ChristenUnie
Bijdrage Esmé Wiegman AO 'Europese Raad'
Bijdrage Esmé Wiegman AO 'Europese Raad'
woensdag 28 oktober 2009 15:00
Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie): Voorzitter. Ik
heb zojuist op het Plein een prachtig standbeeld van de
minister-president mogen onthullen. Het is erg mooi geworden. Nog
mooier waren de woorden die uit dat standbeeld klonken: alsof de
klimaatconferentie al had plaatsgevonden en er prachtige resultaten
waren geboekt. Helaas, we zijn nog niet zover. Maar we staan aan de
vooravond van een Europese Raad. Als ik dan kijk naar de resultaten
van de afgelopen weken heb ik wat gemengde gevoelens. Ik ben positief
over het Europese voorstel voor technologie-roadmaps waarin helder
moet worden gemaakt welke technologiebarrières overwonnen moeten
worden. Op basis van deze roadmaps zal de EU technologie en
financiering beschikbaar stellen aan ontwikkelingslanden. Wanneer is
de eerste versie van de roadmap voorzien, plus financiering? Is ook
voorzien in een regelmatige update?
Waar ik niet positief over ben, is het feit dat de Europese ministers
van financiën er vorige week dinsdag niet in zijn geslaagd,
overeenstemming te bereiken over klimaatfinanciering. Niet Polen was
de grote boosdoener, maar Duitsland. Dat hield consequent het noemen
van concrete bedragen tegen. Ook slaagden de ministers er niet in, tot
een Europese verdeelsleutel van potentiële Europese
klimaatfinanciering te komen. Ik hoor graag van de minister-president
wat er tijdens de Europese Raad te verwachten valt aan afspraken over
klimaatfinanciering, en in het bijzonder wat van mevrouw Merkel te
verwachten is, nu in Duitsland een regering is gevormd en zij met een
zeer vers mandaat weer aan de slag gaat. Zal zij de positieve lijn van
het afgelopen jaar weer oppakken?
Positief ben ik ook over het feit dat mijn motie over aanpassing van
de tekst van de raadsconclusies met betrekking tot ontbossing is
uitgevoerd. De Bali-afspraken winnen het van de houtkaplobby. Toch wat
vragen. Bij de aanpak van de ontbossing wordt veel verwacht van de
koolstofmarkt. De Milieuraad heeft hierover aangegeven dat
boskredieten pas op de koolstofmarkt kunnen komen als alle risico's
hiervan zijn afgedekt. De Commissie stelt dat dit zeker niet voor 2020
zal lukken. Kan de minister aangeven welke aanwijzingen hij heeft dat
dit wel voor 2020 zal lukken? Kan de minister uiteenzetten hoe het
doel van halvering van ontbossing in 2020 gehaald wordt als er voor
die tijd geen koolstofmarkt is? Het klimaat leeft erg breed in de
samenleving. Niet alleen milieugroeperingen spreken zich uit, maar ook
kerken. Ik beveel de oproep van de Micha-campagne, waarin 182
kerkleiders zich wereldwijd uitspreken, van harte aan. Het kabinet mag
zich in zijn inzet voor een eerlijk klimaatbeleid gesteund weten.
Het Constitutionele Hof van Tsjechië heeft de zitting over de klachten
van een aantal senatoren met een week uitgesteld. Dat betekent dat we
nog wat langer moeten wachten op inwerkingtreding van het Verdrag en
invulling van een aantal belangrijke functies. Worden de Benesdecreten
wel besproken tijdens de komende Raad? Op wat voor manier zal indien
nodig aan de wensen van Klaus tegemoet worden gekomen? Hoe ziet het
volgende compromis eruit?
In de erg beperkte geannoteerde agenda wordt een besluit over de
poppetjes -- de voorzitter van de Europese Raad en de Hoge
Vertegenwoordiger -- gekoppeld aan het Tsjechische uitstel. Blijkbaar
wordt dan de conclusie getrokken dat er inhoudelijk nog geen visie
gegeven hoeft te worden. Het feit dat het Verdrag nog niet in werking
kan treden, hoeft ons niet te beletten om over de inhoud van de nieuwe
functies te praten. Wat is het mandaat? Hoe is de verhouding tussen de
verschillende nieuwe en bestaande functies? Hoe wordt het
institutionele evenwicht behouden? Hoe wordt de ontwikkeling van de
functies in de hand gehouden, zowel qua omvang als qua
verantwoordelijkheden? Niet onbelangrijk: hoe wordt ervoor gezorgd dat
de vaste voorzitter werkelijk een technisch voorzitter wordt, dus met
een beperkte rol, en niet gaat conflicteren met de roulerend
voorzitter en de Hoge Vertegenwoordiger? Hierover zijn bij de
behandeling van het Verdrag, schriftelijk en plenair, door de
ChristenUnie veel vragen gesteld. Het lijkt ons dat de tijd begint te
dringen om inhoudelijk over de functies door te spreken. Poppetjes
volgen dan wel. Nederland heeft al een begin gemaakt, middels het
Benelux-memorandum, en ik vraag de minister-president hierop verder te
borduren. Over de invulling van de commissarissen wordt met geen woord
gerept, maar wat is de Nederlandse stand van zaken? Hebben we zicht op
inhoudelijk sterke posten en kandidaten?
Het Zweeds voorzitterschap heeft een voorzet gegeven voor de invulling
van de EDEO, en ook hiervoor geldt: wat is de Nederlandse visie,
algemeen en reagerend op de Zweedse voorstellen voor de EDEO? Ik
herhaal de visie van de ChristenUnie nog maar eens ter navolging: het
moet een sobere dienst zijn, er moet echt worden voorkomen dat er weer
een volgend instituut wordt opgericht, met allerlei ambtenaren erbij.
Die kans is aanwezig, ook gelet op de documenten van de Zweden. Het
gaat om veel taken, en zelfs eigen HR en juristen. Een volgend punt
van de ChristenUnie: graag behoud van de eigen ambassades. De dienst
moet echt puur ter ondersteuning van de Hoge Vertegenwoordiger zijn,
maar geen eigenstandige diplomatieke EU-vertegenwoordiging.
De heer Pechtold (D66): Helder betoog van de ChristenUnie, maar u
eindigde met de poppetjes. Daarbij hoort natuurlijk een profielschets.
Vindt de ChristenUnie dat de profielschets hier in dit parlement
voldoende besproken is, en dat wij als parlement voldoende daarover
hebben kunnen nadenken, qua standpunt en qua figuur dat wij daar
willen hebben? Gisteren leek het in het NOS-journaal even alsof dat
andersom was: de fractievoorzitter van de ChristenUnie en die van de
PvdA begonnen opeens over een Nederlands poppetje te praten. Ik heb
daar natuurlijk op gereageerd, want dat moet, maar omdat die
profielschets zo onduidelijk is en omdat een bepaald poppetje voor
Nederland behouden moet blijven volgens de coalitiepartners, ben ik
toch geïnteresseerd in het standpunt van de ChristenUnie vandaag.
Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie): Wat gisteren op
het journaal is geweest, was niet anders dan dat mijn collega Arie
Slob refereerde aan de uitspraken van de minister-president zelf
tijdens de algemene politieke beschouwingen. Hoe het precies zit? De
minister-president is er, dus vraag het hem zelf. In mijn inhoudelijke
betoog dring ik sterk aan op omschrijving van de functies. Daarover
hebben we namelijk nog onvoldoende gewisseld in het verband van de
Kamer.
De heer Pechtold (D66): Ik krijg u niet verder bij het poppetje, dat
begrijp ik wel. Maar omdat u zo stevig inzet op die profielschets, wil
ik zeggen dat ik het wel prettig had gevonden dat wij vandaag waren
voorbereid op wat Nederland uit die functies wil halen. Daar zitten
een paar functies bij die voor het eerst ingevuld gaan worden, waarbij
de profielschets dus van eminent belang is en waarbij de eerste
kandidaat een soort toon zet voor de toekomst. Ik vind dat de regering
daarover vandaag veel meer duidelijkheid moet geven. Ik hoop dat ik
daarbij uw steun heb.
Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie): Ik kan mijn
betoog herhalen, maar mij gaat het erom hoe die functie er precies uit
komt te zien, wat de bevoegdheden zijn en hoe zich dat verhoudt tot de
bestaande functies. Het gaat mij echt om de inhoud, waar wij als Kamer
bij betrokken moeten worden.
De heer Van Bommel (SP): Bij dit soort benoemingen geldt dat, voordat
je weet dat het zover is, de hoofdpersonen al zijn verdwenen. Ik denk
dat dat de grote drukte vandaag verklaart. Ik had de opmerkingen van
de fractievoorzitter van de ChristenUnie zo begrepen dat de
minister-president niet naar Brussel mag of kan, omdat in Europa
sprake is van een economische en financiële crisis. Ik hoor u dat
vandaag niet zeggen. Wellicht heb ik het mis en is dat niet het
standpunt van de ChristenUnie, maar kunt u daarover duidelijkheid
geven?
Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie): Ik had goede
hoop dat de drukte vandaag vooral te maken had met het klimaatakkoord,
één van de belangrijkste hoofdpunten van vandaag. Ik weet niet wat ik
nog kan aanvullen op wat ik heb gezegd: vandaag gaat het mij om de
inhoudelijke beschrijving van de functie.
De heer Van Bommel (SP): Mijn vraag is volstrekt helder. Mag de
minister-president wat de ChristenUnie betreft wel of niet naar
Brussel vertrekken wanneer hij tot dat hogere ambt wordt geroepen?
Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie): Die vraag is
niet aan de orde. We kunnen alleen refereren aan wat de
minister-president zelf heeft gezegd. En verder: u kunt het hem zelf
vragen.
De heer Ten Broeke (VVD): Is het aan de orde gesteld? Gisterenavond is
het aan de orde gesteld door onder anderen de heer Arie Slob, uw
fractievoorzitter. Er is ook een profielschets. U wilt niet over
poppetjes praten. Ik zit dichtbij u, ik probeer de poppetjes in uw
ogen te lezen, en ik denk dat ik het wel weet: van u mag de premier
niet vertrekken. Dat is precies de boodschap van de heer Slob
gisterenavond. U wilt over de inhoud praten. Als u de profielschets
van het Benelux-briefje leest, voldoet de heer Balkenende daar dan
aan?
Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie): Aan dat korte
briefje, dat memorandum, zouden ontzettend veel mensen kunnen voldoen.
Misschien u zelfs wel, mijnheer Ten Broeke.
De heer Ten Broeke (VVD): Dat poppetje had ik zeker niet bij u
gelezen. Als hij voldoet, wat maakt dan dat u er zo zeker van bent dat
hij niet moet gaan? Wat is uw antwoord op het feit dat in ieder geval
twee leden van de coalitie -- niet alleen uzelf, maar ook de PvdA --
hebben aangegeven dat de premier onder geen enkel beding mag
vertrekken?
Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie): Het spijt me
dat ik steeds mijn woorden moet herhalen. Er wordt nu een beeld
geschetst van wat er al dan niet gezegd zou zijn. De heer Slob heeft
enkel gerefereerd aan de woorden van de minister-president zelf, en
vervolgens de situatie in Nederland geschetst. Dat is het
belangrijkste.
Esmé Wiegman