Amsterdam 30 november 2009
Beroepsziekten: veel klachten van knie en heup
Aandoeningen aan het bewegingsapparaat voeren de ranglijst van beroepsziekten in 2008 aan met 42 procent. Ze worden gevolgd door gehooraandoeningen (34 procent) en psychische aandoeningen (17 procent). Dit blijkt uit het rapport Beroepsziekten in Cijfers 2008 van het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB), gevestigd in het AMC. De cijfers zijn gebaseerd op 6952 meldingen van beroepsziekten in 2008. Volgens het NCvB kan het ontstaan van beroepsziekten meestal worden voorkomen door goede arbeidsomstandigheden.
Er zijn meer beroepsziektemeldingen van lage rugklachten en aandoeningen aan de onderste ledematen dan in voorgaande jaren. Vooral het aantal beroepsziektemeldingen van artrose van knie en heup is de laatste twee jaar sterk gestegen. Het aantal meldingen van RSI is gedaald van 3000 gevallen in het jaar 2000 tot 1061 gevallen in 2008.
In 2008 zijn 2290 meldingen van slechthorendheid gedaan. Ondanks goede preventiemogelijkheden is lawaaislechthorendheid nog steeds een veel gemelde beroepsziekte. Werken in lawaai kan tevens de kans op het maken van fouten en ongelukken vergroten.
Het merendeel van de 1170 meldingen van psychische beroepsziekten betreft overspannenheid en burnout. Bedrijfsartsen schatten dat werkgebonden psychische aandoeningen gepaard gaan met een aanzienlijke duur van het verzuim. Risico's voor werkgebonden psychische aandoeningen zijn onder andere intensivering van het werk en een slechte balans tussen het werk- en privéleven van werknemers.
Meldingen van beroepshuidaandoeningen maken 2,7 procent uit van alle meldingen. Eczemen, huidkanker en galbulten worden het meest gemeld door huidartsen. Nat werk en allergieën spelen de belangrijkste rol bij meer dan de helft van de meldingen van contacteczeem. Bekende veroorzakers van allergisch contacteczeem zoals acrylaten en epoxyharsen kunnen ook beroepsastma veroorzaken.
Het NCvB stelt tevreden vast dat het aantal gevallen van OPS door oplosmiddelen fors is gedaald van een vijftigtal in 2000 tot vijf in 2008. Zij schrijft deze daling toe aan de verminderde blootstelling aan oplosmiddelen in verschillende branches en het wettelijk verbod op het gebruik van organische oplosmiddelen.
Uit literatuuronderzoek en helpdeskvragen van het NCvB blijkt dat door de vergrijzing, verbeterde behandeling van chronisch zieken en reïntegratie steeds meer mensen doorwerken met een verstoorde afweer die extra gevoelig zijn voor biologische agentia. Ook zijn er aanwijzingen dat werken in ploegendienst en blootstelling aan sommige stoffen, zoals arseen, de kans op diabetes en daarmee ook de kans op hart- en vaataandoeningen verhogen. Werk in de nacht kan het risico op kanker vergroten. Het is belangrijk dat ondernemingen hier aandacht aan besteden.
In opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten 'Beroepsziekten in Cijfers 2009' opgesteld. Het rapport geeft een overzicht van het aantal, en de aard van beroepsziekten en de verspreiding binnen sectoren en beroepen in Nederland in 2008. Het rapport biedt informatie over beroepsziekten voor ondernemingen, hun adviseurs en de overheid. Waar mogelijk worden sociaaldemografische kenmerken en trends van de verspreiding van beroepsziekten weergegeven. Naast statistische gegevens worden wetenschappelijke en maatschappelijke ontwikkelingen rond de verschillende categorieën beroepsziekten beschreven.
Noot voor de redactie (
Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam