VU medisch centrum
Kattenkrabziekte nu nog moeilijk aantoonbaar
24 november 2009
Kattenkrabziekte is een bacteriële infectie die - vaak jonge - mensen
oplopen na de krab van een kat. De ziekte is meestal onschuldig: de
patiënt krijgt lymfklierontsteking en geneest vanzelf. Maar juist
daarom is het belangrijk dat artsen de diagnose goed kunnen stellen.
Hebben de ontstoken lymfklieren namelijk een andere, ernstiger
oorzaak, dan moet er direct ingegrepen worden. Arts-onderzoeker Marijn
Vermeulen ontdekte dat er nog geen betrouwbare tests voor
kattenkrabziekte bestaan. Woensdag 25 november promoveert zij aan VU
medisch centrum.
De boosdoener bij de kattenkrabziekte is de bacterie Bartonella
henselae. Om kattenkrabziekte aan te tonen gebruikt men meestal een
serologische test, waarbij het bloed van de patiënt wordt onderzocht
op antistoffen tegen de bacterie. Tijdens haar werk als kinderarts
merkte Marijn Vermeulen echter dat de uitslagen van de tests niet
altijd klopten.
Het is van groot belang om kattenkrabziekte te onderscheiden van
andere, ernstiger, aandoeningen zoals lymfklierkanker en tuberculose.
Bij de diagnose van de onschuldige kattenkrabziekte is het advies
namelijk 'afwachten tot het weer overgaat', terwijl bij kanker of
tuberculose direct ingrijpen noodzakelijk is.
Verdergaand onderzoek van Vermeulen liet zien dat de betrouwbaarheid
van verschillende tests matig is. Dit kan leiden tot een foute
diagnose. Bij slechts 60% van de patiënten met kattenkrabziekte
toonden de meest gebruikte tests antistoffen aan. Andersom werden bij
enkele patiënten zonder kattenkrabziekte toch antistoffen gevonden,
waarschijnlijk van een vergelijkbare, maar andere bacterie.
Vermeulen bestudeerde vervolgens tests op basis van DNA. Aanwezigheid
van DNA van de Bartonella henselae betekent aanwezigheid van de
bacterie zelf. Helaas bleek deze techniek alleen goed bruikbaar in
moeilijk te verkrijgen pus en klierweefsel, niet in bloed. Vermeulen
pleit dan ook voor verder onderzoek naar geavanceerdere tests voor
kattenkrabziekte.
Kattenkrabziekte
De bacterie Bartonella henselae, veroorzaker van kattenkrabziekte,
komt wereldwijd voor. In Nederland schat men dat er meer dan 2000
mensen per jaar kattenkrabziekte krijgen. Bij mensen met een normale
afweer genezen de ontstoken klieren vanzelf. Maar bij mensen met een
zeer lage afweer, zoals aidspatiënten of personen die een chemokuur
ondergaan, kan de ziekte ernstiger verlopen en zelfs tot de dood
leiden.