Raad voor de Rechtspraak
Mediation naast rechtspraak, Kosten en doorlooptijden
Den Haag, woensdag 18 november 2009 - Deze week verschijnt het
Research Memorandum `Mediation naast rechtspraak: kosten en
doorlooptijden'. Het Research Memorandum is het verslag van een
onderzoek naar de economische kant van de nieuwe mogelijkheid om via
de Rechtspraak naar mediation te verwijzen. Specifieke vragen waren
welke gevolgen de invoering van deze verwijzingsmogelijkheid heeft
voor de kosten van de gerechten en de doorlooptijden van zaken. Het
onderzoek is uitgevoerd door SEO Economisch Onderzoek.
De gevolgen voor de kosten van de rechtbanken blijken beperkt.
Enerzijds moeten de rechtbanken kosten maken om de verwijzingen te
organiseren, anderzijds besparen zij kosten, omdat zij de zaak vaak
niet verder (volledig) hoeven te behandelen, als de mediation tot
volledige overeenstemming leidt. Als de gerechten meer zouden
verwijzen naar mediation, zou het effect op de kosten voor de
gerechten gunstiger kunnen uitvallen.
Zaken waarin is verwezen naar mediation duren langer dan soortgelijke
zaken, waarbij niet is verwezen naar mediation. Het verschil in
doorlooptijd is overigens sterk afhankelijk van het type zaak en de
uitkomst van de mediation. Ook het moment van verwijzing naar
mediation is relevant. Verwijzing voor de eerste zitting levert een
aanzienlijk minder verlengend effect op dan latere verwijzing.
Het onderzoek gaat niet in op de oorzaken van deze langere
doorlooptijden. Een essay van Frank van Tulder (adviseur
wetenschappelijk onderzoek bij de Raad voor de rechtspraak) geeft wel
aanwijzingen in welke richting die moeten worden gezocht. De langere
doorlooptijd is niet zozeer het gevolg van de duur van het
mediation-proces zelf, maar wel van de aansluiting tussen dat proces
en de behandeling van de zaak bij het gerecht. Ook als een mediation
tot volledige overeenstemming leidt, betekent dit nog niet in alle
gevallen dat de procedure snel wordt stopgezet. Soms kijken partijen
eerst nog de kat uit de boom, of een verdere gang naar de rechter
inderdaad niet meer nodig is. De afsluiting van de zaak kan daarmee
danig worden vertraagd: de zaak wordt pas later afgeboekt of de zaak
wordt later alsnog voortgezet. En als de mediation niet tot volledige
overeenstemming leidt, dan kan het vaak een tijdje duren voor de zaak
weer door het gerecht wordt opgepakt.
Het Research Memorandum is ook digitaal te raadplegen op
rechtspraak.nl.