Wageningen Universiteit en Researchcentrum
8 okt 2009
>Microkrediet bereikt in Ethiopië niet de allerarmsten.
>Kleine banken moeten maatwerk bieden.
Microkrediet is de laatste jaren snel populair geworden, ook op het
platteland van Ethiopië. En met succes. Maar de armste boeren in
droge gebieden worden niet bereikt. Met slimmere aanbiedingen zouden
kleine banken daar verbetering in kunnen brengen. Dat concludeert
econoom Guush Berhane in zijn proefschrift, waarop hij promoveerde aan
Wageningen Universiteit.
Commerciële banken zijn doorgaans niet geïnteresseerd in geld lenen
aan arme mensen, omdat die geen onderpand te bieden hebben.
Instellingen die microkrediet verlenen in ontwikkelingslanden, lossen
dat op door gebruik te maken van groepsdruk. Ze lenen kleine bedragen
aan groepen boeren, onder de voorwaarde dat wanneer één lid van de
groep de lening niet terugbetaalt, de andere leden van de groep voor
dat ene lid moeten betalen. Wordt er toch niet betaald, dan krijgt die
groep, of soms zelfs het hele dorp, nooit meer een lening.
In theorie moet iedereen zo toegang kunnen krijgen tot krediet, ook de
allerarmsten. Toch gebeurt dat in praktijk niet, concludeerde econoom
Guush Berhane na onderzoek onder vierhonderd huishoudens in Tigray, op
het platteland van Ethiopië. Het blijkt dat in droge gebieden, waar
boeren bovendien afhankelijk zijn van de regenafhankelijke landbouw,
het systeem van leningen aan groepen niet werkt.
Arme boeren zijn terughoudend in deelname aan een groepslening uit
angst voor misoogsten na droogte. Want in dat geval kan niemand in de
groep de lening terugbetalen, want alle boeren worden door de droogte
getroffen.
Degenen die wél een lening kregen, bleken daar wel van te profiteren.
Ze verdienen meer en verbeteren hun huizen, een goede graadmeter voor
welvaart in Ethiopië.
Om meer mensen te bereiken, moet het aanbod van leningen meer
toegespitst worden op de individuele situatie van de lener, stelt
Berhane. Bijvoorbeeld door een aparte lening aan te bieden in droge
gebieden, die in geval van misoogst door droogte pas het jaar erop
terugbetaald hoeft te worden. Of een speciale lening voor meerjarige
investeringen, en een speciale voor eenmalige aankoop van kunstmest.
Nu bestaat er maar één soort groepslening, terwijl de instellingen
die microkrediet geven volgens Berhane tegen weinig extra kosten een
breder aanbod zouden kunnen bieden. | Joris Tielens