Universiteit Maastricht
Persbericht
11 november 2009
Echte herinneringen kun je niet wegpraten
Het is inmiddels bekend dat je kinderen herinneringen kunt aanpraten. Waar tot nu toe geen onderzoek werd gedaan is of je echte herinneringen van kinderen ook kunt wegpraten? Kun je met suggestieve interviewtechnieken hun herinneringen "wissen"? Deze vraag stelde onderzoekers van de Universiteit Maastricht zich in een artikel dat staat te verschijnen in het internationale tijdschrift Consciousness & Cognition. Eerste auteur is Henry Otgaar die vrijdag 13 november a.s. promoveert op zijn onderzoek naar pseudo-herinneringen bij kinderen.
Door een bepaalde interviewstijl te hanteren kunnen volwassenen bij kinderen "pseudo-herinneringen" implanteren, herinneringen aan gebeurtenissen die nooit zijn voorgevallen. Er is al heel veel onderzoek gedaan naar pseudo-herinneringen bij kinderen. Dat onderzoek laat zien dat zulke herinneringen verraderlijk zijn omdat ze in velerlei opzichten lijken op echte herinneringen.
In het onderzoek naar de mogelijkheden om herinneringen te wissen met behulp van suggestieve interviewtechnieken, lieten de onderzoekers 7- en 8-jarige kinderen drie kledingstukken uittrekken bij een pop. Vervolgens werd de kinderen gesuggereerd dat ze maar twee kledingstukken hadden uitgetrokken. Wat bleek? Ongeveer de helft van de kinderen rapporteerde later dat ze inderdaad maar twee kleren hadden uitgedaan. En toch, zo konden de onderzoekers via reactietijden aantonen, was de herinnering aan dat derde kledingsstuk niet gewist. Het was de meegaandheid ten opzichte van de (volwassen) proefleider en niet het ontbreken van herinneringen die maakte dat de kinderen het derde kledingsstuk verzuimden te rapporteren.
Het onderzoek is belangrijk. Sommige psychologen en psychiaters menen - in de voetsporen van Freud - dat het ontkennen van gebeurtenissen leidt tot verdringing. Daardoor zouden herinneringen aan allerlei gebeurtenissen ontoegankelijk worden en mogelijk verdwijnen. Dit onderzoek laat zien dat die opvatting niet klopt. Als kinderen herinneringen niet rapporteren betekent het allerminst dat de herinneringen zijn gewist uit het geheugen. Aannemelijk is dat de herinneringen er nog gewoon zijn, maar dat het kind ze niet durft te vertellen.
Het artikel van Henry Otgaar, Ewout H. Meijer, Timo Giesbrecht, Tom Smeets, Ingrid Candel,Harald Merckelbach; Children's suggestion-induced omission errors are not caused by memory erasure is al te lezen op de website van het tijdschrift Consciousness & Cognition:
Maastricht University