VISUAL ARTS | TENTOONSTELLING
Hauntology of Smoke and Ochre
Deelnemende kunstenaar:
Paul Hendrikse
Opening zaterdag 7 november 2009, 19.00 uur (Museumn8) Met een poëzievoordracht van Maria Barnas
Tentoonstelling tot en met 20 december 2009
Locatie: SMART Project Space, Arie Biemondstraat 111, Amsterdam
Paul Hendrikse, the tape recorded surprise, video still, 2009
Hauntology of Smoke and Ochre is de eerste grootschalige solotentoonstelling van Paul Hendrikse in Nederland. Uitgangspunt van de tentoonstelling is het leven en werk van de Zuid Afrikaanse schrijfster Ingrid Jonker. Het is de ruimte tussen de persoon Jonker en de historische perceptie van haar leven die centraal staat in de tentoonstelling: Hendrikse vergroot deze ruimte om het principe van personage-ontwikkeling te onderzoeken.
Voor Hauntology of Smoke and Ochre ontwikkelde Hendrikse een reeks nieuwe werken, waaronder een posterserie in samenwerking met grafisch ontwerpster Sarah Infanger, een videowerk in samenwerking met actrices Nicola Hanekom en Grethe Fox, op tekst gebaseerde werken en een dia-installatie in samenwerking met fotografen David Southwood en Melanie Hofmann.
Het complexe en intrigerende leven van de Zuid Afrikaanse schrijfster en dichteres Ingrid Jonker (1933-1965) speelt een essentiële rol in het project. Jonker raakte politiek geëngageerd in de jaren vijftig toen zij zich openlijk uitsprak tegen een nieuwe wet omtrent de censuur van publicaties en amusement. Haar werk werd gepubliceerd in Drum, een klandestien 'zwart' tijdschrift en in 1963 won ze de meest prestigieuze literatuurprijs van Zuid Afrika met haar roman Rook en Oker. Na Jonkers zelfmoord in 1965 werd haar werk vergeten, maar na de val van het Apartheidsregime werd zij een publieke figuur van mythische proporties die een hoofdrol kreeg in publicaties, film- en theaterproducties. Het gaat Hendrikse echter niet om het analyseren of deconstrueren van deze dynamiek van deze geschiedenissen, het draait voor hem om de discrepantie tussen dat wat er 'echt' was en de perceptie daarvan. In het merendeel van de werken in de tentoonstelling zijn directe verwijzingen naar de (gefictionaliseerde) figuur Ingrid Jonker opgenomen, verweven met het principe verdubbeling, de ontwikkeling van personages en vragen rond de geloofwaardigheid en het achterhouden van informatie. De bredere context van het project is verbonden met processen van toe-eigening en manipulatie door de media, mensen en politiek.
Hauntology of Smoke and Ochre omvat tevens een performance en een publicatie. Beide zullen aan het eind van de tentoonstellingsperiode gepresenteerd worden. Tijdens de tentoonstellingsopening zal kunstenares, schrijfster en dichteres Maria Barnas, één van de deelnemers aan de publicatie van Hendrikse, gedichten van haarzelf en van Ingrid Jonker voordragen.
Paul Hendrikse is in 1977 in Nederland geboren en woont en werkt in Berlijn. In 2005/2006 was hij onderzoeker aan de Jan van Eyck Academy, Maastricht. De tentoongestelde werken zijn deels ontwikkeld gedurende een residency bij Wiels, Brussel.
SMART Project Space wordt ondersteund door: Mondriaan Stichting; Gemeente Amsterdam; Bureau Broedplaatsen; Stichting DOEN; Nederlands Fonds voor de Film; Prins Bernhard Cultuurfonds; VSBfonds, Amsterdams Fonds voor de Kunsten. De tentoonstelling Hauntology of Smoke and Ochre wordt ondersteund door het Fonds BKVB.