Universiteit van Tilburg

Persbericht 29 oktober 2009

Leren lezen met lettergrepen is makkelijker dan met letters

Promotieonderzoek naar leren lezen in Eritrese talen

Leren lezen verloopt sneller in talen waarvan het schrift op lettergrepen is gebaseerd, dan in talen waarvan het schrift op klanken is gebaseerd zoals het Nederlands. Dat ontdekte Yonas Mesfun Asfaha in Eritrea, waar talen met verschillende schriften worden onderwezen. Asfaha promoveert op woensdag 4 november aan de Universiteit van Tilburg.

Yonas Mesfun Asfaha deed onderzoek naar leren lezen en schrijven in Eritrea, een land in Oost-Afrika met negen verschillende talen en drie verschillende schriften. Eritrese kinderen leren lezen en schrijven in minstens een van deze talen. Asfaha bracht in kaart hoe het met de geletterdheid in de verschillende talen is gesteld en hoe mensen denken over die geletterdheid. Ook onderzocht hij hoe het leesonderwijs in de verschillende talen verloopt en of het iets uitmaakt in welke taal en welk schrift de kinderen leren lezen.

Asfaha ontdekte dat leren lezen gemakkelijker is in schriften die uitgaan van de lettergreep als kleinste eenheid dan in schriften die uitgaan van letters (zoals het Latijnse schrift dat ook voor het Nederlands wordt gebruikt). Kinderen die leren lezen in de op lettergrepen gebaseerde spelling van de taal Tigrinya scoren bijvoorbeeld beter op lees- en spellingtesten dan kinderen die leren lezen in het Kunama, dat wordt geschreven met het Latijnse schrift. Dit ondanks het feit dat het Tigrinya wel 245 symbolen voor lettergrepen kent, terwijl het Kunama wordt geschreven met een alfabet van 25 letters. Blijkbaar is de lettergreep een natuurlijker eenheid van een taal, dan de klank.

Asfaha onderzocht ook of het leren lezen van het Engels, waarmee in Eritrea de vijfde klas wordt begonnen, gemakkelijker is voor bepaalde talen of schriften. De leesvaardigheid in de taal die het eerst geleerd wordt bleek wel van invloed te zijn op het leren lezen in het Engels, maar het schrift van die eerste taal niet. Met andere woorden, het helpt als je al kunt lezen, maar in welk schrift doet er niet meer toe.