Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

Hollands poldermodel is Frans

16 november 2009

Polderen lijkt een oer-Hollandse gewoonte, maar het is een importproduct uit Frankrijk. Dat is de conclusie die NWO-onderzoeker Roeland Audenaerde trekt uit zijn proefschrift over de Franse denker Louis de Bonald. Hij promoveert op 18 november aan de Universiteit Leiden.

De edelman Louis de Bonald (1754-1840) verzette zich tegen de Franse Revolutie. Hij zag die omwenteling als een opstand van het individu tegen de wil van God en de natuur. Als 'secretaris der natuur' verafschuwde hij de revolutionaire ideeën over vrijheid, gelijkheid, democratie, kapitalisme en mensenrechten. Die denkbeelden zouden volgens hem alleen maar oorlog en strijd veroorzaken tussen politieke partijen en tussen sociale klassen. Alleen terugkeer naar de oude samenleving van gilden en standen, waarin werkgevers en werknemers 'harmonieus' met elkaar overleggen, kon volgens hem de maatschappij behoeden voor de gevaren van staatsalmacht en anarchie.

Uitvinder van het polderen

Zijn pleidooi voor samenwerking, consensus en overleg maakt De Bonald tot de Franse uitvinder van het poldermodel. De ideeën van de katholieke denker werden in Nederland in de negentiende eeuw overgenomen door de priester Herman Schaepman en de protestantse voorman Willem Groen van Prinsterer. Deze twee politici richtten bewegingen op die ten grondslag liggen aan het CDA, het Nederlands Christelijk Werkgeversverbond (VNO-NCW) en de vakcentrales FNV en CNV. Zo kregen de denkbeelden van een oerconservatieve Fransman ook in de drassige polder vaste voet aan de grond.

Het proefschrift kwam tot stand dankzij een onderzoeksbeurs van NWO. De auteur, Roeland Audenaerde, is als senior beleidsmedewerker werkzaam bij het CAOP, het kennis- en dienstencentrum op het terrein van arbeidsmarkt en arbeidsverhoudingen in het publieke domein.

..............................

Meer informatie:

* Roeland Audenaerde (CAOP)

* t.: 06-30713621 / 070-2202090, roelandaud@hotmail.com
* promotiedatum: 18 november

* promotor: prof. dr. A.A.M. Kinneging

* Titel proefschrift: Secretaris der Natuur. De Franse conservatieve denker Louis de Bonald en zijn Theorie van de Macht.