Intensief fungicidengebruik leidt
mogelijk tot azoolresistentie bij mensen
30 nov 2009
Onderdeel: Plant Research International
Een team Nederlandse onderzoekers, waaronder Gert Kema van Plant
Research International, heeft in de Lancet Infectious Diseases een
artikel gepubliceerd over de relatie tussen fungicidegebruik in de
landbouw en azoolresistentie. In het artikel betogen de onderzoekers
dat het intensieve gebruik van fungiciden kan bijdragen aan
resistentie tegen geneesmiddelen bij mensen met levensbedreigende
longinfecties veroorzaakt door de Aspergillus-schimmel. Het is de
eerste keer dat een vermoedelijk verband tussen fungicidengebruik in
de landbouw en de gezondheid van de mens wordt aangetoond.
Azolen â een groep van stikstofverbindingen â komen in een groot
aantal natuurlijke stoffen voor, maar worden ook gebruikt in de
landbouw als schimmelbestrijdingsmiddel, in cosmetica, in diverse
materialen als kleding en matrassen om deze te beschermen tegen
schimmelgroei. Ook in bestrijdingsmiddelen buiten de landbouw worden
azolen toegepast.
Aspergillus is een schimmel die overal in het milieu voorkomt. De
sporen van deze schimmel zweven door de lucht en kunnen worden
ingeademd. Blijven de sporen achter in de longen van gezonde mensen,
dan worden ze door het afweersysteem opgeruimd. Bij mensen met een
verzwakt immuunsysteem (bijvoorbeeld bij mensen met leukemie) kan de
schimmel echter een ernstige longontsteking veroorzaken, die zonder
behandeling meestal dodelijk is.
Sinds de opkomst van de multiresistente schimmel Aspergillus fumigatus
in 2000 neemt de resistentie snel toe. In 2007 was 6% van de
patiënten met een Aspergillus-longontsteking geïnfecteerd door een
multiresistente variant. De kans op resistentie-onwikkeling in de mens
lijkt klein (de kans op overdracht van patient op patient is heel
klein), terwijl de eenvormige manier waarop de schimmel resistent
wordt, mogelijk wijst op de rol van fungiciden in het milieu. 94% van
de schimmelisolaten van patiënten in het Radboud-ziekenhuis en 69% in
die van andere Nederlandse ziekenhuizen bleken resistent door twee
dezelfde mutaties. Het betrof patiënten die nog nooit met azolen
waren behandeld. Dit lijkt erop te wijzen dat al deze patiënten
resistente sporen uit hun omgeving hebben ingeademd.
De kans dat intensief azolengebruik in de landbouw kan leiden tot
resistentieproblemen bij mensen is al jaren onderwerp van discussie.
De bewijsvoering hiervoor lijkt met het nu gepubliceerde onderzoek in
het artikel in de Lancet Infectious Diseases overtuigender te worden.
---
Contact
Meer informatie:
Nora de Rijk, Communicatie Plant Research International
0317 - 480744
nora.derijk@wur.nl
Gert Kema
visitekaartje
LEI