Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC)
Hogere levensverwachting stelt eisen aan invulling gezondheidszorg
Publicatiedatum: 9 november 2009 | PERSBERICHT
Aandachtsgebieden:
Een Nederlands kind dat vandaag wordt geboren, haalt waarschijnlijk
een leeftijd van 100 jaar. Dat laten berekeningen zien die vandaag in
Leiden bekend zijn gemaakt tijdens de jaarlijkse internationale,
wetenschappelijke bijeenkomst van de Leyden Academy on Vitality and
Ageing. De levensverwachting in Nederland neemt wel minder sterk toe
dan in andere landen. Wil Nederland zijn kinderen 100 jaar laten
worden, dan zijn er dringende aanpassingen nodig in de gezondheidszorg
voor ouderen.
De levensverwachting van ontwikkelde landen stijgt met gemiddeld 2,5
jaar per decennium. Dat geldt echter maar ten dele voor Nederland:
onderzoek van de Leyden Academy toont aan dat de levensverwachting in
Nederland de afgelopen jaren de internationale trend niet heeft kunnen
bijhouden. In de jaren vijftig deed Nederland mee met de top, maar
sindsdien zijn we afgezakt naar de dertigste positie op de
wereldranglijst. In Nederland is vooral onder ouderen de sterfte
hoger.
Roken
Een uitgebreide analyse van de doodsoorzaken laat zien dat roken een
deel van de Nederlandse achterstand verklaart, maar niet alles. De
achterlopende levensverwachting van Nederlandse vrouwen wordt niet
verklaard door roken; ook gecorrigeerd voor roken leven Nederlandse
vrouwen jaren korter dan bijvoorbeeld Japanse vrouwen. De lage
levensverwachting van mannen in Nederland wordt wel grotendeels
verklaard doordat zij in het verleden veel rookten.
Een nadere beschouwing van de verschillen in doodsoorzaken laat zien
dat de Nederlandse vrouwen voor alle categorieën van ziekten een
hogere sterftekans hebben dan de vrouwen in Japan. Dit wekt de
suggestie dat de oorzaak in bredere maatschappelijke verschillen moet
worden gezocht in plaats van in specifiek medische. Fig 1 Leyden
Academy
Manier van zorgverlening mogelijk oorzaak lage levensverwachting
De Nederlandse samenleving is de afgelopen vijftig jaar sterk
veranderd. In de jaren vijftig kende Nederland een sterk verzuilde
samenleving en was er een groot netwerk van informele zorg. De regie
van de zorg voor ouderen lag bij de familie die vaak dichtbij woonde.
Met de ontzuiling en individualisering viel deze informele zorg weg en
werd de regie overgegeven aan geïnstitutionaliseerde zorg in de vorm
van professionele thuiszorg en grote verpleeg- en verzorghuizen.
Nederland is een van de landen met de hoogste institutionalisering van
ouderenzorg ter wereld. Verder onderzoek moet uitwijzen of het
wegvallen van de familieregie voor de zorg van ouderen een reden is
dat de levensverwachting achterloopt.
Maatschappelijke visie op levensloop
Aan de hand van bovenstaande wetenschappelijke uitkomsten hoopt de
Leyden Academy vandaag tijdens haar jaarlijkse congres de discussie
verder aan te gaan over de maatschappelijke visie van het ouder
worden. Naast belangrijke wetenschappers zal ook staatssecretaris
Bussemaker (ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) haar
visie op dit onderwerp presenteren.