Brief aan de Tweede Kamer over ingediende moties over reisdocumenten
25 november 2009
Betreft Ingediende moties op het terrein van de reisdocumenten tijdens de
begrotingsbehandeling van Buitenlandse Zaken
Tijdens de behandeling vorige week van de begroting van het ministerie van
Buitenlandse Zaken zijn twee moties ingediend op het terrein van de
reisdocumenten. Ik heb u naar aanleiding hiervan verzocht de stemmingen over
deze moties aan te houden totdat daarop inhoudelijk is gereageerd. Afgelopen
dinsdag zijn, tijdens de behandeling van de begroting van Binnenlandse Zaken en
Koninkrijksrelaties, (elementen uit) de moties opnieuw ter sprake gebracht. Gaarne
ga ik in deze brief nader op de moties in.
Motie dienstverlening aan Nederlanders in het buitenland1
De leden Haverkamp, Voordewind en Van Dam verzoeken de regering, naar
aanleiding van het feit dat het aantal punten voor uitgifte van Nederlandse
paspoorten in het buitenland wordt beperkt, de mogelijkheden te verkennen ter
verbetering van de dienstverlening op dit gebied en daar in ieder geval bij te
betrekken:
1. de uitgifte van paspoorten aan Nederlanders die in Duitsland en België
wonen, door gemeentehuizen in de grensstreek;
2. de uitgifte van paspoorten op Schiphol;
3. de mobiele inzet van noodzakelijke apparatuur op verschillende consulaten;
4. de uitgifte van paspoorten via diplomatieke posten van andere Eu-lidstaten.
De minister van Buitenlandse Zaken heeft een oordeel gegeven over deze motie en
tevens de motie aan mij doorgeleid voor een reactie op de eerste twee punten.
In 2007 heeft de minister van Buitenlandse Zaken mij gevraagd of het mogelijk zou
zijn dat de gemeente Enschede aan personen die in het buitenland wonen,
Nederlandse reisdocumenten zou mogen verstrekken. Dit vanwege de sluiting in
december 2007 van het honorair consulaat in Osnabrück. Ik heb het daarom
mogelijk gemaakt dat in 2008 de burgemeester van de gemeente Enschede bij
wijze van proef reisdocumenten heeft kunnen verstrekken aan in het Duitse
grensgebied woonachtige personen. De proef is een succes gebleken. Als gevolg
hiervan is sinds 1 januari 2009 de burgemeester van Enschede door mij definitief
aangewezen om reisdocumenten te verstrekken aan personen die niet (meer) in de
GBA als ingezetene van Nederland zijn ingeschreven.
1 Kamerstukken II, 2009-2010, 32123 V, nr. 30.
Pagina 1 van 3
Datum
Na het succes in Enschede hebben meerdere grensgemeenten hun belangstelling 25 november 2009
getoond voor een vergelijkbare verstrekking aan personen die dicht bij hun Kenmerk
gemeente over de grens wonen. Dit heeft geleid tot concrete verzoeken van de 2009-0000689074
gemeenten Maastricht en Echt-Susteren, die ik inmiddels heb gehonoreerd. Met
ingang van 1 april 2010 zullen ook de burgemeesters van deze gemeenten bevoegd
zijn tot het verstrekken van reisdocumenten aan niet-ingezetenen. Een verzoek van
de gemeente Sittard-Geleen is in overleg met die gemeente aangehouden. Eerst zal
worden afgewacht hoe groot de toeloop bij de nabij gelegen gemeenten Maastricht
en Echt-Susteren zal zijn. Iedere grensgemeente kan een verzoek tot aanwijzing
doen. Ik zal eventuele nieuwe verzoeken toetsen en indien mogelijk honoreren.
Wat de uitgifte van reisdocumenten aan niet-ingezetenen op Schiphol betreft, kan
ik melden dat er op dit moment op ambtelijk niveau oriënterende gesprekken met
de gemeente Haarlemmermeer worden gevoerd. Of dit uiteindelijk zal resulteren in
een verzoek van het gemeentebestuur om reisdocumenten aan niet ingezetenen te
mogen uitgeven in een locatie op Schiphol, is op dit moment nog niet te zeggen.
Ten aanzien van punt 3 uit de motie, wil ik nog het volgende opmerken.
Het aanvraag- en uitgifteproces van reisdocumenten is omgeven met tal van
beveiligingsvoorschriften. Deze houden onder meer in dat de daarvoor te gebruiken
apparatuur zich in een beveiligde omgeving dient te bevinden. Desondanks kan
een medewerker van een consulaire post of consulaire afdeling van de ambassade
naar een aanvrager toe gaan om daar de aanvraag in ontvangst te nemen. In de
paspoortregelgeving is namelijk bepaald dat een aanvrager niet aan de balie hoeft
te verschijnen indien dit om zwaarwegende redenen niet van hem gevergd kan
worden. Hiervan kan bijvoorbeeld sprake zijn bij zieken, gedetineerden en mensen
op leeftijd. Van geval tot geval wordt hierover door de minister van Buitenlandse
Zaken een beslissing genomen. Indien wordt besloten om naar een aanvrager toe
te gaan dan moet, om van de betrokken persoon vingerafdrukken op te kunnen
nemen, gebruik worden gemaakt van een mobiel vingerafdrukkenopname-
apparaat. Deze apparaten zijn daartoe door mij aan het ministerie van Buitenlandse
Zaken beschikbaar gesteld, net als overigens aan de gemeenten. Na de opname
van de vingerafdrukken wordt de aanvraag op de consulaire post of afdeling verder
afgehandeld.
Motie verlenging geldigheidsduur reisdocumenten2
Het lid Peters heeft de regering verzocht te onderzoeken of Nederland de
geldigheidsduur van paspoorten kan verlengen van vijf naar tien jaar. In de eerste
termijn van de zijde van de Kamer over de begroting van het ministerie van BZK
heeft de woordvoerder van GroenLinks deze vraag ook gesteld.
Vanzelfsprekend geldt dat hoe langer een reisdocument geldig is, hoe minder vaak
een nieuw document hoeft te worden aangevraagd. Voor het kabinet staat echter
vast dat er geen concessies moeten worden gedaan aan de kwaliteit van de
Nederlandse reisdocumenten. De kwaliteit van de documenten wordt bepaald door
de duurzaamheid van de materialen en de betrouwbaarheid van de
veiligheidskenmerken.
De duurzaamheid van de materialen waaruit de huidige Nederlandse
reisdocumenten (model 2001) zijn samengesteld is dusdanig dat het document bij
2 Kamerstukken II, 2009-2010, 32123 V, nr. 30
Pagina 2 van 3
normaal gebruik gedurende vijf jaar intact blijft en de elektronische componenten Datum
de chip en de antenne blijven functioneren. Wel is het zo dat sinds de uitbreiding 25 november 2009
van de identificatieplicht in 2005 de reisdocumenten intensiever worden gebruikt. Kenmerk
Op dit punt signaleer ik dat het aantal reisdocumenten dat voor het verstrijken van 2009-0000689074
de geldigheidsduur vervangen moet worden, toeneemt.
Naast het aspect duurzaamheid is de betrouwbaarheid van de veiligheidskenmerken
cruciaal. Er is zoals u weet een voordurende "rat-race" gaande tussen de
ontwikkelaars van veiligheidskenmerken en personen die deze
veiligheidskenmerken proberen te kraken. De (technologische) ontwikkelingen gaan
zo snel dat we er rekening mee moeten houden dat steeds meer partijen zich zullen
inspannen om de betrouwbaarheid van de veiligheidskenmerken in de
reisdocumenten aan te tasten. Deze inspanningen lonen omdat de waarde van de
reisdocumenten, mede omdat het identiteitsdocumenten zijn, zo hoog is.
U zult het met mij eens zijn dat de veiligheidskenmerken van een reisdocument
vertrouwd moeten kunnen worden. Is een generatie 10 jaar geldig, dan betekent
dit bijvoorbeeld dat een document dat in de periode 2011 2016 wordt uitgegeven
tot 2026 vertrouwd zou moeten kunnen worden. Zeker nu de reisdocumenten zijn
uitgerust met een elektronische component (de chip), is het de vraag of dit
haalbaar is. Ik wil in ieder geval op dit punt geen extra risico's nemen. Naar ik
meen, vind ik hier de Kamer aan mijn zijde. Ik memoreer dat ik al verschillende
keren naar aanleiding van vermeende dreigingen en kwetsbaarheden ten aanzien
van de chip op uw verzoek met u van gedachten heb gewisseld over de
betrouwbaarheid van de chip, waarbij u mij om actie vraagt en garanties wil over
de betrouwbaarheid van de chip.
Gezien het voorgaande houdt het kabinet vast aan een geldigheidsduur van 5 jaar.
Ik ontraad daarom het aannemen van de motie.
DE STAATSSECRETARIS VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES,
drs. A.Th.B. Bijleveld-Schouten
Pagina 3 van 3
---- --
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties