SGP


12 - 11 - 09 | AOW-debat: scherpe kantjes en open eindjes

AOWâer Van der Vlies over scherpe kantjes en open eindjes

De scherpe kantjes zijn omgezet in losse eindjes. Dat zei SGP-voorman Van der Vlies tijdens het debat over de AOW. Van der Vlies, de enige AOW'er die zelf aan het debat meedeed, doelde daarmee op het voorstel van het kabinet om de AOW-leeftijd op te hogen naar 67 jaar. De SGP vindt dat die ophoging noodzakelijk is, maar de uitwerking van het voorstel nodeloos ingewikkeld, bijvoorbeeld over de zware beroepen. De SGP ziet ook liever een meer geleidelijke invoering dan de twee-fasen waar het kabinet voor heeft gekozen.

---

AOW
B.J. van der Vlies
12 november 2009

Open eindjes
Bij de wetsbehandeling van de AOW en de door PvdA-voorman en minister van Sociale Zaken Drees ingediende voorloper daarvan, is er veel gediscussieerd over allerlei aspecten van het âouderdomspensioenâ. Over het verzekeringskarakter, over hoogte en duur van de uitkering en over de vraag: wie moet dat betalen. Maar over de leeftijd van 65 jaar is niet of nauwelijks gesproken. Dat was een uitgemaakte zaak; daar hoefde niet over gediscussieerd te worden.

Hoe totaal anders verloopt de discussie over de ophoging van de AOW-gerechtigde leeftijd naar 67 Anno 2009. Eerst kan het kabinet het niet eens worden over de ophoging van de AOW-gerechtigde leeftijd. Daarom wordt de bal doorgespeeld aan de SER, die op haar beurt ook geen overeenstemming kan bereiken. Daarna neemt het kabinet haar verantwoordelijkheid wél, maar blijven er in het akkoord veel moeilijke vragen onbeantwoord. Daar mogen volgende kabinetten en de SER zich de komende jaren weer over buigen. Voorzitter, de coalitiepartijen proberen nu overal uit te stralen dat het akkoord uitblinkt in duidelijkheid. De SGP-fractie concludeert dat de scherpe kantjes - helaas - zijn omgezet in open eindjes!

Voorstander
Laat ik duidelijk zijn. De SGP-fractie is een voorstander van de ophoging van de AOW-leeftijd naar 67 jaar. Als de AOW-leeftijd niet wordt verhoogd, dan is het maar de vraag of de AOW nog wel betaalbaar is tegen de tijd dat de huidige jongeren met pensioen gaan. We moeten voorkomen dat zij straks een veel lagere AOW krijgen, terwijl ze er meer voor hebben betaald. Bovendien zijn extra bezuinigingen, zeker bij de oplopende begrotingstekorten, onvermijdelijk. Maar toch⦠mijn fractie heeft nog heel veel vragen bij het voorliggende kabinetsvoorstel.

Twee stappen
Waarom heeft het kabinet ervoor gekozen om de verhoging van de AOW-leeftijd in twee stappen te verhogen? Daardoor worden de effecten van de ophoging alleen gevoeld door jongeren. Waarom kiest het kabinet er niet voor een geleidelijke verhoging van een maand per jaar? Wat is het verschil voor de houdbaarheid van het kabinetsvoorstel en een maandelijkse verhoging per jaar?

Zware beroepen
De uitzondering die het kabinet kiest voor mensen met zware beroepen zorgt voor meer problemen dan oplossingen. Geen werkgever zal meer een werknemer willen aannemen die al 25 dienstjaren achter de rug heeft, als hij hem - op straffe van hoge kosten - na 5 jaar lichter werk moet bieden. Zo krijg je mensen wel heel gemakkelijk in een uitkering! Arbeidsparticipatie van ouderen moet juist voorop staan. Bovendien: voor kleine bedrijven -en het overgrote deel van de bedrijven in Nederland is klein!- is het vaak onmogelijk om werknemers na 30 jaar een lichtere baan aan te bieden. Die banen bestaan in een klein bedrijf vaak helemaal niet! En welke eisen worden gesteld aan de alternatieve functie?

Daarnaast gooit het kabinet het definiëren van een zwaar beroep weer over de schutting naar de sociale partners. Dat zal leiden tot heel veel ingewikkelde discussies en juridisch getouwtrek. Functies zouden met veel pijn en moeite nog afgebakend kunnen worden, maar beroepen niet. Is bijvoorbeeld ons Tweede Kamerlidmaatschap ook een zwaar beroep? En het beroep minister-president?

Zou het niet veel eenvoudiger zijn om in bepaalde CAOâs af te spreken dat er tijdens het werkzame leven extra pensioen kan worden opgebouwd, zodat men daarmee de korting op de AOW kan compenseren? Graag reactie van de regering.

Voorzitter, ik vraag aandacht voor de positie van ZZPâers. Wie 42 jaar gewerkt heeft, en dat kan bewijzen, kan straks alsnog op zijn 65ste met pensioen, zij het tegen een lager AOW-bedrag dan wie doorwerkt tot zijn 67ste. Die uitzondering geldt volgens mij in het huidige voorstel alleen voor een werknemer, en niet voor ZZPâers. Graag een reactie of de regering de flexibilisering ook voor ZZPâers mogelijk wil maken.

Fiscalisering AOW
Net zo belangrijk als het bestuderen van maatregelen die in een voorstel worden aangekondigd, is het bestuderen van maatregelen die niet worden aangekondigd. Een van die punten is het ontbreken van een verdergaande vorm van fiscalisering van de AOW. Doordat het percentage van de AOW-premie al langer dan 10 jaar bevroren is op 17,9%, moet in toenemende mate een beroep gedaan worden op de algemene middelen. Wat zijn de overwegingen van het kabinet om de AOW niet nog verder te fiscaliseren, zodat er een breder financieel draagvlak voor de AOW-kosten ontstaat?

Slot
Ik rond af. In tegenstelling tot wat een aantal partijen in en buiten deze Kamer beweren, was een hogere AOW-leeftijd voor Willem Drees niet onbespreekbaar. Integendeel, Willem Drees vond dat mensen later AOW moesten krijgen naarmate de levensverwachting toenam. Zo zou de AOW meegroeien met de realiteit en daardoor betaalbaar blijven. Daarom, kabinet, maak de regeling eenvoudiger dan het huidige voorstel, maar zet wel door. Ik hoop dat ook volgende kabinetten het nut en de noodzaak daarvan blijven inzien!