Wageningen Universiteit en Researchcentrum
26 nov 2009
Nummer: N
Ganzen hebben een persoonlijkheid. En die persoonlijkheid is van
invloed op hoe ze foerageren. Dat toont Ralf Kurvers van de Resource
Ecology Groupvan Wageningen University aan. Â
Een gans nadert omzichtig een nieuw voorwerp. Foto: Ralf Kurvers
De ene gans is de andere niet. Dat klinkt banaal, maar is het niet.
'Doorgaans wordt aangenomen dat ieder dier vrij is om te kiezen wat-ie
wil. In modellen die simuleren hoe beesten zich over een landschap
verspreiden wordt er altijd van uitgegaan dat elk dier gelijk is. Maar
daar vind ik geen bewijs voor', zegt bioloog en assistent-in-opleiding
Ralf Kurvers.
Integendeel zelfs: persoonlijkheid speelt een rol. En dat blijkt uit
de proeven met brandganzen die hij doet bij het Nederlands Instituut
voor Ecologie (NIOO/KNAW) in Heteren. Persoonlijkheid betekent in
dit geval of een gans consistent bepaald gedrag vertoont. Kurvers
richt zich daarbij op de variatie tussen individuen en op de manier
waarop de ganzen informatie verzamelen. Kort gezegd: gaan ze zelf op
zoek of kijken ze af? Ganzen die zelf op zoek gaan zijn dapper of
doortastend ('bold'), ganzen die afkijken zijn afwachtend ('shy').
Dapperheidsschaal
Die typering leidt Kurvers af door te kijken hoe een gans in een
afgesloten ruimte een onbekend object nadert. Dat levert een relatieve
'schaal van dapperheid' op. Die persoonlijkheid blijkt vervolgens ook
een rol te spelen in voerproeven. Dappere ganzen komen sneller bij de
voerplek. Dat klinkt nog logisch. Maar interessanter wordt het als je
ganzen in tweetallen laat foerageren. 'Is die maat ook 'bold' dan komt
hij eerder aan dan bij een 'shy' individu. Het hangt dus ook af van
met wie je in de arena bent.' Een afwachtende gans remt zijn dapperder
metgezel af.
Overlast
Kurvers proeven tonen onomstotelijk aan dat de persoonlijkheid van een
brandgans bepalend is voor de rol die het dier aanneemt tijdens het
foerageren. Afwachtende ganzen lopen liever achter dapperder
soortgenoten aan. En dat is nieuw.
Het is niet voor niks dat Kurvers de brandgans als proefdier heeft
gekozen. Het doorgronden van de psyche van de gans kan van belang zijn
in de aanpak van de ganzenoverlast in ons land. De overheid wil ganzen
opvangen in speciaal daarvoor aangewezen gebieden. Maar in de praktijk
werkt dat maar matig. 'Je zou bijvoorbeeld 'bold' ganzen kunnen
trainen om naar die opvanggebieden te gaan.' In de veronderstelling
dat de rest dan wel volgt. 'Maar dat is speculatief', voegt hij er
meteen aan toe. | Roelof Kleis
Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Resource, het
blad voor Wageningen Universiteit en Researchcentrum. Meer informatie
bij Pers- en wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR, e-mail:
pers.communicatie@wur of bij de redactie van Resource, e-mail:
resource@wur.nl.