VU medisch centrum
'Een half miljoen baby's bewijzen het: thuisbevallen net zo veilig als in
het ziekenhuis'
19 november 2009
"Waar ik naar streef, is dat vrouwen kunnen bevallen, zoals ze dat
zelf het liefste willen. Thuis of in het ziekenhuis, met of zonder
verdoving, dat maakt mij niets uit. Als ze zich er maar goed bij
voelen", stelt Ank de Jonge, onderzoeker midwifery science. Haar
onderzoek maakt een einde aan de voortdurend oplaaiende discussie over
de veiligheid van thuisbevallingen. "Meer dan een half miljoen
bevallingen leverde geen significante verschillen op in babysterfte
tussen thuis of in het ziekenhuis baren."
Om de zoveel tijd komt het opnieuw naar
boven: vrouwen en baby's in Nederland zouden een hoger risico lopen
tijdens de bevalling, omdat zoveel vrouwen kiezen voor een
thuisbevalling. Op het eerste oog lijken de cijfers dat te staven. Er
sterven in Nederland inderdaad meer pasgeborenen dan in andere
Europese landen én in Nederland vinden meer thuisbevallingen plaats.
Een relatie is dan snel gelegd.
Geen verband
"Maar dat klopt dus niet", stelt Ank de Jonge. "Samen met onder andere
Simone Buitendijk, hoogleraar eerstelijns verloskunde van het AMC, heb
ik de gegevens van 529.688 bevallingen onderzocht en het ligt niet aan
de keuze voor thuisbevallen. Dit is het grootste onderzoek op dit
gebied dat er ooit in de wereld is gehouden."
Waaraan dat verschil dan wel ligt? "Dat hebben we niet onderzocht,
maar wat waarschijnlijk een rol speelt, is dat Nederlandse vrouwen
meer dan elders pas op latere leeftijd hun eerste kind krijgen. Dat
vergroot de risico's. Bovendien krijgen meer vrouwen een
vruchtbaarheidsbehandeling. Dat betekent meer meerlingen, wat ook
grotere risico's met zich meebrengt." Een andere factor die een rol
speelt, is dat prenatale screening pas sinds een aantal jaren wordt
aangeboden. "Ook zijn kinderartsen hier wat terughoudender dan in het
buitenland. Ze zetten niet alles op alles om een baby in leven te
houden als dat kind vervolgens geen menswaardig bestaan kan krijgen."
Eigen gevoel
Er wordt wel eens gesuggereerd dat verloskundigen de voorkeur geven
aan thuisbevallingen en vrouwen min of meer overhalen. "Het doet pijn
als er wordt gezegd dat wij druk uitoefenen. Het maakt mij echt niet
uit, als het voor die vrouw maar de beste keuze is. Vrouwen laten zich
bovendien slecht overhalen. Er is in Maastricht ooit geprobeerd een
gerandomiseerd onderzoek uit te voeren. Vrouwen zouden worden
ingedeeld in twee willekeurige groepen: de ene groep zou in het
ziekenhuis bevallen en de andere thuis. Er was welgeteld één vrouw die
wilde deelnemen, alle anderen wilden gewoon zelf kiezen."
Dat de risico's van thuisbevallingen hier klein zijn heeft trouwens
ook te maken met de manier waarop gezondheidszorg in Nederland is
georganiseerd. "Als er iets aan de hand is, verwijzen we vrouwen naar
het ziekenhuis. Dat gebeurt tijdens de zwangerschap bij een kwart van
de vrouwen en tijdens de bevalling wordt nog een kwart naar het
ziekenhuis gestuurd. Bij de meeste problemen is er nog genoeg tijd om
te verwijzen. De vrouwen kunnen over het algemeen met eigen vervoer
naar het ziekenhuis. En mocht er echt haast bij zijn dan is de
ambulance snel bij het ziekenhuis. Echt, vrouwen moeten bevallen waar
ze willen", is het advies van De Jonge.
Analyseren en bespreken
"We moeten meer inzicht krijgen in de oorzaken van perinatale
sterfte", stelt hoogleraar neonatologie Harrie Lafeber. "Op grond
daarvan kunnen dan maatregelen worden genomen ter verbetering van de
perinatale sterfte en morbiditeit. Daarom is op 17 november de
Amsterdamse sectie van de landelijke perinatale audit van start
gegaan. De bedoeling is om via de audit-commissie de perinatale
sterftegevallen in de regio Noord-Holland en de IJsselmeerpolders te
analyseren en te bespreken. Dit wordt georganiseerd door de afdelingen
verloskunde en neonatologie van VUmc en AMC samen. Ik ben
vice-voorzitter en gynaecoloog Maurice Wouters is voorzitter namens
VUmc van dit regionale perinatale audit team. We hopen dat dit
onderzoek de ware oorzaken van perinatale sterfte aantoont en voorkomt
dat er zomaar geroepen kan worden dat sterfte iets te maken zou hebben
met thuisgeboortes, zonder bewijzen hiervoor."
Monique Krinkels
bron: Tracer