Vrije Universiteit Amsterdam

Functioneren van bodemfauna in vervuilde gronden


* Startdatum: 30-11-2009


* Tijd: 10.45


* Locatie: Aula


* Titel: Functioneren van bodemfauna in vervuilde gronden


* Spreker: D.A. Heemsbergen


* Promotor: prof.dr. H.A. Verhoef


* Onderdeel: Faculteit der Aard- en levenswetenschappen


* Wetenschapsgebied: Aard- en levenswetenschappen


* Evenementtype: Promotie

Een bodemecosysteem met veelsoorten organismen functioneert niet per definitie beter dan een systeem met weinig soorten. Dit blijkt uit het onderzoek van Diane Heemsbergen waarop zij 30 november promoveert. In vervuilde ecosystemen kunnen negatieve effecten van de vervuiling worden opgeheven door interacties tussen soorten.

De bodem is een van de meest soortenrijke ecosystemen op aarde. De relatie tussen de diversiteit aan bodem organismen en het functioneren van het bodemecosysteem staat centraal in Heemsbergens onderzoek. In een labexperiment stelde zij vast dat een bodemecosysteem met veel soorten organismen niet per definitie beter functioneert dan een systeem met weinig soorten. Cruciaal blijkt welke soorten aanwezig zijn in het ecosysteem.

Verder blijken de interacties tussen de organismen (zoals stimulerend, remmend of neutraal) van groot belang. Niet het aantal maar de soorten samenstelling en de soorten interacties blijken dus essentieel met betrekking tot het functioneren van de bodem. Deze veronderstelling werkte Heemsbergen uit in een grote veldanalyse, waarbij de soorten samenstelling mogelijk zou kunnen worden beïnvloed door grote hoeveelheden contaminanten (stoffen die onbedoeld in een product of in het milieu voorkomen). Dit deed zij bij de Nederlandse uiterwaarden, waar de bodem een hoge concentratie aan vervuiling bevatte.

Het effect op de dominante organismen was echter sterk verschillend: de directe effecten van contaminanten op regenwormen waren minimaal. De vervuiling had echter wel een direct negatief effect op het functioneren van micro-organismen wat resulteerde in een vertraging van de bodemprocessen. Het gescheiden effect op de organismen werd overheerst door de interacties tussen de organismen: de procesverlaging werd teniet gedaan door de stimulerende werking van regenwormen op de activiteit van de micro-organismen. Dit geeft aan dat in vervuilde ecosystemen, negatieve effecten van de vervuiling kunnen worden opgeheven door interacties tussen soorten.
© Copyright Vrije Universiteit Amsterdam