VU medisch centrum

Samenwerking VUmc - GGZ inGeest

Chronisch ziek zijn en geestelijk gezond blijven

5 november 2009

Diabetes, MS, reuma, migraine, astma, herseninfarct, hart- en vaatziekten: chronische ziekten die het dagelijks leven flink beïnvloeden. Ook stemming en eigenwaarde kunnen er een deuk van oplopen. VUmc en fusiepartner GGZ inGeest hebben aandacht voor de geestelijke kant van chronisch zieken. Trainer Eva Meeuwesen: "Nooit meer gezond is erg ingrijpend. De vraag is: hoe blijf je in balans?"

Chronisch zieken zijn een risicogroep voor somberheid en depressies. Afhankelijk van de ziekte ontwikkelen tussen de 12 en 36 procent van de chronisch zieken depressieve klachten. Die 12 procent is al ruim twee keer meer dan de depressies die zich voordoen bij de rest van de volwassen Nederlandse bevolking. Reden voor preventie vinden VUmc en GGZ inGeest. Prezens, het preventie-onderdeel van GGZ inGeest, geeft de cursus Leven met een chronische ziekte.

Schaamte
"Hoewel ziekten zoals MS of reuma je vaak lichamelijk beperken in je functioneren, hebben mensen dat snel onder de knie. Maar de schaamte omdat je niet mee naar de film kunt, of onzeker zijn om wéér om hulp te vragen, want je voelt je al zo afhankelijk... dat zijn obstakels die je stemming beïnvloeden." Preventiewerker van Prezens Marieke Eeltink licht toe waar chronisch zieken tegenaan lopen. "Nooit meer gezond is een verlieservaring en dat maakt iemand vatbaarder voor somberheid."
In de cursus zijn stemming, gedachten en gedrag de sleutelwoorden. De aanpak is onder meer gebaseerd op cognitieve gedragstherapie en is een variant van de veelgebruikte cursus voor somberheidsklachten ontwikkeld door Pim Cuijpers en Astrid van den Heuvel van het Trimbosinstituut.

Kroegbezoeker
De eerste cursus is in volle gang, met elf deelnemers waarvan enkelen met COPD, iemand met een herseninfarct, met MS, anderen met chronische pijn, reuma, diabetes en de ziekte van Crohn. Meeuwesen: "Voor de cursus maakt het niet uit welke ziekte je hebt, bij allen gaat het om grenzen stellen, energie verdelen, ontspanning zoeken. De nadruk ligt op vaardigheden die voorkomen dat je in een depressie glijdt." Bijvoorbeeld door belemmerende denkpatronen zoals 'Ik heb niks te bieden' leren vervangen door 'wat kan ik nog wel?'. En gelijkwaardig te blijven bij afhankelijkheid van familie en vrienden. "Het gaat om een ander perspectief nu je leven als kroegbezoeker, theaterganger of marathonloper niet meer vanzelfsprekend is. Je bent immers méér dan je ziekte."

Prezens geeft de cursus 'Leven met een chronische ziekte' in samenwerking met Cordaan thuiszorg. De cursus wordt vier keer per jaar aangeboden. Mee informatie: Patiëntenvoorlichting, tst. 40700, patientenvoorlichting@VUmc.nl .

Barbara van Male

bron: Tracer