Vrije Universiteit Amsterdam
Functioneren van bodemfauna in vervuilde gronden
* Startdatum: 30-11-2009
* Tijd: 10.45
* Locatie: Aula
* Titel: Functioneren van bodemfauna in vervuilde gronden
* Spreker: D.A. Heemsbergen
* Promotor: prof.dr. H.A. Verhoef
* Onderdeel: Faculteit der Aard- en levenswetenschappen
* Wetenschapsgebied: Aard- en levenswetenschappen
* Evenementtype: Promotie
Een bodemecosysteem met veelsoorten organismen functioneert niet per
definitie beter dan een systeem met weinig soorten. Dit blijkt uit het
onderzoek van Diane Heemsbergen waarop zij 30 november promoveert. In
vervuilde ecosystemen kunnen negatieve effecten van de vervuiling
worden opgeheven door interacties tussen soorten.
De bodem is een van de meest soortenrijke ecosystemen op aarde. De
relatie tussen de diversiteit aan bodem organismen en het functioneren
van het bodemecosysteem staat centraal in Heemsbergens onderzoek. In
een labexperiment stelde zij vast dat een bodemecosysteem met veel
soorten organismen niet per definitie beter functioneert dan een
systeem met weinig soorten. Cruciaal blijkt welke soorten aanwezig
zijn in het ecosysteem.
Verder blijken de interacties tussen de organismen (zoals stimulerend,
remmend of neutraal) van groot belang. Niet het aantal maar de soorten
samenstelling en de soorten interacties blijken dus essentieel met
betrekking tot het functioneren van de bodem. Deze veronderstelling
werkte Heemsbergen uit in een grote veldanalyse, waarbij de soorten
samenstelling mogelijk zou kunnen worden beïnvloed door grote
hoeveelheden contaminanten (stoffen die onbedoeld in een product of in
het milieu voorkomen). Dit deed zij bij de Nederlandse uiterwaarden,
waar de bodem een hoge concentratie aan vervuiling bevatte.
Het effect op de dominante organismen was echter sterk verschillend:
de directe effecten van contaminanten op regenwormen waren minimaal.
De vervuiling had echter wel een direct negatief effect op het
functioneren van micro-organismen wat resulteerde in een vertraging
van de bodemprocessen. Het gescheiden effect op de organismen werd
overheerst door de interacties tussen de organismen: de
procesverlaging werd teniet gedaan door de stimulerende werking van
regenwormen op de activiteit van de micro-organismen. Dit geeft aan
dat in vervuilde ecosystemen, negatieve effecten van de vervuiling
kunnen worden opgeheven door interacties tussen soorten.
© Copyright Vrije Universiteit Amsterdam