Universiteit van Tilburg

Persbericht 24 november 2009

Consument houdt komende maanden hand op de knip

Onderzoek Tilburg Consumer Outlook Monitor

Nederlandse consumenten zijn positiever over hun persoonlijke financiële situatie, maar blijven de hand op de knip houden. Ze geven minder uit en zijn van plan de komende maanden zuinig aan te doen. Dat blijkt uit de resultaten van de eerste meting gedaan in september van de Tilburg Consumer Outlook Monitor (Tilcom). Het betreft een nieuw onderzoek van de Universiteit van Tilburg naar consumentenbeslissingen, en de verwachtingen en emoties die daaraan ten grondslag liggen.

Elk kwartaal peilt Tilcom de emoties van Nederlanders over verwachte economische ontwikkelingen en over hun consumptieplannen en gedragingen die daaruit voortvloeien. Het onderzoek wordt uitgevoerd door een representatieve steekproef van meer dan 2000 Nederlandse consumenten, een dwarsdoorsnede van de bevolking.

Negatief over economie
75 % van de ondervraagden vindt dat in de laatste twaalf maanden de algemene economische situatie van Nederland slechter is geworden: slechts 5% van de respondenten meent dat de situatie is verbeterd. Meer dan de helft van de ondervraagden (ruim 54%) verwacht dat de economische situatie van Nederland de komende twaalf maanden zal verslechteren, terwijl 23% een verbetering verwacht en weer 23% denkt dat de economische situatie hetzelfde zal blijven. Van de ondervraagden verwacht 37% dat de financiële situatie van hun huishouden zal verslechteren in de komende twaalf maanden; slechts 15% denkt dat de financiële situatie zal verbeteren. Bovendien blijkt: hoe ouder de consument, des te negatiever het beeld over de toekomstige financiële situatie van Nederland en het eigen huishouden.

Positief over persoonlijke financiële situatie
Consumenten blijken positiever gestemd te zijn over hun persoonlijke financiële situatie. De 'Ecomotion index', die de economische emoties van consumenten meet, bereikte in september een waarde van 0,3. Dat betekent dat Nederlanders meer positieve dan negatieve emoties hebben over de eigen financiële situatie de komende maanden. Maar er is nog geen uitbundigheid, maar vooral twijfel en bezorgdheid.

Bezuinigingen
Het percentage van de ondervraagden dat in de afgelopen maanden op diverse vlakken minder geld heeft besteed dan voorheen, is 20% hoger dan het percentage dat meer geld heeft besteed. Dit verschil in percentages is voor uitgaven aan kleding en kledingaccessoires 26%, voor uitgaven aan etentjes in restaurants 36% en voor ontspanning zoals bioscoopbezoeken en sporten 28%. Gevraagd naar de toekomst, is het percentage van de ondervraagden dat van plan is om de komende zes maanden verder te bezuinigen op hun uitgaven 15% hoger dan het percentage van de ondervraagden dat van plan is om de komende zes maanden meer uit te geven. Bovendien zijn huishoudens niet van plan om de komende twaalf maanden grote aankopen te doen zoals een auto (8% kans) of een huis (6% kans).

Effect van Prinsjesdag
De kabinetsplannen die tijdens Prinsjesdag zijn gepresenteerd blijken ook van invloed te zijn op de mening van Nederlanders. Vooral Nederlanders tussen de 45 en 54 jaar zijn na Prinsjesdag negatiever over de toekomst dan voor Prinsjesdag: voorafgaand daaraan dacht 27% van de Nederlanders in deze leeftijdscategorie dat de Nederlandse economie zou verbeteren, vlak na Prinsjesdag had slechts 16% een positief toekomstbeeld.

Over Tilcom
De Tilburg Consumer Outlook Monitor is in september voor het eerst afgenomen, en zal elk kwartaal opnieuw plaatsvinden. Het onderzoek is een samenwerking van de Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen van de Universiteit van Tilburg (UvT), het Tilburg Institute for Behavioral Economics Research (Tiber) van de UvT en het onderzoeksinstituut CentERdata dat de dataverzameling heeft uitgevoerd.



Universiteit van Tilburg