ChristenUnie
Bijdrage Cynthia Ortega-Martijn algemeen overleg
'maatschappelijk verantwoord ondernemen'
Bijdrage Cynthia Ortega-Martijn algemeen overleg 'maatschappelijk
verantwoord ondernemen'
woensdag 25 november 2009 15:00
Mevrouw Ortega-Martijn (ChristenUnie): Voorzitter. Maatschappelijk
ondernemerschap moet in deze tijd van crisis juist op de eerste plaats
staan in het ondernemingsbeleid. En toch hoor ik dat mvo lijdt onder
de crisis. Er dienen juist sprongen vooruit te worden gemaakt. Graag
een reactie van de staatssecretaris op deze ontwikkeling. Jammer
genoeg is het nog steeds niet bij iedereen tussen de oren gekomen dat
maatschappelijk ondernemerschap op termijn ook voordelen zal
opleveren. Hulde voor AkzoNobel, dat hoog scoort voor verantwoord
ketenbeheer. Ik ben wel blij dat de staatssecretaris op dit dossier
doorpakt. De ChristenUnie onderschrijft recente uitspraken dat het nog
te vaak voorkomt dat Nederlandse bedrijven zich weinig aantrekken van
kinderarbeid en milieudelicten. Het moet echter niet bij uitspraken
blijven. Wat gaat de staatssecretaris eraan doen dat bedrijven zo snel
mogelijk een plan van aanpak met duidelijke doelstellingen opstellen?
In een krantenbericht las ik dat de staatssecretaris heeft
aangekondigd dat bedrijven in hun jaarverslag vanaf 2010 verslag
zullen moeten doen over mvo. Gaat het hierbij om een verplichting? De
Raad voor de Jaarverslaglegging adviseerde namelijk dat een verplichte
rapportage niet passend zou zijn omdat mvo maatwerk is. De
ChristenUnie wenst graag helderheid over wat de staatssecretaris op
dit punt precies besloten heeft. Het is trouwens onmiskenbaar dat
Nederland qua transparantie in de productieketen zo laag scoort.
Dat brengt me op de uitvoering van de moties-Ortega-Martijn en
-Voordewind over transparantie in de keten. Hoewel ik de
staatssecretaris zonet heb geprezen voor zijn daadkracht, ben ik
teleurgesteld over de uitvoering van deze moties. Het accent wordt
gelegd op financieel buitenlands instrumentarium, op de eerste
wezenlijke toeleverancier en er is alleen aandacht voor kinderarbeid
en kinderdwang. De argumenten die de staatssecretaris opwerpt zijn
niet overtuigend. Natuurlijk kan een bedrijf geen garantie afgeven dat
in een gehele toeleveringsketen maatschappelijk verantwoord wordt
ondernomen. Ongeclausuleerde verplichting is niet uitvoerbaar. Maar de
eerste wezenlijke toeleverancier is voor de ChristenUnie te mager. Er
kan worden ingezet op meerdere toeleveranciers dan bijvoorbeeld die
van grondstoffen en halffabricaten. Waarom is hier niet voor gekozen?
Is de staatssecretaris bereid te kiezen voor de gefaseerde
tijdgebonden uitbanning van alle vormen van kinderarbeid in de gehele
productieketen met prikkels en sancties? De ChristenUnie staat erop
dat de andere ILO-normen ook worden meegenomen. Zij zijn van even
groot belang. Hoe groter de invloedsfeer, hoe dwingender de
verplichting voor de bedrijven om ketenverantwoordelijkheid op zich te
nemen. Welke acties gaat de staatssecretaris ondernemen om ook dit
onderdeel van de moties uit te kunnen voeren. Het is goed dat de
staatssecretaris het aantal bedrijven van de Transparantiebenchmark
heeft uitgebreid. Het idee van een aansprekende prijs spreekt de
ChristenUnie aan. Heeft de staatssecretaris echter ook een negatieve
prikkel overwogen? Waarom zou er pas de komende jaren aandacht worden
geschonken aan de ontwikkeling van maatschappelijke verslaglegging in
het mkb. Hoe moeilijk het ook is, er moeten keuzes worden gemaakt en
knopen worden doorgehakt. Graag een reactie.
VNO-NCW stelt dat de kabinetsvisie voor de non-trade concerns
onrealistische verwachtingen wekt ten aanzien van de mogelijkheden die
de recente WTO-jurisprudentie lijkt te bieden om non-trade concerns te
adresseren via handelsbeperkingen. Door middel van verschillende
casussen laat het kabinet zien dat het pakket aan maatregelen als
maatwerk zal worden ingezet. Volgens mij betekent dit dat
handelsmaatregelen ieder moment ingezet kunnen worden en dat deze geen
hekkensluiters zullen zijn van andere maatregelen. Klopt dit? Is het
kabinet bereid om te gaan experimenteren met exportverboden?
Al een aantal jaren pleit ik voor informatierecht voor de consument
zodat deze een verantwoorde keuze kan maken. Ik was dan ook blij met
de aankondiging van een onderzoek naar de WOK.
De resultaten zijn echter teleurstellend. Waarom is er gekozen voor
een quickscan en niet voor een volwaardig onderzoek? Waarom is niet
aan de onderzoekers gevraagd om een advies uit te brengen over de WOK?
Dat consumenten niet snel achter informatie aangaan wil niet zeggen
dat zij het niet willen weten. Zij moeten door een
publiciteitscampagne bewust worden gemaakt om maatschappelijk
verantwoord te consumeren. Door bewustwording ontstaat er behoefte aan
informatie. De ChristenUnie vindt dat het kabinet te snel de
mogelijkheid voor een WOK naast zich neerlegt. De onderzoekers hebben
een aantal alternatieven aangereikt, waaronder dwang via wetgeving,
waarbij er wordt gewerkt aan een WOK die aangepast is aan de genoemde
problemen. Graag een reactie van de staatssecretaris op dit
alternatief.
Groot was mijn verbazing toen ik in Trouw van eind afgelopen maand las
dat de vicepresident Quality Assurance and Product Integrity van
Albert Heijn zei dat initiatieven van afzonderlijke partijen geen zin
hebben. Ze vervolgde door te zeggen dat duurzaamheid uit de niche
gehaald moet worden en dat er wetgeving nodig is. Is de
staatssecretaris bereid aan dit verzoek gehoor te geven? De
ChristenUnie vindt dat er een duidelijke marktmeester overheid moet
zijn die toeziet op duurzaamheid met concrete bevoegdheden en middelen
om zo het noodzakelijke level playing field op het gebied van
duurzaamheid te bewerkstelligen. Graag een reactie hierop. Is de
staatssecretaris bereid een haalbaarheidsonderzoek hiernaar te doen?
Tags
Cynthia Ortega