datum: 4 november 2009
Scholen sparen te veel omdat hun financieel management zwak
is. De Onderwijsinspectie moet scholen op buitenissig spaargedrag gaan
controleren. Dat adviseert de Commissie Vermogensbeheer
Onderwijsinstellingen. âWij zijn blij dat de minister het advies
overneemt, zodat er weer meer geld kan worden uitgegeven waar het voor
bedoeld is: goed onderwijs", aldus Walter Dresscher, voorzitter van de
Algemene Onderwijsbond. âHet rapport bevestigt bovendien de
conclusies uit ons eigen project Hoe rijk is mijn schoolbestuur, dat
scholen per jaar te veel overhouden terwijl veel besturen allang
enorme bedragen op de bank hebben staan.â
Naar aanleiding van de commotie over de steeds groeiende reserves van
scholen werd vorig najaar de Commissie Vermogensbeheer
Onderwijsinstellingen onder voorzitterschap van Henk Don ingesteld. In
het rapport dat vandaag verschijnt, schrijft de commissie letterlijk:
âIn alle onderwijssectoren is het financiële beleid voor verbetering
vatbaar. Veel instellingen combineren een hoog eigen vermogen met hoge
(gemiddelde) exploitatieoverschotten; dit duidt op overmatige
voorzichtigheid. Bij instellingen die al zeer solvabel zijn, is er
ruimte om via exploitatietekorten het eigen vermogen te verlagen, en
zouden er meer middelen besteed kunnen worden aan onderwijs.â
Kort samengevat betekent dat volgens AOb-voorzitter Dresscher: scholen
sparen te veel en kunnen meer geld inzetten voor het onderwijs.
âStructureel kan dat door per jaar minder over te houden op de lopende
begroting, incidenteel door de vermogens af te bouwen tot een meer
normale omvang.â Het jaarlijkse exploitatie-overschot van alle
onderwijsinstellingen schommelt de laatste jaren rond de driehonderd
en vierhonderd miljoen. Het eigen vermogen van de onderwijssector
bedroeg in 2007 ruim tien miljard euro.
Volgens de commissie zijn de schoolbesturen zich te veel gaan gedragen
alsof ze bedrijven zijn en daarom grote reserves aan moeten houden.
Maar scholen in basis- en voortgezet onderwijs zijn volgens de
commissie âeconomisch onzelfstandige publieke instellingenâ die kunnen
rekenen op een continue subsidiestroom. De risicoâs die scholen lopen
zijn beperkt. Om de relatieve rijkdom te bepalen introduceert de
commissie een nieuwe norm, de kapitalisatiefactor, net bijbehorende
signaleringsgrenzen. Ook volgens die nieuwe norm, zo blijkt uit het
rapport, komt het merendeel van de schoolbesturen boven de grenzen
uit. In plaats van te sparen voor investeringen, wil de commissie dat
schoolbesturen makkelijker via schatkistbankieren kunnen lenen bij de
staat. Op die manier kunnen scholen nog meer van hun gespaarde geld
vrij laten vallen eenmalige investeringen. De Onderwijsinspectie keek
tot nu toe vooral naar scholen die in de financiële problemen
dreigden te komen, volgens de commissie Don moeten de inspecteurs ook
buitenissig spaargedrag gaan aanpakken.
âAlles bij elkaar een verstandig rapport dat onze inzichten
bevestigtâ, aldus Walter Dresscher, die blij is dat de minister alle
aanbevelingen overneemt. Hij signaleert al wel druk vanuit de
besturenorganisaties om de door de commissie voorgestelde
signaleringsgrenzen omhoog bij te stellen, zodat het lijkt alsof
minder besturen te vel sparen. âDat lijkt me een onjuiste aanpak. Onze
indruk is dat de signaleringsgrenzen verantwoord tot stand zijn
gekomen. Bovendien zegt de commissie dat door een beter financieel
management en schatkistbankieren de benodigde reserves nog verder
omlaag kunnen.â
Het rapport van de Vermogensbeheer Onderwijsinstellingen en de
beleidsreactie van OCW kunt u hieronder downloaden.
Mocht u niet beschikken over de voor PDF-documenten noodzakelijke
reader dan kunt u deze
via onderstaande button downloaden.
Algemene Onderwijsbond