Antwoorden op kamervragen van Agema over de griepvaccins
Kamerstuk, 26 november 2009
PG-K-U-2968839
26 november 2009
Geachte voorzitter,
Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Agema
(PVV) over onduidelijkheid over de griepvaccins (2009Z20483).
Hoogachtend,
de Minister van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport,
dr. A. Klink
Antwoorden op kamervragen het Kamerlid Agema over onduidelijkheid over
de griepvaccins (2009Z20483).
Vraag 1
Bent u bekend met de tv-uitzending waaruit blijkt dat tweederde van de
ouders graag wil dat hun kinderen gevaccineerd kunnen worden, terwijl
de categorie kinderen van 0-6 jaar niet tot de risicogroepen behoort?
1)
Antwoord 1
Ja.
Vraag 2
Is het waar dat u de categorie 0-6 jaar niet toevoegt aan de
risicogroepen, om het enkele feit dat u simpelweg onvoldoende vaccins
op tijd beschikbaar heeft? Zo nee, waarom dan?
Antwoord 2
Nee. Ik vaccineer die groepen mensen die een groter risico hebben op
gezondheidsproblemen bij besmetting met Nieuwe Influenza A (H1N1). Ik
word hierover geadviseerd door de Gezondheidsraad en het RIVM. In mijn
brief van 9 november heb ik u geïnformeerd over mijn besluit om ook
kinderen van zes maanden tot en met vier jaar en de huisgenoten van
baby's van nul tot en met vijf maanden te vaccineren. Reden hiervoor
is dat is gebleken dat jonge kinderen meer kans hebben om griep op te
lopen. Daarnaast komen bij deze leeftijdsgroep vaker
gezondheidsproblemen voor ten gevolge van Nieuwe Influenza A (H1N1).
Dit besluit heeft niets te maken met de hoeveelheid beschikbare
vaccins.
Vraag 3
Is het waar dat u 24 miljoen (34-10 miljoen) vaccins verkoopt om het
enkele feit dat ze toch te laat zullen zijn? Zo nee, waarom dan?
Antwoord 3
Nee. Ik laat mij adviseren over welke mensen op basis van medische
risico's in aanmerking zouden moeten komen voor vaccinatie. Ik
verwacht dat ik toe kom met de nu geleverde vaccins voor de groepen
die in aanmerking komen voor vaccinatie. Ik inventariseer de
mogelijkheden om met het resterende vaccins om te gaan. Verkoop is één
van de mogelijkheden.
Vraag 4
Wist u van tevoren dat ca. 24 miljoen vaccins pas in januari a.s. er
zullen zijn, en hebben GlaxoSmitKline en Novartis u dat verteld? Zo
nee, waarom deden zij dat niet?
Antwoord 4
Nee. Bij het afsluiten van de contracten was, op basis van indicatieve
leveringsschema's van fabrikanten, de verwachting dat ik dit jaar alle
bestelde vaccins geleverd zou krijgen. Gedurende de productie van het
vaccin is het leverschema gewijzigd als gevolg van tegenvallende
opbrengst in het productieproces. Met deze tegenvaller hebben alle
afnemende landen te maken. De fabrikanten hebben mij op de hoogte
gehouden van de veranderende leverschema's.
Vraag 5
Waarom heeft geen van uw adviseurs u gezegd dat u wel 34 miljoen
vaccins kon kopen, en dat u daarmee de industrie een grote order heeft
bezorgd, maar dat de vaccins naar alle waarschijnlijkheid niet op tijd
zouden zijn?
Antwoord 5
Omdat vaccins een biologisch product zijn, moet er altijd rekening
worden gehouden met tegenvallende opbrengsten in het productieproces.
Daar ben ik mij vanaf het begin bewust van geweest. Op het moment van
aanschaf was er geen aanleiding om aan te nemen dat het
productieproces van de vaccins zo veel vertraging zou oplopen.
Vraag 6
Waarom staan in sommige landen mensen al een aantal dagen in de rij
voor de vaccins en kan er in ons land pas volgende week begonnen
worden met vaccineren?
Antwoord 6
Het distribueren van de vaccins is een grote en ingewikkelde
logistieke operatie die door inzet van vele betrokken in de kortst
mogelijke periode op een succesvolle manier heeft plaatsgevonden. In
Nederland is op kleine schaal begonnen met vaccinatie vanaf 2
november. Ik sluit niet uit dat andere landen, die contracten hebben
met andere producenten, eerder geleverd hebben gekregen.
Vraag 7
Waarom heeft u geen vaccins zonder adjuvans (immuunversterkers), daar
er nog onvoldoende bekend is over de bijwerkingen en zwangere vrouwen
beter een vaccin zonder zouden kunnen krijgen? Zou u alsnog vaccins
zonder adjuvans kunnen bestellen, en zouden die dan op tijd kunnen
zijn?
Antwoord 7
Ik heb bewust gekozen voor de aanschaf van geadjuveerd vaccin vanwege
de positieve effecten hiervan op de bescherming tegen het virus. Op
mijn verzoek hebben deskundigen opnieuw gekeken naar de veiligheid van
het geadjuveerde vaccin voor zwangeren. Deskundigen achten het belang
van vaccinatie van zwangere vrouwen groot en adviseren vaccinatie toe
te passen vanaf de vierde maand van de zwangerschap. Het risico van
geadjuveerd vaccinatie wordt voor die groep als laag beschouwd.
Er is in Europa één niet-geadjuveerd vaccin geregistreerd. Dit vaccin
was niet tijdig en in voldoende mate verkrijgbaar. De Gezondheidsraad
heeft dat gegeven meegewogen in de conclusie bij zijn advies van 9
november jl.. De raad concludeert daar dat het niet wenselijk zou zijn
om de mogelijkheid van vaccinatie van zwangeren in het tweede en derde
trimester tot nader order uit te stellen, gezien het belang van
vaccinatie voor deze groep en het gegeven positieve oordeel over de
veiligheid van de geadjuveerde vaccins.
Vraag 8
Per wanneer was u ervan op de hoogte dat er nog onbekende risico's met
betrekking tot de bijwerkingen van adjuvans zijn? Was dat voordat het
advies van de Gezondheidsraad er was?
Antwoord 8
Voordat een vaccin wordt geregistreerd, moet een fabrikant aantonen
dat het adjuvans werkzaam en veilig is. Zonder dit bewijs volgt geen
registratie. Het adjuvans in de vaccins van Novartis wordt sinds 2000
gebruikt in het seizoensgriepvaccin. Het adjuvans van GSK is in
klinische studies bij mensen getest.
Bijwerkingen zijn altijd mogelijk. Daar heb ik bij mijn besluit
rekening mee gehouden.
Vraag 9
Wat was voor u de voornaamste reden om wel voor vaccins met adjuvans
te kiezen, en wie waren uw voornaamste adviseurs daarin?
Antwoord 9
De Gezondheidsraad heeft mij op 8 mei geadviseerd om - als ik tot
aanschaf zou overgaan -geadjuveerd vaccin aan te schaffen. Omdat -
gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek in de afgelopen jaren - de
werkzaamheid van niet-geadjuveerd vaccin tegen een geheel nieuw virus
naar verwachting beperkt zou zijn. Bovendien is door het gebruik van
adjuvans minder antigen nodig en kan er wereldwijd meer vaccin worden
geproduceerd.
Vraag 10
Waarom tekende u een geheimhoudingsclausule met betrekking tot de
prijs die u voor de vaccins betaalde, waardoor toch de indruk wordt
bevestigd dat u gepiepeld wordt door de farmaceutische industrie?
Antwoord 10
Een geheimhoudingsclausule is gebruikelijk bij dit soort contracten.
Zonder een dergelijke clausule hadden de contracten niet kunnen worden
afgesloten.
Vraag 11
Waarom maakt u niet gewoon bekend hoeveel u voor de vaccins betaalde,
wat de verkoop opbrengt en wat de eigenlijke kostprijs van de vaccins
is? Verhindert u, zo niet dat de Kamer u kan controleren?
Antwoord 11
Ik ben bereid om de vaste kamercommissie voor VWS in een besloten en
vertrouwelijke vergadering te informeren over de prijs.
Vraag 12
Waarom accepteert u dat er in onze griepvaccins Thiomersal zit? Is het
waar dat dit middel volgens de Bestrijdingsmiddelenwet verboden is?
Wie heeft u wijsgemaakt dat dit middel door het lichaam in enkele
dagen wordt afgebroken? Heeft u daar bewijs van? Zo nee, neemt u dan
geen onverantwoord risico dat er Thiomersal in de vaccins zit? Wat
zijn de risico's van het in het lichaam krijgen van Thiomersal?
Antwoord 12
Thiomersal is een conserveringsmiddel dat wordt gebruikt om
contaminatie met micro-organismen te voorkomen. Het middel wordt al
sinds de jaren dertig van de vorige eeuw gebruikt in vaccins.
Thiomersal wordt in het lichaam afgebroken tot ethylkwik en verdwijnt
snel uit het menselijk lichaam. In het verleden is deze stof verward
met methylkwik, een stof die langer in het lichaam blijft en daardoor
schade kan veroorzaken.
De kleine hoeveelheid thiomersal die in het vaccin aanwezig is,
veroorzaakt geen schade. Acute allergische reacties zijn, als ze al
voorkomen, uiterst zeldzaam. En er zijn geen aanwijzingen voor een
verband met neurologische of gedragsstoornissen. Dit wordt ondersteund
door de European Medicines Agency (EMEA) en de
Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).
Gezien de maatschappelijke discussie over kwik wordt - waar mogelijk -
gestreefd naar Thiomersal-vrije vaccins. Toch blijft het gebruik van
dit middel in multidoses vaccins, zoals het pandemisch vaccin, nodig.
Vraag 13
Is het waar dat er in de grote flacons Thiomersal zit en in de
stuksverpakkingen niet? Zo ja, waarom bestelde u dan niet alleen
stuksverpakkingen?
Antwoord 13
Thiomersal wordt aan vaccins toegevoegd om bacteriegroei te remmen.
Dat is nodig omdat voornamelijk met multidoses flacons wordt gewerkt
en niet met voorverpakte spuiten. Omdat het schaarse vaccin zo snel
mogelijk geproduceerd moest worden boden de vaccinfabrikanten geen
mogelijkheid om af te wijken van de standaardproductielijn van
multidoses flacons. Slechts voor een klein deel van de bestelling was
het mogelijk om individuele doses aan te schaffen.
Vraag 14
Wat is uw advies aan mensen uit risicogroepen die door alle
onduidelijkheid over de adjuvans en Thiomersal niet meer weten of ze
zich wel of niet moeten laten vaccineren?
Antwoord 14
Alleen die vaccins die bewezen werkzaam en veilig zijn en op basis
daarvan geregistreerd zijn, worden ingezet. Er is geen reden om te
twijfelen aan de veiligheid van de vaccins. Mijn advies aan deze
mensen is dus ook om zich te laten vaccineren.
Vraag 15
Wanneer u bevestigt dat de vaccins veilig zijn, waarom was u niet in
staat om op tijd voldoende vaccins beschikbaar te hebben voor de
risicogroepen, kinderen en iedereen die zich wil laten vaccineren?
Antwoord 15
Er is voldoende vaccin beschikbaar voor mensen die risico hebben op
een ernstiger verloop van de ziekte. Voor iedereen die niet onder de
risicogroepen valt is vaccinatie niet nodig.
1) RTL Nieuws, 31 oktober 2009
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport