Rijksuniversiteit Groningen

Bacterial response to ecological opportunities offered by soil fungi

Datum: 04 december 2009

Promotie: J.A.S. Warmink, 14.45 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Bacterial response to ecological opportunities offered by soil fungi

Promotor(s): prof.dr. J.D. van Elsas

Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen

Reactie bacteriën op ecologische mogelijkheden geboden door bodemschimmels

Voor de vruchtbaarheid van de grond is het microbiële leven heel belangrijk. Het microbiële bodemleven is betrokken bij de belangrijkste biochemische cycli, vooral bij de afbraak van organisch materiaal tot nieuwe voedingsstoffen voor planten en andere organismen. Dit maakt de studie van dit deel van de microbiologie interessant voor de landbouw. Maar, vanwege de diversiteit van het bodemleven is het tevens een intrigerend onderzoeksobject voor de fundamentele (micro)biologie. Jan Warmink richtte zijn promotieonderzoek voornamelijk op het beter begrijpen van de interactiemechanismen tussen bacteriën en schimmels, die binnen de microbiële gemeenschap in de grond een zeer belangrijke rol spelen.

Eén van de potentiële mechanismen om als bacterie te kunnen profiteren van de schimmelgastheer kan het zogenaamde `type III secretion system' (TTSS) zijn. Veel bacteriële ziekteverwekkers bij plant, dier en mens maken gebruik van dit mechanisme voor de infectie van hun gastheer. Warmink ontdekte dat er een verhoudingsgewijze significante toename van TTSS-positieve bacteriën was onder invloed van een schimmel. Deze vondst geeft aan dat bacteriën met het TTSS in het voordeel zijn ten opzichte van bacteriën zonder dit mechanisme. Daardoor kon hij ook aantonen dat TTSS een rol kan spelen in interacties tussen bacterie en schimmel, wat tot nu toe onbekend was. Bacteriën kunnen ook gebruik maken van schimmeldraden voor verplaatsing door de bodem. Deze eigenschap is uitermate belangrijk voor de vitaliteit van het bodemleven, omdat nuttige bacteriën via deze weg verspreid kunnen worden. Er zijn sterke aanwijzingen gevonden dat het TTSS een rol speelt in deze verplaatsing.

Jan Warmink (Gieten, 1978) studeerde Plantbiotechnology aan de Wageningen Universiteit. Zijn promotieonderzoek deed hij aan de Rijksuniversiteit Groningen, bij de vakgroep Microbiële ecologie van het Centre for Ecological en Evolutionary Studies (CEES). Inmiddels werkt hij als wetenschappelijk medewerker bij Sylphium Life Sciences in Groningen.

Laatst gewijzigd: 20 november 2009 11:08