Ingezonden persbericht


Vrijschrift
open brief
3 december 2009

ACTA kan diep ingrijpen op de fundamentele rechten van Nederlandse burgers

Het Anti-Namaak Handelsverdrag ACTA kan diep ingrijpen op de fundamentele rechten van Nederlandse burgers. Een verbod op downloaden uit laten voeren door internetproviders kan leiden tot het filteren en bespioneren van internetverkeer door internetproviders en het afsluiten van mensen die een paar keer iets gedownload hebben.

Dit schrijft Vrijschrift in een open brief aan minister van Justitie Hirsch Ballin en staatssecretaris van Economische Zaken Heemskerk. De brief van Vrijschrift is een reactie op een eerdere brief van Brein aan staatssecretaris Heemskerk, waarin bepleit wordt online inbreuken op het auteursrecht in het Anti-Namaak Handelsverdrag ACTA op te nemen. De brief van Vrijschrift is geschreven mede namens Bits of Freedom. De organisaties verzoeken de regering de ACTA-onderhandelingen stil te leggen tot alle documenten openbaar zijn gemaakt.

Op 16 december vergadert de Tweede Kamercommissie voor Justitie over de plannen van de regering.

== De brief

Zeer geachte heer Hirsch Ballin,
Zeer geachte heer Heemskerk,

Naar wij begrijpen heeft Brein, in een brief aan een uwer, de heer Heemskerk, bepleit online inbreuken op het auteursrecht in het Anti-Namaak Handelsverdrag ACTA op te nemen. Wij menen dat dit een slecht idee is.


1. Er is geen noodzaak

Om te beginnen willen we opmerken dat het TRIPS-verdrag en nationale en Europese regelgeving al ruime mogelijkheden geven om tegen online inbreuken op te treden. In de Kabinetsreactie op het rapport van de Parlementaire Werkgroep Auteursrecht (hierna: Kabinetsreactie) concludeert de regering vooralsnog dan ook dat er voor rechthebbenden voldoende mogelijkheden zijn om personen, bedrijven, websites of webdiensten die het illegaal uploaden van auteursrechtelijk beschermde bestanden geheel of ten dele faciliteren of commercieel exploiteren, aansprakelijk te stellen. Het valt buiten de reikwijdte van deze brief kanttekeningen te plaatsen bij het huidige beleid.


2. Het nut van sterkere online handhaving is twijfelachtig

Bovendien is onvoldoende onderzocht of sterkere online handhaving nuttig is. De Parlementaire Werkgroep Auteursrechten kwam in haar rapport tot de conclusie dat het auteursrecht aan vernieuwing toe is. De Werkgroep komt met een lijst van aanbevelingen. In de Kabinetsreactie geeft de regering aan verder onderzoek te willen en dat de entertainmentindustrie zal moeten inspelen op de ontwikkeling dat de inhoud belangrijker wordt dan de drager, door nieuwe verdienmodellen te ontwikkelen die passen in een digitale omgeving. Het is belangrijk onderzoek af te ronden en te zien hoe aanbevelingen en nieuwe ontwikkelingen uitwerken. Door overhaast een verdrag te sluiten geeft Nederland haar beleidsruimte grotendeels uit handen.


3. Downloaden verbieden is "niet wijs"

De Parlementaire Werkgroep merkt op dat downloaden zelf strafbaar stellen door de minister van Justitie en Tweede Kamer niet wijs geacht wordt. Het zou moeilijk te handhaven zijn, want dan moet in de huiskamer worden gecontroleerd wat iemand doet. Ook de regering merkt op dat het strafbaar stellen en als onrechtmatig aanmerken van downloaden uit illegale bron wel als nadeel heeft dat het handhavingsbeleid zich op de privésfeer zou kunnen gaan richten en dat er een vorm van controle op het internetgebruik van particulieren zou kunnen ontstaan.


4. Toch willen Werkgroep en regering downloaden strafbaar stellen

De Parlementaire Werkgroep en de regering hebben er voor gekozen haar beleid ingrijpend te wijzigen, door heffingen op media af te schaffen en downloaden in de toekomst strafbaar te stellen. In een digitale samenleving is het maken van een kopie echter dusdanig inherent aan het gebruik van digitale technologie dat pogingen om dit te reguleren welhaast per definitie onbedoelde consequenties hebben op het gebied van burgerrechten. Voortschrijdende handhavingsbevoegdheden van rechthebbenden kunnen desastreuze gevolgen hebben voor de informatiematiemaatschappij.

Een groot deel van de bevolking wordt door het downloadverbod gecriminaliseerd. Het is onduidelijk tot welke handhavingspraktijk het downloadverbod zal leiden. Een belangrijke vraag is welke invloed ACTA op de handhavingspraktijk zal hebben.


5. Amerikaanse voorstellen grijpen diep in op de fundamentele rechten van Nederlandse burgers

Uit gelekte ACTA-documenten blijkt dat de Amerikaanse regering voorstelt internetproviders medeaansprakelijk te maken. Om daar weer onderuit te komen moeten ze meewerken. Het opleggen van administratieve taken aan bedrijven is echter niet verenigbaar met het recht op een eerlijk proces, zoals gegarandeerd in het Europees Verdrag voor de rechten van de Mens. Bedrijven zijn niet gebonden aan de strenge regels die gelden voor overheden, zijn niet opgericht om administratieve taken uit te voeren, het personeel is er niet voor gekwalificeerd. Handhaving door internetproviders kan leiden tot het filteren en bespioneren van internetverkeer door internetproviders en het afsluiten van mensen die een paar keer iets gedownload hebben. Een downloadverbod levert, zeker in combinatie met de Amerikaanse voorstellen, burgers uit aan willekeur in hun privésfeer.


6. EU reactie

De EU-reactie op de Amerikaanse voorstellen is ook gelekt. Het uitgangspunt van de EU lijkt te zijn niet verder te willen gaan dan EU-regelgeving. We maken drie kanttekeningen:

a. het vastleggen van EU-regelgeving in een verdrag maakt het onmogelijk EU- regels die niet goed uitwerken, later terug te draaien, omdat de EU dan aan het verdrag gebonden is. De EU geeft beleidsruimte op, terwijl er volop ontwikkelingen zijn,

b. het TRIPS-verdrag heeft ontwikkelingslanden tot nettobetalers gemaakt wat betreft "intellectuele eigendomsrechten". Een strenger verdrag zal dit versterken. Buiten de reikwijdte van deze brief vallen kardinale vraagstukken als toegang tot medicijnen en klimaattechnologie,

c. de uitkomst van de ACTA-onderhandelingen is onbekend.


7. Gebrek aan legitimiteit

Tot slot is de Nederlandse regering de ACTA-onderhandelingen aangegaan zonder vooraf het parlement op de hoogte te brengen. De regering stemde in met een geheimhoudingsdocument voor dit wetgevingstraject en met geheimhouding van het onderhandelingsmandaat. Elke democratische legitimering ontbreekt. Het is de vraag of de geest nog in de fles te krijgen is.

De regering voert een intern tegenstrijdig beleid. Er zijn openbare beleidsvoornemens, zoals vastgelegd in de Kabinetsreactie. En er zijn geheime onderhandelingen, de uitkomst daar van hebben invloed op de openbare beleidsvoornemens. Hierdoor is elke discussie schimmig geworden.

De TransAtlantic Consumer Dialogue (TACD) beveelt daarom onder andere aan de ACTA-onderhandelingen stil te leggen tot alle documenten openbaar zijn gemaakt. Wij verzoeken de regering deze aanbevelingen over te nemen.

Deze brief is geschreven mede namens Bits of Freedom.

Hoogachtend,
namens Vrijschrift,

Ante Wessels

== Links

Brief Vrijschrift:
http://www.vrijschrift.org/~ante/acta/Vrijschrift-Justitie-EZ-2009-12-03.pdf

Brief Brein:
http://tweakers.net/nieuws/63724/brein-lobbyt-bij-staatssecretaris-om-opname-internetpiraterij-in-acta.html

TransAtlantic Consumer Dialogue:
http://www.tacd-ip.org/blog/2009/06/18/tacd-issues-resolution-on-iprs-enforcement/

Amerikaanse ACTA voorstellen:
http://www.edri.org/edrigram/number7.21/acta-revealed-isp-europe

EU-reactie op Amerikaanse voorstellen:
http://blog.die-linke.de/digitalelinke/wp-content/uploads/674b-09.pdf

Vergadering commissie Justitie Tweede Kamer:
http://www.tweedekamer.nl/vergaderingen/commissievergaderingen/per_commissie/details.jsp?parlisnummer=2009A03399&dayofweek=&his=

Kabinetsreactie op rapport van de Parlementaire Werkgroep Auteursrecht: http://ikregeer.nl/document/KST136427

Vrijschrift:
http://www.vrijschrift.org/

Bits of Freedom:
http://www.bof.nl/

FFII ACTA pagina:
http://action.ffii.org/acta