Waterschap Aa en Maas

waterschap vangt vis uit de Ploeg

Baggeren tegen blauwalg snel van start; waterschap vangt vis uit de Ploeg

Op maandag 9 november beginnen waterschap Aa en Maas en de gemeente Bernheze met de grote opknapbeurt van dorpsvijver de Ploeg. Die dag start een beroepsvisser met het wegvangen van de vis. Na het leegvissen wordt de vijver deels leeggepompt waarna het baggeren en het herinrichten van de oevers begint. De maatregelen zijn gericht op het bestrijden van de jaarlijks terugkerende blauwalgenoverlast. Waterschap Aa en Maas, de gemeente Bernheze en de Universiteit van Wageningen gaan dit probleem onderzoeken en grondig aanpakken.

Visstand
Het wegvangen van de vis gebeurt met een sleepnet en deels met `elektrovisserij'. Daarbij worden vissen met een stroomgeleidend schepnet tijdelijk licht verdoofd en gevangen. De vis wordt in overleg met de plaatselijke visverenigingen uitgezet in lokale viswateren. Later worden andere vissen in een meer natuurlijke verhouding teruggeplaatst. Uit onderzoek blijkt namelijk dat er op dit moment te veel bodemwoelende vissen (karpers) en te weinig roofvissen (baarzen en snoeken) in de Ploeg zitten. Een verbeterde visstand draagt bij aan een betere waterkwaliteit en helpt zo om blauwalg te voorkomen.

Baggeren
Aansluitend aan het afvissen gaat een aannemer grote hoeveelheden slib uit de vijver baggeren en met vrachtwagens afvoeren. In totaal zijn naar schatting 10 vrachtwagens nodig om de voedselrijke massa af te voeren. Met het verwijderen van de dikke laag slib verdwijnt letterlijk de voedingsbodem voor de blauwalgbacteriën. Speciale kleikorrels worden ingezet om de nog aanwezige voedingsstoffen (fosfaten) te binden.

Herinrichten
Als laatste maatregel worden delen van de oevers opnieuw ingericht. Rechte kades worden vervangen door natuurlijke, flauwe oevers waar lisdodde, gele lis en rietsoorten meer ruimte krijgen. In de vijver worden waterplanten uitgezet. Al deze planten halen voedingsstoffen uit het water en dragen bij aan een betere waterkwaliteit. De Ploeg gaat flink `op de schop'. Met de maatregelen werken de partners aan een blauwalgvrije Ploeg waar omwonenden, hengelsporters en passanten weer van kunnen genieten.

Wat zijn blauwalgen?
Blauwalgen zijn (cyano)bacteriën die giftige stoffen kunnen afscheiden. Bij aanraking of inname bestaat kans op huidirritatie, duizeligheid, ademhalingsproblemen en ernstige maag- en darmklachten.

Geen eenden voeren
Als blauwalgen zich explosief vermenigvuldigen, spreken we van `blauwalgenbloei'. De oorzaak hiervan is een overschot aan voedingsstoffen (fosfaat en nitraat). Dit zit in afgevallen bladeren maar komt ook in het water via lokvoer van sportvissers, brood en hondenpoep. Daarom luidt het advies aan de burger: beperk het gebruik van lokvoer, laat de hond niet in of bij het water poepen en voer geen eenden. Er is van nature voldoende voedsel voor watervogels.

Samenwerking
Ook in Eindhoven, Prinsenbeek en Dongen doen de gemeenten met de andere Brabantse waterschappen onderzoek in plassen en vijvers waar vaak blauwalg voorkomt. Gezamenlijk willen we zo achterhalen welke maatregelen het meest effectief zijn. Het onderzoek wordt nauwkeurig gemonitord door de STOWA (Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer) en de Universiteit van Wageningen (WUR).

Subsidie
Voor dit project hebben de samenwerkende overheden EUR 1,9 miljoen subsidie ontvangen van het Innovatieprogramma Kaderrichtlijn Water (KRW) van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Deze subsidie is bedoeld voor het stimuleren van innovatieve projecten met als doel ecologische en chemische waterkwaliteit te verbeteren. Ook de provincie Noord-Brabant draagt bij in de kosten van het project. De onderzoeksresultaten dragen bij aan de vergroting van kennis over effectieve bestrijding van blauwalg in heel Nederland.