Wie regeert? Geschiedenis van beleid en bestuur
Datum: 17 november 2009
Oratie: prof.dr. D.J. Wolffram, 16.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat
5, Groningen
Titel: Wie regeert? Geschiedenis van beleid en bestuur
Leeropdracht: Geschiedenis van bestuur en politiek in de moderne tijd
Faculteit: Letteren
Dirk Jan Wolffram gaat in zijn oratie in op de legitimiteit van
politiek en bestuur en het daarmee gepaard gaande besef van
noodzakelijke constitutionele en bestuurlijke hervorming. Met zijn
rede aanvaardt Wolffram het ambt van hoogleraar Geschiedenis van
bestuur en politiek in de moderne tijd aan de Faculteit der Letteren
van de Rijksuniversiteit Groningen.
Populisme en xenofobie, forse schommelingen in de electorale aanhang
van politieke partijen, groot wantrouwen tegen bestuurders: het
politieke bestel lijkt ontdaan te zijn van zijn legitimiteit. Publiek,
volksvertegenwoordiging en media schreeuwen om duidelijke antwoorden
op grote maatschappelijke vraagstukken. Wie regeert het land heden ten
dage?
In de afgelopen twee eeuwen hebben de West-Europese staten vier van
dergelijke periodes van politieke onzekerheid gekend. Ze werden alle
gekenmerkt door een crisis in de legitimiteit van bestuur en politiek,
een gebrek aan vertrouwen in het vermogen van de staat om effectief
beleid te ontwikkelen. Ze leidden alle tot een herbezinning op de
grondslag van beleid en bestuur. In zijn oratie geeft Dirk Jan
Wolffram aan hoe in Nederland in deze vier gevallen gepoogd werd de
legitimiteit van bestuur en politiek te herstellen en welke
consequenties dat had voor politiek, beleid en bestuur.
Heden ten dage bevinden we ons in de vijfde moderne
legitimiteitscrisis. Net als aan het eind van de negentiende eeuw lag
de grootste uitdaging in de vraag: hoe houden we ons land ook in de
toekomst leefbaar? Toen ging het om onderwijs, gezondheid en welvaart,
nu gaat het om milieu en energie. Net als toen wordt de legitimiteit
van politiek en bestuur onder druk gezet door ideologisering van
maatschappelijke tegenstellingen - toen door de opkomst van marxisme
en confessionalisme, nu rond de islam - en stellen we ons opnieuw de
vraag wie tot de natie behoort: toen vrouwen en arbeiders, nu
migranten. En net als toen bestaat het besef dat constitutionele en
bestuurlijke hervorming onvermijdelijk is, zij het nu ook op Europees
en mondiaal niveau.
Laatst gewijzigd: 05 november 2009 10:29
Rijksuniversiteit Groningen