Partij van de Arbeid

Den Haag, 8 oktober 2009

Bijdrage Anja Timmer (PvdA) aan Begroting Algemene Zaken Koningshuis.

Gesproken woord geldt!

Voorzitter,

Nederland hecht aan haar Koningshuis. De leden van het koninklijk huis dienen een groot publiek belang, vervullen belangrijke functies en vertegenwoordigen ons land in het buitenland.Een zeer belangrijke rol van Koninklijke familie is wat mij betreft de bindende rol voor de Nederlandse samenleving!

De positie van het koninklijk huis is natuurlijk in wetten vastgelegd, maar is evenzeer onderwerp van maatschappelijk debat. Daarin speelt de voorbeeldfunctie van de leden van de Koninklijke familie een belangrijke rol. Het is dus van groot belang dat de leden van ons Koningshuis van onbesproken gedrag zijn. Er moet geen publiek debat ontstaan over gedrag van leden van ons Koninklijk huis en de Minister President heeft daarin een belangrijke verantwoordelijkheid.

Want vz er zijn teveel vragen:
Krantenberichten met als titel de "Monarchie opeens in troebel vaarwater", "Te veel kwesties rond de Oranjes" (Volkskrant), "Gekreukt imago" (Limburger) zijn we niet gewend. Uit opiniepeilingen blijkt dat een meerderheid van de bevolking - ongeacht de blijvende populariteit van het koningshuis - vindt dat er op het koningshuis bezuinigd mag worden. Zelfs de Oranjeverenigingen hebben zich kritisch uitgelaten over het vakantiehuis van de kroonprins in Mozambique. Dat lijkt me toch een onverdachte bron. Kortom, de vraag is: Is er iets aan de hand met het koninklijk huis? En vanwaar al die negatieve beeldvorming?

Ik heb hierover een paar vragen aan de minister president: De premier is immers ministerieel verantwoordelijk in zaken die het Koningshuis betreffen. Ziet ook de premier dat het beeld van de Koninklijke familie verandert? Deelt hij mijn mening dat wat "De kwesties rond de Oranjes" heet, niet alleen te maken heeft met losse kwesties, maar dat er sprake is van een schuivend algeheel beeld? Hoe ziet de premier zelf zijn rol hierin? Hoe gaat de premier er pro actief voor zorgen dat het Koningshuis buiten dit soort discussies blijft?

Hiervan afgeleid de vraag: wat is de rol van de Rijksvoorlichtingsdienst in deze? Is dat alleen een rol van het gladstrijken van plooien of kunnen die ook meer proactief optreden naar de leden van de Koninklijke familie? Vz.
De PvdA wil graag antwoord op deze vragen, nogmaals wil ik benadrukken dat de rol van het Koningshuis te belangrijk is om deze kwesties in de lucht te laten zweven!

Vz.
Dan de uitgaven voor het Koninklijk huis.

Ik heb eerder begrepen dat de premier niet wil tornen aan de recente afspraken die voortvloeien uit het herziene financieel statuut. En dat de inkomsten voor de leden van het koninklijk huis als het ware stijgen en dalen met de prijsindex en de ambtenarensalarissen. Heb ik de MP bij de APB goed begrepen dat als iedereen gaat inleveren ook de leden van het koningshuis op de nullijn komen? De indruk is ontstaan dat er sprake is van een salarisverhoging. Kan de MP die indruk wegnemen?

Ik heb ook nog wat vragen over de privékosten. De premier heeft het bijvoorbeeld in verband met de investering van de kroonprins in het Mozambique-project over een privéaangelegenheid gehad. De eerste vraag is of en wanneer handelingen van onze Kroonprins privé zijn. Tot hoever vindt de MP dat zijn ministeriele verantwoordelijk reikt?

Ik vind dat wat privé is ook privaat moet worden gefinancierd. Dat geldt niet alleen voor een vakantiehuis in Afrika, maar ook voor privévluchten. Ik heb in de feitelijke vragenronde gevraagd, welk publiek doel die privévluchten dienden. Daar is geen antwoord op gekomen anders dan dat die privévluchten kunnen worden gemaakt omdat daar in de jaren '70 van de vorige eeuw nu eenmaal afspraken over zijn gemaakt. Het gaat overigens om een bedrag van ruim 600.000 euro! Als we dan toch privé en publiek willen scheiden, dan vind ik dit een mooie post om te schrappen. Privévluchten moeten door leden van het Koninklijk huis zelf worden betaald. Wat is de mening van de premier?

In dit kader heb ik ook vraagtekens bij het op staatskosten onderhouden van de Groene Draeck (voor 2010-2011 326.000 euro aan groot onderhoud). Die is weliswaar ooit aan de huidige koningin, toen nog prinses, geschonken. Bij het cadeau werd ook het onderhoud toegezegd, maar dan nog heb ik kanttekeningen bij de hoogte van het bedrag en de uitvoering van de werkzaamheden door de marinewerf, of zijn de kosten alleen bij de marinewerf zo hoog?

[Vz.
Even terugblikken op de begrotingbehandeling van vorig jaar: Ik stelde toen aan de orde dat wij geen vrouwelijke minister van Staat hadden. Die is er nog steeds niet.

Vorig jaar zegde de MP toe om te onderzoeken hoe hij het wekelijks gesprek met de MP (inter) actiever kon laten maken. Hier stonden wat cryptische zinnen over achterin de begroting AZ. Ook op dit punt heb ik door middel van feitelijke vragen getracht meer helderheid te krijgen. Dat is gelukt. Op de vraag "Gaat de minister-president in het wekelijks gesprek ook vragen van kijkers beantwoorden"luidt het antwoord "neen". Hoewel ik zelden zo'n duidelijk antwoord heb gekregen, veroorloof ik het mezelf toch om nog een keer te proberen de MP aan te zetten met burgers te communiceren. Mijn vraag is dan ook: waarom niet ?

Laatste punt:
Uitvoering motie Timmer over protocollen mbt e mails, onderzoeksrapporten ingediend bij het debat over de Catshuisbrand , magere uitvoering...]