Vilans
Zorg doet Zweedse band succesvol in de ban
Vastbinden in zorg moet over twee jaar zeldzaam zijn
Ede, 17 november 2009 Het weren van vrijheidsbeperkende onrustbanden
in de zorg is een succes. In 30 instellingen in de ouderen- en
verstandelijke gehandicaptenzorg is het aantal mensen dat wordt
vastgebonden in slechts een halfjaar tijd al met tweederde afgenomen.
Jaarlijks sterven meerdere mensen door foutief gebruik van de Zweedse
band. In 2011 moeten alle onrustbanden zijn verbannen.
Uit het Verbetertraject Ban de Band van Zorg voor Beter blijkt dat de
30 deelnemende instellingen het aantal banden van 334 naar 120 hebben
teruggebracht. Veelal bleek een alternatief voor de zware
vrijheidsbeperkende maatregel niet nodig. De cijfers worden vandaag
bekend gemaakt tijdens het congres Zorg voor Vrijheid, de volgende
stap in Ede. Zorg voor Vrijheid is een initiatief van de Inspectie
voor de Gezondheidszorg in samenwerking met de brancheorganisaties,
beroepsverenigingen en cliëntenorganisatiesin de zorg.
Cultuuromslag
Uit landelijke metingen blijkt dat het aantal onrustbanden in de
ouderenzorg dit jaar al met de helft is verminderd, zegt Elly Duijf,
projectleider van Zorg voor Vrijheid. We willen dat over twee jaar
alle banden uit de zorg zijn verbannen en dat de mensen meer
bewegingsvrijheid hebben. Dat vraagt om een cultuuromslag. Daarom gaan
we binnenkort het land in om met de zorginstellingen te praten over
het belang van bewegingsvrijheid en wat zorgorganisaties daar aan
kunnen doen. Dat is nog te weinig bekend.
Andere bejegening
Mensen in zorginstellingen krijgen onrustbanden om te voorkomen dat ze
vallen of met agressief gedrag zichzelf of een ander wat aandoen. In
veel gevallen blijkt het paardenmiddel onnodig. Een andere vorm van
bejegening blijkt soms ook voldoende te zijn, zegt Marjolein van Vliet
van Vilans, het kenniscentrum voor de langdurende zorg en uitvoerder
van het Verbetertraject Ban de Band. Als je weet waarom iemand
onrustig wordt, dan kan je daar wat aan doen. Een rustgevend
wandelingetje blijkt soms net zo effectief als het vastbinden van
iemand. Het is maatwerk en daarbij kan uit tal van goede alternatieven
worden gekozen.
Schadelijke gevolgen onrustbanden
Uit onderzoek van de Universiteit van Maastricht blijkt dat het
vastbinden van bewoners van zorginstellingen negatieve gevolgen heeft
op de lange termijn. Zowel lichamelijk als psychologisch. Vastbinden
bevordert het ontstaan van incontinentie, doorligwonden, depressie,
agressie, onrust en agitatie. Tevens verzwakken botten en spieren van
de persoon die is vastgebonden. Daardoor stijgt de kans dat ze iets
breken. Gedwongen lichamelijke passiviteit leidt tot een forse
achteruitgang van het denkvermogen, het slaap-waakritme en stemming
van bewoners.
Ongelukken
Omdat vastbinden weerstand opwekt, proberen sommige bewoners zich met
alle macht te bevrijden uit de onrustbanden. Daarbij lopen ze vaak
schaafwonden of blauwe plekken op. Jaarlijks loopt de worsteling een
aantal keer dramatisch af. De vastgebonden bewoner hangt zichzelf op
in de onrustband. In 2008 kwamen zo al acht mensen om het leven.
Over Zorg voor Vrijheid
De IGZ, de brancheorganisaties, de beroepsverenigingen en de
cliëntenorganisaties uit de gehandicaptenzorg en de ouderenzorg hebben
op 18 november 2008 de handen ineen geslagen om het gebruik van
vrijheidsbeperkende maatregelen fors terug te dringen. Een van de
kernpunten van dit plan is het maximaal uitbannen van het gebruik van
onrustbanden. Op het congres Zorg voor Vrijheid de volgende stap wordt
een vernieuwde website gelanceerd met handreikingen en tips voor
zorgverleners en beleidmakers. In 2010 volgen meer ondersteunende
actviteiten. Zoals consultatieteams die zorgverleners kunnen adviseren
bij ingewikkelde vragen.Zie ook www.zorgvoorvrijheid.nl
Over Zorg voor Beter
Zorg voor Beter stimuleert organisaties in de langdurende zorg om te
werken aan kwaliteitsverbetering en duurzaamheid van de zorg. Dit om
iedereen nu én in de toekomst goede zorg te kunnen garanderen. Zorg
voor Beter biedt een methodische aanpak, goede voorbeelden en advies
van experts. Leren van elkaar staat centraal. Zorg voor Beter is een
initiatief van het ministerie van VWS. ZonMw heeft de regie. Vilans is
een hoofduitvoerder van de verbetertrajecten. Meer dan 700
zorgorganisaties deden al mee. Zie ook www.zorgvoorbeter.nl
Laatst gewijzigd op: 16 november 2009