Ingezonden persbericht
Amsterdam, 26 november 2009
Sensationele joodse schat komt thuis in Erfurt
In de Duitse stad Erfurt is eind oktober een expositie van wereldniveau geopend. De Oude Synagoge, het oudste en compleet bewaard gebleven joodse gebedshuis van Midden-Europa, stelt sinds 27 oktober de 'Erfurter Schatz' tentoon.
De kostbaarheden werden in 1349 verstopt vanwege de pogroms tijdens de pestepidemie. Pas in 1998 werd de schat weer ontdekt tijdens graafwerkzaamheden in de joodse wijk van de stad. Na succesvolle exposities in Parijs, New York en Londen is de sensationele vondst dit najaar permanent teruggekeerd naar Erfurt, dat in de deelstaat Thüringen ligt.
De Erfurter Schatz weegt bijna 30 kilo en bestaat uit 3142 Franse zilveren munten, 14 zilverbaren en meer dan 600 unieke zilveren en gouden voorwerpen, zoals serviesgoed en sieraden als ringen, broches en gespen uit de 13e en 14e eeuw. Het kroonjuweel van de schat is een bijna 700 jaar oude joodse trouwring van zuiver goud. In tegenstelling tot andere gotische kostbaarheden, meestal eigendom van kerken, stamt de Erfurter Schatz uit privébezit. De voorwerpen hebben geen religieuze betekenis, maar zijn als liefdesbetuigingen ten tijde van de middeleeuwse standenmaatschappij uniek te noemen.
Oudste volledig bewaarde synagoge nu museum
De Oude Synagoge vormt het perfecte decor voor de schat. Het gebedshuis uit 1094 is door de eeuwen heen voor diverse doeleinden - van pakhuis tot feestzaal - gebruikt. Dit had als gevolg dat het gebouw tijdens het Derde Rijk onopgemerkt bleef en de nazi-jaren ongeschonden doorstond. Ook in de DDR was de oorspronkelijke functie van het gebouw niet of nauwelijks bekend. Tot eind jaren '90 waren slechts twee punten van de dakgevel zichtbaar; de historische muren stonden ingeklemd tussen een wirwar van andere huizen.
Dankzij een uitgebreide renovatie verkeert de synagoge nu in een uitstekende staat. Zowel de begane grond als de kelder zijn als tentoonstellingsruimte in gebruik, waarbij de parterre de geschiedenis van het gebouw belicht en de kelder is gereserveerd voor de Erfurter Schatz. Ook is er een verzameling Hebreeuwse manuscripten te zien die eigendom is van de gemeente Erfurt. Een bijzondere toevoeging aan het museum vormt het Mikwe, het joodse rituele bad dat tijdens werkzaamheden aan de Krämerbrücke in Erfurt werd ontdekt.