Erasmus Universiteit Rotterdam

Oratie Mw. Dr. I. Robeyns

Titel oratie
'Onzichtbare onrechtvaardigheden'

---

Leerstoel:
Bijzonder hoogleraar Praktische Filosofie

Datum
05 november 2009 16:00

---

Locatie:
Woudestein, aula

---

Faculteit
Faculteit der Wijsbegeerte (FW)

Sociale onrechtvaardigheden niet altijd even zichtbaar

Nieuwe stroming stelt filosofen beter in staat om onzichtbare onrechtvaardigheden te analyseren

In Nederland hebben vrouwen zestien weken zwangerschapsverlof. Mannen hebben slechts twee dagen vrij na de geboorte van hun kind. Deze ongelijkheid is groot, maar leidt niet tot een grote maatschappelijke discussie. Met andere woorden, er is sprake van een onzichtbare onrechtvaardige situatie. Een nieuwe manier van denken binnen de filosofie kan een praktische oplossing voor dit soort onopvallende onrechtvaardigheden bieden, stelt prof.dr. Ingrid Robeyns in haar oratie Onzichtbare rechtvaardigheden. Robeyns aanvaardt met deze rede de leerstoel Praktische Filosofie in de Faculteit der Wijsbegeerte. De oratie vindt plaats op donderdag 5 november 2009.

De onzichtbaarheid bij zwangerschapsverlof ontstaat onder meer door de benaming. Vrouwen krijgen zestien weken verlof; vier tot zes weken zwangerschapsverlof en tien tot twaalf weken bevallingsverlof. Vrouwen hebben geen tien weken nodig om te herstellen en daarom zou een deel van deze periode beter kunnen worden opgevat als geboorteverlof.

Met die benaming wordt direct duidelijk dat de regeling onrechtvaardig is voor mannen. Door de regeling aan de hand van deze factoren en argumenten te definiëren, kunnen we zien dat deze onrechtvaardig is. Het 'oude' denken binnen de rechtvaardigheidsfilosofie is niet altijd even toepasbaar op dergelijke concrete sociale onrechtvaardigheden. Robeyns stelt vast dat dit denken verandert en de aandacht verschuift naar concrete onrechtvaardigheden die echt in de maatschappij voorkomen. Zij noemt deze nieuwe stroming het `aardse rechtvaardigheidsdenken'.

Het `aardse rechtvaardigheidsdenken' kijkt in de analyse van deze onrechtvaardigheid dus ook naar het genderverschil en de sturende positie die de overheid inneemt door haar beleid. Voorheen werden deze factoren niet meegenomen in een filosofische analyse. Door hier wel aandacht aan te besteden maakt dit nieuwe denken opties voor een rechtvaardiger beleid inzichtelijk.