van zorg aan illegale kinderen
Antwoorden op kamervragen van het Kamerlid Arib over het weigeren van zorg
aan illegale kinderen
Kamerstuk, 10 november 2009
DZ-K-U-2962630:
10 november 2009
Kamervragen
Geachte voorzitter,
Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Arib
(PvdA) over het weigeren van zorg aan illegale kinderen (ingezonden 7
oktober 2009).
Hoogachtend,
de Minister van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport,
dr. A. Klink
Vraag 1
Bent u op de hoogte van het feit dat illegale kinderen in de praktijk
nog vaak de toegang tot de gezondheidszorg wordt geweigerd? 1)
Antwoord 1
Het artikel in Medisch Contact geeft dat aan. In dat artikel is ook
het volgende aangegeven "Gelukkig zijn er ook veel medici die wel
weten dat kinderen zonder verblijfsvergunning recht hebben op
gezondheidszorg en hier ook naar handelen." Verder is in het artikel
aangegeven dat Defence for Children merkt dat "er nog veel
onwetendheid bestaat over zorgverlening aan `illegale' kinderen". Het
CVZ heeft uitgebreide voorlichting gegeven over de wettelijke
bijdrageregeling voor zorgaanbieders die medisch noodzakelijke zorg
verlenen aan vreemdelingen die vanwege hun verblijfsstatus zijn
uitgesloten van toegang tot de sociale zorgverzekeringen als die de
rekening van de zorgaanbieder niet kunnen betalen. Naast schriftelijke
communicatie aan (individuele) zorgaanbieders heeft het CVZ ook
informatie op een website staan. Verder heeft het CVZ een `Helpdesk
illegalen' waar zorgaanbieders telefonisch of per mail vragen kunnen
stellen. Doel van deze uitgebreide voorlichting is zorgaanbieders goed
te informeren over de nieuwe wettelijke bijdrageregeling en daarmee
het onterecht weigeren van illegalen bij een zorgvraag te voorkomen.
CVZ heeft gedurende dit jaar (2009) op meerdere momenten
zorgaanbieders informatie gegeven over de bijdragemogelijkheid en dus
niet alleen bij de inwerkingtreding van de wettelijke regeling.
Zoals in de VWS-verzekerdenmonitor 2009 2) is aangegeven rapporteert
het CVZ over de uitvoering van deze regeling. Van de zijde van het CVZ
heb ik vernomen dat het CVZ een beperkt aantal signalen heeft
ontvangen over het weigeren van illegalen bij een vraag om medische
zorg. Het CVZ heeft met belangenbehartigende organisaties afgesproken
dat meldingen over incidenten, zoals het weigeren van illegalen bij
een zorgvraag, zullen worden doorgeleid naar het CVZ. Het CVZ zal
eventuele signalen in de monitor melden. In voorkomend geval zal ik
bepalen op welke wijze herhaling kan worden voorkomen.
Vraag 2
Hoe gaat u ervoor zorgen dat alle artsen (en baliepersoneel) op de
hoogte zijn van het feit dat illegale kinderen recht hebben op zorg,
en dat weigeren van zorg strafbaar is? Hoe gaat u ervoor zorgen dat
alle artsen op de hoogte zijn van het feit dat illegale kinderen
altijd een verwijsbrief moeten krijgen wanneer aanvullende medische
zorg noodzakelijk is? Hoe gaat u ervoor zorgen dat ouders van illegale
kinderen voldoende op de hoogte zijn van het recht op zorg voor hun
kinderen?
Antwoord 2
Voor wat betreft de voorlichting aan zorgaanbieders verwijs ik u naar
het antwoord op vraag 1. Het CVZ heeft ook belangenbehartigers van
illegaal verblijvenden en overkoepelende organisaties van
zorgaanbieders voorlichting over de wettelijke regeling gegeven.
Over de bijdragemogelijkheid voor zorgaanbieders wordt geen
voorlichting gegeven aan illegalen.
Vraag 3
Kunt u aangeven hoe vaak het invullen van formulieren leidt tot het
niet verkrijgen van zorg? Welke formulieren dienen ingevuld te worden
wanneer een illegale minderjarige om zorg vraagt? Hoe gaat u ervoor
zorgen dat het invullen van diverse formulieren geen belemmering vormt
tot het krijgen van zorg?
Antwoord 3
Ik ga er van uit dat zorgaanbieders dezelfde informatie vragen en
dezelfde formulieren gebruiken voor alle patiënten, ongeacht of die
een zorgverzekering hebben of illegaal (kind) zijn. Illegalen hoeven
geen formulieren in te vullen om toegang te krijgen tot medisch
noodzakelijke zorg. Als de rekening van de verleende medisch
noodzakelijke zorg niet (volledig) door de ouders van een illegale
minderjarige kan worden betaald, kan een zorgaanbieder een bijdrage
vragen op grond van de nieuwe wettelijke regeling. De formulieren die
de zorgaanbieder daarvoor gebruikt zijn standaard en lijken mij
makkelijk in te vullen. Deze formulieren staan op de CVZ-site en zijn
daar in te zien.
Vraag 4
Hoe vaak heeft strafvervolging plaatsgevonden na het weigeren van zorg
aan illegale kinderen? Bent u van mening dat strafvervolging na
weigeren van zorg aan illegale kinderen dient plaats te vinden?
Antwoord 4
Er zijn mij geen zaken bekend. Of strafvervolging na weigeren van zorg
aan illegale kinderen dient plaats te vinden is aan het Openbaar
Ministerie (OM).
Het OM is de bevoegde instantie in situaties waar strafvervolging op
zijn plaats is.
Vraag 5
Kan aangegeven worden hoe de spreiding is van niet-direct
toegankelijke zorg waar illegalen gebruik van kunnen maken? Heeft het
feit dat niet alle zorg direct toegankelijk is in de praktijk al tot
problemen geleid?
Antwoord 5
De wettelijke regeling maakt onderscheid tussen direct toegankelijke
zorg en niet-direct toegankelijke zorg. Niet-direct toegankelijke zorg
is zorg die doorgaans wordt verleend op verwijzing, recept of een
indicatie. Deze zorg is door het CVZ gecontracteerd. Direct
toegankelijke zorg kan worden geleverd door iedere zorgverlener. Voor
de zorg die doorgaans wordt verleend op verwijzing, recept of
indicatie moeten illegalen zich wenden tot een gecontracteerde
zorgaanbieder. Welke zorgaanbieders gecontracteerd zijn kunnen de
verwijzers vinden op de CVZ website. Er zijn mij geen signalen bekend
waaruit blijkt dat dit in de praktijk tot problemen heeft geleid.
Betreffende de spreiding heeft het CVZ voor de niet-direct
toegankelijke zorg contracten afgesloten met 23 ziekenhuizen, 355
apotheken, 14 leveranciers van hulpmiddelen. Voor wat betreft
AWBZ-instellingen en GGZ-instellingen heeft het CVZ inmiddels 9
overeenkomsten afgesloten met AWBZ-instellingen en 13 overeenkomsten
met GGZ-instellingen. Deze aantallen hebben betrekking op het aantal
gecontracteerde rechtspersonen, het aantal daaronder ressorterende
locaties is groter, zo geeft het CVZ aan.
Vraag 6
Bent u bereid zorgweigering landelijk te registreren, zodat de omvang
van dit probleem duidelijk wordt? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe?
Antwoord 6
Indien een illegaal zorg geweigerd wordt, dan is een klacht daarover
van betrokkene (of een belangenbehartiger voor hem) bij de
desbetreffende zorgaanbieder op zijn plaats. Elke zorgaanbieder moet
dergelijke klachten behandelen.
Verder verwijs ik naar mijn antwoord op vraag 1 dat het CVZ naar
aanleiding van haar afspraak met belangenbehartigende organisaties dat
meldingen over incidenten, zoals het weigeren van illegalen bij een
zorgvraag, zullen worden doorgeleid naar het CVZ tot op heden een
beperkt aantal signalen heeft ontvangen over het weigeren van
illegalen bij een vraag om medische zorg.
Medisch Contact, 24 september 2009
Kamerstukken II 2008/09, 29 689, nr. 259
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport