Lezing door Susan Neiman
Crimes and Misfortunes. Does Bayle's Vision of History have a Future
ROTTERDAM, 20091120 -- Op uitnodiging van de Pierre Bayle Stichting houdt de Amerikaanse filosofe Susan Neiman dit jaar de Pierre Bayle lezing. Susan Neiman is auteur van enkele spraakmakende boeken waaronder Evil in Modern Thought: An Alternative History of Philosophy (2002) en haar meest recente werk Moral Clarity: A Guide for Grown-Up Idealists (2008). Met haar boek Moral Clarity wil Neiman linkse denkers weer een ideologische basis geven die verloren is gegaan als gevolg van cultuurrelativisme. Zij pleit in dat kader voor een herwaardering van het morele denken en voor een nieuwe invulling van klassieke begrippen als goed en kwaad, heldendom en eerzaamheid.
In deze lezing gaat zij postuum in debat met Pierre Bayle over de kloof tussen rede en werkelijkheid. Essentieel voor het denken van deze Franse verlichtingsfilosoof is de overtuiging dat de menselijke rede het oriëntatiepunt vormt om maatschappelijke theorieën, instellingen en wetenschappen van zijn tijd aan de orde te stellen. Hij maande echter tot voorzichtigheid partij te kiezen in een tijd gekenmerkt door hoogoplopende theologische conflicten en religieuze oorlogen. Volgens Neiman is dat gebrek aan stellingname echter geworteld in de overtuiging dat de wereld is zoals ze is, ze is noch goed noch kwaad en daar vermag de rede niets aan veranderen. Neiman daarentegen gelooft heilig in een op rede gebaseerde moraal als beste middel tegen het kwaad.
Naar haar idee kan de politiek niet zonder morele idealen om het kwaad te overwinnen. In haar lezing zal zij tevens dieper ingaan op de relatie tussen rede en geloof. Pierre Bayle was berucht vanwege zijn stelling dat de `deugdzame atheist' de morele irrelevantie van religie aantoonde. Hoe relevant is religie vandaag de dag? En in welke mate is het geloof in de waarden van de verlichting de manifestatie van een religieuze levenshouding? Deze vragen komen aan de orde in Crimes and Misfortunes. Susan Neiman zal behalve postuum met Pierre Bayle ook met de zaal in debat gaan.
De Pierre Bayle Stichting houdt de naam van de 17e eeuwse filosoof Pierre Bayle in ere door het stimuleren van cultureel-filosofische reflectie in Rotterdam en daarbuiten. Dit doet zij onder meer in de vorm van de tweejaarlijkse Pierre Bayle lezing.
Donderdag 3 december 20:00 uur, Arminius, Museumpark 3, Rotterdam. U kunt reserveren via reservering@pierrebayle.nl
De toegang is gratis, de voertaal is Engels.
Pierre Bayle Stichting
Ingezonden persbericht