Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Antwoorden op kamervragen over witwaspraktijken op Aruba
2009Z16391
Vragen van het lid Remkes (VVD) aan de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de minister van Financiën over witwaspraktijken op Aruba. (Ingezonden 14 september 2009)
Antwoord van staatssecretaris Bijleveld-Schouten (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties), mede namens de minister van Financiën
1
Bent u op de hoogte van het ontwerprapport van de Financial Action Task Force (FATF) over Aruba inzake witwassen en de financiering van terrorisme?
3
Wanneer zal dit rapport door de FATF worden vastgesteld?
Op 16 oktober 2009 heeft de plenaire vergadering van de FATF het zogenoemde Mutual Evaluation Report of Aruba vastgesteld. In dit rapport is aangegeven in welke mate wetgeving en beleid van Aruba voldoen aan de aanbevelingen van het FATF inzake de bestrijding van witwassen en de financiering van terrorisme. Binnenkort zal dit rapport via de website van de FATF beschikbaar komen. In de aanloop naar deze plenaire vergadering heeft onder anderen het ministerie van Financiën inzage gehad in een conceptversie van dit rapport.
2
Wat is uw oordeel over het geschetste desastreuze beeld van de situatie inzake "the anti-money laundering (AML) and combating the financing of terrorism (CFT) in place in Aruba, the Kingdom of the Netherlands"? 1)
4
Wat zal uw oordeel over het rapport zijn, gelet ook op het voorzitterschap van de FATF vanaf 1 juli jl.?
Aruba dient alles in het werk te stellen om de geconstateerde onvolkomenheden in wetgeving en beleid op zo kort mogelijke termijn weg te nemen. Dit is een eigen verantwoordelijkheid van Aruba onder het Statuut: op grond van artikel 43 draagt elk land in het Koninkrijk zorg voor een deugdelijk functionerende rechtshandhavingsketen en een deugdelijk bestuur. Overigens heeft Aruba al aangekondigd dat het serieus werk zal maken van de door de FATF aanbevolen acties. Het Nederlandse voorzitterschap van de FATF van 1 juli 2009 tot en met 30 juni 2010 staat los van dit oordeel en beïnvloedt dit oordeel niet. Voor de goede orde zij opgemerkt dat een deel van de aangehaalde citaten niet voorkomt in het vastgestelde FATF-rapport of enige eerder ontvangen conceptversie daarvan.
5
Hoe groot acht u de kans op reputatieschade voor het Koninkrijk en voor het voorzitterschap van de FATF als gevolg van onderhavig rapport?
Ik voorzie geen reputatieschade voor het voorzitterschap van de FATF of voor Nederland als tijdelijk voorzitter van de FATF. De status van de landen binnen het Koninkrijk en de daarmee samenhangende verdeling van verantwoordelijkheden en bevoegdheden is bekend, zodat de situatie in Aruba niet in verband wordt gebracht met Nederland of het optreden van Nederland als tijdelijk voorzitter van de FATF.
Voor de reputatie van het Koninkrijk is van belang dat de delen van het Koninkrijk apart worden geëvalueerd, zodat de bevindingen met betrekking tot Aruba in een afzonderlijk rapport worden opgenomen. Om die reden voorzie ik dat de evaluatie van Aruba op zichzelf vooral de reputatie van dat land zal raken. Hier is wel op te merken dat de FATF onlangs haar procedures heeft aangescherpt met het oog op het verzoek van de G20 om een openbare lijst op te stellen van "high risk jurisdictions".1 De conclusies in het onderhavige rapport zijn van dien aard dat Aruba binnenkort in dit verband besproken zal worden in de werkgroep van de FATF die zich richt op kritisch beoordeelde jurisdicties, de International Cooperation Review Group (ICRG). De FATF zal naar verwachting in februari 2010 hierover een standpunt innemen. Vermelding op die lijst zou negatieve gevolgen kunnen hebben voor de betreffende landen; Aruba heeft dan ook al aangekondigd zich te zullen inspannen om dit te voorkomen.
1 G20 Leaders' Statement: The Pittsburgh Summit (24-25 september 2009)
2 Tweede Kamer, vergaderjaar 20082009, 31 568, nr. 38
3 Idem
6
Welke maatregelen bent u voornemens te nemen om dit desastreuze beeld in de toekomst bij te (doen) stellen? Ligt hier naar uw oordeel een verantwoordelijkheid in Koninkrijksverband? Zo nee, waarom niet?
Belangrijke aspecten van het FATF-rapport raken aan het functioneren van de overheid van Aruba en zullen dan ook worden meegenomen in het aangekondigde onderzoek naar de staat van het bestuur van Aruba.2
Zoals eerder aan uw Kamer bericht3 zal op basis van dat onderzoek worden beoordeeld of er aanleiding is nadere maatregelen te nemen en of in dat verband een taak voor het Koninkrijk is weggelegd op basis van artikel 43, tweede lid, van het Statuut.
Overigens heeft Aruba reeds aangekondigd, zoals vermeld in het antwoord op vraag 2, serieus werk te zullen maken van de door de FATF aanbevolen acties. Aanpassing van de strafbaarstelling van de financiering van terrorisme zal daarbij een belangrijk aandachtspunt zijn. Ik heb in mijn contact met Aruba onlangs nog bevestigd dat Nederland, zoals ook in het verleden, bereid blijft ondersteuning te bieden.
7
Wat is de stand van zaken met betrekking tot de opdrachtverlenging tot het doen van diepgaand onderzoek naar corruptie en integriteit van bestuur op Aruba?
Over het aangekondigde onderzoek naar de staat van bestuur van Aruba heb ik al overleg gehad met de vorige regering. Tijdens mijn reis van 29 oktober tot en met 4 november a.s. zal ik ook een bezoek brengen aan Aruba. Ik zal met de nieuwe regering spreken over dit onderzoek. Gezien de wens van de nieuwe regering om tot een betere relatie met Nederland te komen, verwacht ik hierover op korte termijn tot overeenstemming te komen.
1) Ter illustratie enkele citaten uit het conceptrapport:
- "The measures currently in place to ensure the transparency and integrity of these vehicles are completely inadequate and represent a substantial risk that could easily be misused by launderers and other criminals";
- "In general, Aruba's system of AML/CFT preventive measures is disorganised, incomplete and lacks effectiveness";
- "Aruba is strongly urged to urgently criminalise TF as a separate and independent offence";
- Aruba "should seriously consider preparing completely new and coherent legislation dealing with all the deficiencies and implements all the FATF requirements";
- "The supervision should thus be reorganised and strengthened, including the introduction of a significantly more robust enforcement culture";
- "Aruba should introduce a number of enhancements both at the judicial and administrative levels".