het CBS in 2008 uitbrachten. In deze update is uitgegaan van de nieuwe
nationale bevolkings- en huishoudensprognose van het CBS. Voor
Nederland verwacht het CBS dat de bevolking sterker groeit dan in de
vorige prognose was voorzien, namelijk naar 17,5 miljoen in 2040 in de
nieuwe CBS-prognose tegen 17,0 miljoen in de eerdere CBS-prognose.
Hierdoor groeien ook verschillende gemeenten in de nieuwe regionale
prognose sterker of krimpen ze minder dan in de vorige regionale
prognose werd verwacht. In de nieuwe prognose zijn de recente
regionale ontwikkelingen in geboorte, sterfte, verhuizingen en
internationale migratie verwerkt Ook zijn de veronderstellingen voor
de woningbouw bijgewerkt op basis van de meest recente gegevens.
De prognose beoogt de meest waarschijnlijke toekomstige ontwikkeling
te geven. De werkelijke toekomstige ontwikkelingen kunnen hier in meer
of mindere mate van afwijken. De omvang en verdeling van de
toekomstige woningbouw is een belangrijke bron van onzekerheid. Ook de
toekomstige economische ontwikkelingen zijn een bron van onzekerheid.
Om het effect van deze onzekerheid op de prognose-uitkomsten te
kwantificeren, gaat het PBL binnenkort een aantal prognosevarianten
doorrekenen. Ook is er een aanzienlijke onzekerheid in de nationale
ontwikkelingen tot 2040.
De regionale bevolkings- en huishoudingsprognose 2009-2040 is vanaf
vandaag te vinden op www.pbl.nl, www.cbs.nl en op
www.regionalebevolkingsprognose.nl
EINDE PERSBERICHT
---
------