KNHS Bestuurdersdag brengt noodzaak tot vernieuwing aan oppervlak
23 november 2009
UTRECHT (KNHS) - De tweede KNHS Bestuurdersdag, waarvoor alle
KNHS-verenigingen waren uitgenodigd om een bestuursafvaardiging te
zenden, bracht de noodzaak om op verenigingsniveau te vernieuwen
duidelijk naar voren. De ruim 350 aanwezigen kregen een aantal
boeiende voordrachten voorgeschoteld. De inleiding van KNHS-directeur
John Bierling was, mede omdat hij regelmatig uit eigen ervaring sprak,
soms confronterend voor de aanwezigen. Aan de andere kant bracht het
de noodzaak om te vernieuwen duidelijk naar voren.
Het zou te gemakkelijk zijn om de KNHS Bestuurdersdag af te doen als
de ultieme poging van bestuur en management om de verenigingen te
pressen meer leden te winnen. De KNHS heeft op dit moment ruim 200.000
leden, maar in Nederland zijn bijna 500.000 mensen die de paardensport
regelmatig beoefenen. In de ogen van vice-voorzitter Jaap Werners moet
het huidige aantal van 65.000 verenigingsleden in een paar jaar met
40.000 nieuwe leden kunnen toenemen. Deze toename van leden lijkt een
reële, vooral als de drempel voor 130.000 KNHS leden die nu niet in
wedstrijdverband de sport beoefenen lager komt te liggen. Dat houdt
wel in dat de verenigingen zich de vraag moeten stellen of datgene wat
zij bieden aansluit bij de vraag van vandaag. Temeer omdat er 300.000
paardensporters in Nederland zijn die geen lid van een vereniging of
klant bij een FNRS manege zijn.
Wat wil de paardensporter?
Er waren twee cruciale vragen die Bierling opriep. De eerste was of de
verenigingen wel te vinden zijn voor een potentiële paardensporter.
Zijn antwoord, gestoeld op eigen ervaring, was heel nuchter: Nee. De
tweede vraag was: Wat wil de paardensporter? Onderzoek heeft
aangetoond dat de omgang met dieren voor ruim tweederde van de leden
een belangrijke reden is om de paardensport te gaan beoefenen en voor
slechts 19% is die reden om in wedstrijdverband de hippische sport te
beoefenen. Verenigingen zullen in de visie van Bierling zich de vraag
moeten stellen in welke richting zij zich willen ontwikkelen. Is dat
op de brede doelgroep die de sport dichtbij huis in een manege
beoefent en daar tussen de 500,- tot 600,- euro per jaar aan besteedt,
of is dat de smalle doelgroep met een eigen paard die zich naast de
hoge investeringen ook de onderhoudskosten van 300,- euro of meer per
maand kan permitteren? Wordt er gekozen voor de brede doelgroep, dan
dient het aanbod te bestaan uit de mogelijkheid om de sport te
beoefenen op alle niveaus. Daarnaast zullen activiteiten als
viertallen, F-proeven, Bixie en Enjoy the Ride die nu al hun
bestaansrecht meer dan hebben bewezen aangeboden dienen te worden.
Bijkomend voordeel is dat een brede deelname ook leidt tot een breed
maatschappelijk draagvlak. Om dit te realiseren lijkt er een centrale
rol weggelegd te zijn voor de verenigingen samen met de exploitanten
van professionele accommodaties, waardoor hippische gemeenschappen
gaan ontstaan die voor elk wat wils te bieden hebben.
Actieplan KNHS Verenigingen
Deze vernieuwing maakt een planmatige aanpak bij de verenigingen
noodzakelijk. Zij zullen zich moeten afvragen wat hun doelgroep is en
wat de vereniging zelf wil zijn. Ook zal de vraag gesteld dienen te
worden welke paardensporters worden bediend en welke daaraan
gekoppelde producten worden aangeboden. Maar ook: Gaan we samenwerken,
en zo ja: Hoe en met wie? Bierling wees op één gemeente met 10
statutair zelfstandige verenigingen, bestaande uit 3 ponyclubs, 4
verenigingen voor ruiters met paarden en 3 waar zowel met paard als
met pony wordt gereden. Vier hebben zich gericht op de discipline
dressuur, 2 op het springen en bij 4 worden alle disciplines beoefend.
In het boekje 'Actieplan KNHS Verenigingen' is veel te lezen en zijn
de nodige handvatten te vinden om een impuls te geven over het
nadenken of de noodzaak tot vernieuwing voor iedere bij de KNHS
aangesloten vereniging telt.
Sporten richting 2028
Voorafgaand aan Bierling kreeg de onlangs voorgedragen nieuwe
voorzitter van NOC*NSF André Bolhuis het woord. Hij sprak
hoofdzakelijk over de route richting 2028. In deze plannen staat
voorop om in Nederland een breed draagvlak te creëren voor de totale
sportbeleving. Niet alleen passief en actief, ook zullen de nationale
sportbonden zich dienen in te spannen om internationale
kampioenschappen naar Nederland te halen. De ultieme uitkomst: de
mogelijke komst van de Olympische Spelen in 2028 naar Nederland. Op de
van hem bekende wijze vatte presentator/entertainer Willem Gunneman de
voordrachten zingend samen, waarbij hij de gehele zaal mee wist te
krijgen.
De instructeur van de toekomst
Na de lunch verzorgde Henk van Bergen een inleiding over het thema
instructie. Van Bergen maakte een onderscheid tussen instructeurs,
trainers en coaches. "Een goede instructeur is iemand die er plezier
in schept zijn kennis te delen met zijn leerlingen en bij wie de
leerlingen terugkomen. Een trainer is meer prestatiegericht en tracht
zo snel mogelijk het talent te herkennen, om die meer begeleiding te
geven. Een coach pronkt met de rijkunstige veren van een ander. Hij
heeft niet de verplichting de fouten die hij constateert te
herstellen. Hij weet echter wel wat pieken is en kan zijn ruiters en
paarden dat dan ook op exact het juiste moment laten doen", aldus Van
Bergen, die zich er over verbaasde dat hij als mogelijk de meest
traditionele instructeur was uitgenodigd een verhaal te vertellen over
de instructeur van de toekomst. "Opvallend is dat wij als instructeurs
en als trainers veel meer collega's geworden zijn, in plaats van
elkaar vliegen afvangende lesgevers. We delen veel meer dan in het
verleden onze kennis en dat is volgens mij mede te danken aan het Rabo
Talentenplan en aan het Trainersplatform", aldus Van Bergen.
Omgaan met sponsoring
Heleen Crielaard, manager sponsoring van Rabobank, maakte duidelijk
dat pas nadat de handtekening onder het sponsorcontract is gezet de
relatie begint tussen sponsor en gesponsorde. "Wat kan de één voor de
ander betekenen is de hoofdvraag. Bovendien zijn wij het plakken van
logo's reeds lang voorbij. Het gaat om beleving, dus probeer zaken te
vinden die aansluiten bij de doelen van de sponsor. Organiseer je een
buitenrit, stel dan je sponsor in de gelegenheid een aantal gasten uit
te nodigen die ook mee kunnen op die rit. Wij doen regelmatig
onderzoek hoe men onze sponsoring gericht op wielrennen, hockey en
paardensport ervaart. Deze centraal gestuurde sponsoring levert een
meetbaar grote respons op bij de sportliefhebber. Ze vinden daarom de
Rabobank net iets leuker, omdat wij iets extra's te bieden hebben en
gaan daarom ze zaken met ons doen", aldus Crielaard. Rabobank
investeert in sponsoring 50.000.000,-- euro, waarvan de helft
nationaal en de andere helft regionaal wordt geïnvesteerd.
Praktijkvoorbeelden
In het middagprogramma waren ook drie korte gesprekjes opgenomen met
vertegenwoordigers van vernieuwende verenigingen. In de Kring Midden
Limburg wordt onder het motto 'samenwerken' daadkrachtig samengewerkt.
Eén van de directe resultaten is dat er gemakkelijker mensen gevonden
kunnen worden om vrijwilligerswerk te verrichten. "We vinden
specifieke taken voor bepaalde tijd en dan is het vinden van mensen
geen probleem. Daarnaast beleggen we ook voor ruiters en fokkers
gezamenlijk regiobijeenkomsten en die worden goed bezocht, net als de
kringvergaderingen, die tegenwoordig veel beter worden bezocht dan in
het verleden. Daarnaast zijn we in de media veel zichtbaarder
geworden", aldus de vertegenwoordigster van de Kring Midden Limburg.
Twee heren van de Hippische Vereniging Epe schetsten in heldere
woorden de gestage teloorgang van drie verenigingen en de fase van
ombouw. "We hebben drie jaar gewerkt met een overkoepelend bestuur,
met daaronder een drietal commissies die gevormd waren uit de oude
besturen. Maar dat werkte niet. Het bleef gestaag bergafwaarts gaan.
We hebben na drie jaar gezegd: in het rijden lossen we het voorwaarts
op, nu doen we dat ook bestuurlijk. We gaan voor de totale fusie. Met
de instructie hadden we in het begin een avond voor de
wedstrijdruiters en een avond voor wat wij noemen 'de recreanten'.
Daar zijn we mee gestopt, want het blijkt dat het gaat heel goed gaat
als deze twee groepen samen instructie krijgen en ze lekker door
elkaar heen rijden".
Dagvoorzitter Maria Henneman had het meest verrassende toetje tot het
einde bewaard en wel de PC De Schieruiters uit Overschie. Deze
vereniging wordt helemaal gerund door vrijwilligers, waardoor er naast
de statuten een huishoudelijk reglement is wat onderschreven dient te
worden als men lid wordt. "Als je van vrijwilligers afhankelijk bent
dan moet je het wel strak regelen. Als iemand de afspraken schendt,
krijgt men eerst een waarschuwing en na drie waarschuwingen volgt
royement. Ze weten waar ze aan beginnen als ze bij Overschie lid
worden. De club heeft 140 leden waarvan de contributie voor 40 leden
wordt betaald door de deelgemeente Overschie. De 70 kinderen die de
beschikking hebben over een eigen pony kunnen een korting krijgen op
het pensiongeld als zij hun pony viermaal in de week uitlenen aan een
'éénuurslid'. Deze kinderen, ook ongeveer 70 stuks, verzorgen de pony
die dag en mesten de stal uit. Kinderen tot zestien jaar zijn
vrijgesteld van vrijwilligerswerk, dat dan door de ouders dient te
worden gedaan, maar na hun zestiende helpen ze volop mee. Onlangs is
men als vereniging begonnen met het leasen van pony's waarvan voor de
aankoop door de vereniging fondsen geworven worden", aldus één van de
bestuursleden van de PC De Schieruiters.
De vereniging, de hoeksteen van de KNHS
Het was een goede bijeenkomst in het auditorium van de Rabobank in
Utrecht. Niet alleen omdat men oude bekenden tegenkwam, maar vooral
omdat de KNHS duidelijk kon maken de vereniging nog steeds te zien als
de hoeksteen van deze overkoepelende hippische organisatie. Bouwstenen
werden aangereikt om besturen van verenigingen te helpen de positie
van hun organisatie te verstevigen in hun gemeente en regio. Daarvoor
biedt de KNHS publicatie 'Actieplan KNHS verenigingen 2010-2012'
talloze handvaten.
Klik hier voor de presentaties van de KNHS Bestuurdersdag 2009
Foto's: Jacob Melissen