IKON

A A N K O N D I G I N G

Zicht-dvd op aanvraag beschikbaar!

IKON-televisie
Dinsdag 10 november 2009
Nederland 2
22.55 - 23.30 uur: PAUL ROSENMÖLLER EN DE VAL VAN DE MUUR

Op 9 november 1989 valt de Berlijnse muur. Daarmee wordt het einde ingeluid van de scheiding van Europa in het kapitalistische westen en het communistische oostblok. Precies twintig jaar later kijkt Paul Rosenmöller naar de ontwikkelingen in de landen achter het vroegere ijzeren gordijn. Wat is er waar geworden van de toekomstdromen? Heeft het kapitalisme welvaart gebracht en wie betaalt daarvoor de rekening? Wat betekent het om in vrijheid te leven? Rosenmöller gaat op bezoek bij onder anderen Hans-Dietrich Genscher en Lech Walesa, maar ook bij de 'gewone ' burgers die de veranderingen, vaak heftiger dan hun politieke leiders, aan den lijve hebben ondervonden.

Afl. 3. BALTISCHE STATEN: DE ECHO VAN DE ZINGENDE REVOLUTIE Op 23 augustus 1989 vormen zo'n twee miljoen Balten een 600 km lange menselijke keten die van Tallinn in het noorden tot Vilnius in het zuiden loopt. De route staat tegenwoordig als The Baltic Way geregistreerd op de Werelderfgoedlijst van Unesco. Onmiddellijk na de zelfstandigheid die de drie landen - Estland, Letland en Litouwen - in de twee jaar daarna verwerven, wordt de weg naar het lidmaatschap van de Europese Unie ingeslagen. De economische vooruitgang in deze landen was groot, maar ze worden nu bijzonder zwaar getroffen door de crisis.

In Estland ontmoet Rosenmöller Trivimi Velliste, één van de leiders van de 'zingende revolutie'. Hij vertelt over de tijd dat grote mensenmassa's zich verzamelden in het stadion van Tallinn om strijdliederen te zingen. Beelden uit die tijd geven weer, hoe massaal deze bijeenkomsten waren en hoeveel energie er van uitging.

Het belangrijkste obstakel dat vooral Estland en Letland moeten nemen, is het regelen van fatsoenlijke burgerrechten voor de enorme Russische minderheid. In Daugavpils, na Riga de tweede stad van Letland, is 80 procent van de bevolking van oorsprong Russisch. We ontmoeten Yevgeni Drobot in de overblijfselen van wat ooit een bloeiende chemische fabriek was. Al gauw na de val van het communisme is de fabriek ter ziele gegaan. Net als veel van zijn landgenoten die deel uitmaken van de Russische minderheid in dit gebied, ontkent Drobot diep in zij hart de verzelfstandiging van Letland.

In Litrouwen brengt Paul Rosenmöller onder meer een bezoek aan een dorpje waar sinds 2004 het 'nieuwe ijzeren gordijn' doorheen loopt, de grens tussen Litouwen en Wit-Rusland.

Presentatie: Paul Rosenmöller; redactie: Vanessa Ramaker, Henriëtte Smit, Eric Velthuis; productie: Pauline Veltman, Saskia Hesseling; camera: Peter van der Linden; geluid: Geert Poelgeest; samenstelling en regie: Hans Hermans, Martin Maat; eindredactie: Bert Visser

Hilversum, augustus 2009