VU medisch centrum
Samenwerking VUmc - GGZ inGeest
Chronisch ziek zijn en geestelijk gezond blijven
5 november 2009
Diabetes, MS, reuma, migraine, astma, herseninfarct, hart- en
vaatziekten: chronische ziekten die het dagelijks leven flink
beïnvloeden. Ook stemming en eigenwaarde kunnen er een deuk van
oplopen. VUmc en fusiepartner GGZ inGeest hebben aandacht voor de
geestelijke kant van chronisch zieken. Trainer Eva Meeuwesen: "Nooit
meer gezond is erg ingrijpend. De vraag is: hoe blijf je in balans?"
Chronisch zieken zijn een risicogroep voor somberheid en depressies.
Afhankelijk van de ziekte ontwikkelen tussen de 12 en 36 procent van
de chronisch zieken depressieve klachten. Die 12 procent is al ruim
twee keer meer dan de depressies die zich voordoen bij de rest van de
volwassen Nederlandse bevolking. Reden voor preventie vinden VUmc en
GGZ inGeest. Prezens, het preventie-onderdeel van GGZ inGeest, geeft
de cursus Leven met een chronische ziekte.
Schaamte
"Hoewel ziekten zoals MS of reuma je vaak lichamelijk beperken in je
functioneren, hebben mensen dat snel onder de knie. Maar de schaamte
omdat je niet mee naar de film kunt, of onzeker zijn om wéér om hulp
te vragen, want je voelt je al zo afhankelijk... dat zijn obstakels
die je stemming beïnvloeden." Preventiewerker van Prezens Marieke
Eeltink licht toe waar chronisch zieken tegenaan lopen. "Nooit meer
gezond is een verlieservaring en dat maakt iemand vatbaarder voor
somberheid."
In de cursus zijn stemming, gedachten en gedrag de sleutelwoorden. De
aanpak is onder meer gebaseerd op cognitieve gedragstherapie en is een
variant van de veelgebruikte cursus voor somberheidsklachten
ontwikkeld door Pim Cuijpers en Astrid van den Heuvel van het
Trimbosinstituut.
Kroegbezoeker
De eerste cursus is in volle gang, met elf deelnemers waarvan enkelen
met COPD, iemand met een herseninfarct, met MS, anderen met chronische
pijn, reuma, diabetes en de ziekte van Crohn. Meeuwesen: "Voor de
cursus maakt het niet uit welke ziekte je hebt, bij allen gaat het om
grenzen stellen, energie verdelen, ontspanning zoeken. De nadruk ligt
op vaardigheden die voorkomen dat je in een depressie glijdt."
Bijvoorbeeld door belemmerende denkpatronen zoals 'Ik heb niks te
bieden' leren vervangen door 'wat kan ik nog wel?'. En gelijkwaardig
te blijven bij afhankelijkheid van familie en vrienden. "Het gaat om
een ander perspectief nu je leven als kroegbezoeker, theaterganger of
marathonloper niet meer vanzelfsprekend is. Je bent immers méér dan je
ziekte."
Prezens geeft de cursus 'Leven met een chronische ziekte' in
samenwerking met Cordaan thuiszorg. De cursus wordt vier keer per jaar
aangeboden. Mee informatie: Patiëntenvoorlichting, tst. 40700,
patientenvoorlichting@VUmc.nl .
Barbara van Male
bron: Tracer