Ingezonden persbericht


P E R S B E R I C H T

Bijzondere expositie in Limburgs Museum

GOLTZIUS EN DE GHEYN WIJZEN WEG NAAR GOUDEN EEUW

Werken op papier uit de zestiende eeuw zijn zelden te zien. Ze zijn te kwetsbaar om lang aan licht bloot te stellen. De tentoonstelling Op weg naar de Gouden Eeuw - Hendrick Goltzius & Jacques de Gheyn II, in het Limburgs Museum van 28 november 2009 tot en met 28 februari 2010, is om die reden alleen al een zeldzame kans om kennis te maken met twee onbetwiste grootmeesters van de grafische kunsten rond 1600. Voor Hendrick Goltzius (1558-1617) is de expositie een soort van historisch thuiskomen. Hij is geboren in Mühlbracht, het tegenwoordige Bracht (gemeente Brüggen), de Duitse buurgemeente van Venlo. De andere exposant, Jacques de Gheyn II (1565-1629), is geboortig van Antwerpen en dus een Zuid-Nederlander. Door de spelingen van het lot maken zij samen furore ver weg van hun geboortegrond: in de Republiek der Verenigde Provinciën, de noordelijke Nederlanden. Ze leggen zich vol overgave toe op de teken- en prentkunst en worden gerekend tot de grondleggers van de kunst van de Gouden Eeuw. Het motto 'Geen dag zonder lijn' is op beide kunstenaars van toepassing.

Tussen 1585 en 1588 onderhouden ze nauwe banden. De Gheyn brengt een deel van zijn leertijd door in de werkplaats van Goltzius die bekend staat als de meest virtuoze graveur uit de geschiedenis van de prentkunst. Onder het oog van de meester bekwaamt De Gheyn zich in de gravure. Goltzius stimuleert zijn leerling om het uiterste uit de burijntechniek te halen. Een groep prenten van vaandeldragers en kapiteins illustreert tot wat voor een ambachtelijke virtuositeit zij als kopergraveurs in staat zijn. Ook opent Goltzius de ogen van De Gheyn voor de schoonheid en perfectie van de natuur. Na zijn leertijd gaat De Gheyn zijn eigen weg. Terwijl Goltzius een reis naar Italië onderneemt om zijn kennis van de oudheid te vergroten, ontwikkelt De Gheyn zich tot een onafhankelijke kunstenaar met een eigen repertoire. De grillen van de natuur boeien hem mateloos: Hij tekent mengwezens - half dier, half mens en doet als natuurvorser soms denken aan Leonardo da Vinci.

Het is voor het eerst dat Goltzius en De Gheyn in een tentoonstelling naast elkaar te zien zijn. De vergelijking vormt een aanleiding om de wortels van de kunst van de Gouden Eeuw beter te leren kennen. In het eerste gedeelte van de expositie worden de technische en thematische raakvlakken tussen de kunstenaars uitgediept. De expositie laat tevens zien waarin de gevierde 'meesters van de penne' van elkaar verschillen. Bij Goltzius ligt de nadruk op zijn relatie tot de kunst en cultuur van de oudheid. De mythologieën zijn voor hem een onuitputtelijke bron van inspiratie. De werken van De Gheyn brengen een aantal voor de kunstenaar kenmerkende aspecten In beeld: zijn verwevenheid met universitaire wereld van Leiden, zijn natuurstudies en de kracht van zijn dichterlijke fantasie zoals die onder meer tot uiting komt in zijn fameuze heksentaferelen die ware spektakelstukken zijn.

De expositie is geïnitieerd door prof.dr. G.J. van der Sman (Universiteit Leiden en Nederlands Kunsthistorisch Instituut Florence (Universiteit Utrecht) en drs. J. Schaeps (Universiteitsbibliotheek Leiden). De wetenschappelijke voorbereiding berust voorts bij drs. Godelieve Huijskens en Eline Levering (Leiden). Voor de tentoonstelling is in nauwe samenwerking een representatieve selectie gemaakt van ongeveer vijftig werken afkomstig uit de verzameling van de Universiteit Leiden en aangevuld met bruiklenen uit Amsterdam (Rijksprentenkabinet, Amsterdams Historisch Museum, Stichting P. en N. de Boer), Brussel (Koninklijke Bibliotheek) en Haarlem (Teylers Museum). Op weg naar de Gouden Eeuw - Hendrick Goltzius & Jacques de Gheyn II is daarmee een schatkamer geworden van de Nederlandse teken- en prentkunst.

Limburgs Museum
Keulsepoort 5
5811 BX Venlo
tel 077 352 21 12
web www.limburgsmuseum.nl

open
dinsdag tot en met zondag 11-17 uur
gesloten
maandagen, 25 december, 1 januari en van 13 tot en met 16 februari (carnaval)




Ingezonden persbericht