Alkmaar, 3 november 2009
Stadhuis van Alkmaar is Prinsenzaal rijker
Op 8 oktober jl. is in het monumentale stadhuis van Alkmaar de vernieuwde Prinsenzaal officieel in gebruik genomen. Burgemeester Piet Bruinooge en gemeentesecretaris Joost Cox hebben de Prinsenzaal officieel geopend.
Omdat er in het stadhuis behoefte is aan een extra representatieve ruimte is de Prinsenzaal in zijn oude glorie hersteld. Hiermee is het gebouw een prachtige ontvangst- en receptieruimte rijker. Deze is - voor zover mogelijk - teruggebracht in de oorspronkelijke staat. Zo is de brede toegangsdeur weer aangebracht evenals de schouw. Een 18e-eeuws tegeltableau uit het Stedelijk Museum Alkmaar siert hierin de betegelde achterwand. Op beide zijden van de schouw staan de houten leeuwtjes van de 16e- eeuwse schepenbank. Ook hangen in de Prinsenzaal schilderijen die verwijzen naar de historie van de ruimte:
. Koning-Stadhouder Willem III (1669) door Willem Wissing;
. Erfstadhouder Prins Willem V (1765) door Tethart Philippe Christiaan Haag;
. Interieur van de Grote Sint Laurenskerk (1665) door Pieter Jansz Saenredam (replica);
. Lycurgus toont de gevolgen van de opvoeding (1661-1662) door Ceasar van Everdingen (replica);
. Hollandse schepen aangevallen door galeischepen (ca. 1640) door Jacob Gerritz Loef.
Koninklijke Bezoeken
Van 1593-1595 werd achter het oude stadhuisgedeelte aan de Langestraat 97, vanwege het voorgenomen bezoek van de Prins van Oranje als stadhouder aan Alkmaar, een bijzondere ontvangstzaal gebouwd: de 'Prince Zael of Hof van zyn Excellentie' genoemd. Hier zijn nog veel belangrijke mensen door het gemeentebestuur officieel ontvangen in wat later ook wel de 'Prinse camer' heette, onder andere: Prins Maurits (rond 1600), prins Willem II (in 1650) en prins Willem V (in 1768). In de 19de eeuw werden in dezelfde ruimte o.a. koning Lodewijk Napoleon (die in het Moriaanshoofd logeerde), de koningen Willem I en II, prins Napoleon in 1864 en koningin Sophia in 1870 ontvangen. De laatste hoge gast die in de Prinsenzaal werd ontvangen was koning Willem III. Hij bracht een bezoek aan Alkmaar ter gelegenheid van de viering '300 jaar Ontzet van Alkmaar' in 1873.
Historie
In 1609 werd een klein orgel aangeschaft door de stadsorganist Pieter Olofs van den Oort, dat samen met het stadsklavecimbel in de Prinsenzaal werd opgesteld. In 1656 werd de Prinsenzaal geheel vernieuwd waarbij het plafond circa 1.5 meter omhoog werd gebracht. Dat is nog steeds zichtbaar aan het in de muur aanwezige deurkozijn van eind 16de eeuw. Boven de Prinsenzaal wordt dan de Rekenkamer gebouwd. In 1657 wordt de Prinsenzaal plechtig ingewijd met een luisterrijke viering. Om de uitstraling van deze fraaie ruimte nog verder te vergroten werd in 1687 zelfs besloten om den Prinsenzaal in 't Stadhuijs alhier met Goud Leer te doen behangen. De brede ingangsdeur van de zaal naast de kamer van de stadssecretaris was van een uitzonderlijk rijke omlijsting met stadswapen voorzien terwijl de grote schouw in de zaal van roodmarmer was gemaakt. Daarboven prijkte het speciaal hiervoor door Caesar van Everdingen in 1662 voor f 300.= gemaakte schilderij Lycurgus, de gevolgen der opvoeding tonende. In de Prinsenzaal hing ook het schilderij van Pieter Saenredam van het interieur van de Grote Sint Laurenskerk van 1660. Van 1875 tot 1914 heeft de ruimte dienst gedaan als raads- en trouwzaal (der 1ste klasse) en aansluitend als kantoorruimte.