Universiteit Leiden

Poldermodel is Frans

Polderen lijkt een oer-Hollandse gewoonte, maar feitelijk is het een importproduct uit Frankrijk. Dat is de conclusie die Roeland Audenaerde trekt uit zijn proefschrift over de Franse denker Louis de Bonald. Franse Revolutie

De edelman Louis de Bonald (1754-1840) hield de omwenteling die wij kennen als Franse Revolutie voor een opstand van het individu tegen de wil van God en de natuur. Hij verzette zich ertegen. Als 'secretaris der natuur' verafschuwde hij de revolutionaire idealen van vrijheid, gelijkheid, de mensenrechten, democratie en kapitalisme. Die ideeën brachten volgens hem slechts oorlog en strijd voort, tussen politieke partijen en tussen sociale klassen. Alleen een terugkeer naar de oude samenleving van gilden en standen, waarin werkgevers en werknemers 'harmonieus' met elkaar zouden overleggen, kon de maatschappij behoeden voor de gevaren van staatsalmacht en anarchie.

Uitvinder van het poldermodel
Zijn pleidooi voor samenwerking, consensus en overleg maakt Bonald tot de Franse uitvinder van het poldermodel. De ideeën van de katholieke denker werden in Nederland in de negentiende eeuw overgenomen door de priester Schaepman en de protestantse voorman Groen van Prinsterer. Deze beide politici richtten bewegingen op die ten grondslag liggen aan het CDA, het Nederlands Christelijk Werkgeversverbond (VNO-NCW) en de vakcentrales FNV en CNV. Zo kregen de denkbeelden van een oerconservatieve Fransman ook in de drassige polder vaste voet aan de grond.

Onderzoeksbeurs
Dit proefschrift kwam tot stand dankzij een onderzoeksbeurs van NWO. Audenaerde is als senior beleidsmedewerker werkzaam bij het CAOP, het kennis- en dienstencentrum op het terrein van arbeidsmarkt en arbeidsverhoudingen in het publieke domein.

Promotie woensdag 18 november
Roeland Audenaerde, Secretaris der Natuur. De Franse conservatieve denker Louis de Bonald en zijn Theorie van de Macht Faculteit der Rechtsgeleerdheid
Promotor: prof.dr. A.A.M. Kinneging

(17 november 2009/NWO)